Chương trình lễ kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Vườn Quốc gia Côn Đảo diễn ra tối 28/4 bị gián đoạn 3 lần, mỗi lần chừng 5 phút vì sự cố mất điện do quá tải. MC của chương trình - diễn viên, người mẫu Bình Minh đã “chữa cháy” một cách dí dỏm, cầu mong sự thông cảm của đại biểu: “Quý đại biểu đừng bất ngờ, bởi đây cũng là một đặc sản của Côn Đảo và đã có trong kịch bản của chúng tôi”!.
Côn Đảo thiếu điện là vấn đề đã được nhắc đến từ nhiều năm qua nên bản thân người viết cũng không bất ngờ vì sự cố này. Trước đó, tối 27/4, tôi đã được “thưởng thức” cái nóng bức ngay tại phòng nghỉ của khách sạn T.T. trong hơn 10 phút vì cúp điện. Đại diện khách sạn cho biết, vào mùa cao điểm, điện lực huyện phải cúp điện luân phiên đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh 6 tiếng/ngày. Trong thời gian này, khách sạn chạy máy nổ để phát điện. Điều này khiến chi phí tăng, lợi nhuận giảm. “Khách sạn có 15 phòng. Ngày nào công suất đạt 50% trở lên còn đỡ, có ngày chỉ cho thuê được vài phòng, chúng tôi vẫn phải chạy máy phát và đương nhiên là không có lãi, thậm chí là lỗ nhưng nếu không chạy sẽ mất khách. Mong sao Côn Đảo sớm có nguồn điện ổn định để chúng tôi có thể mở rộng kinh doanh”, đại diện khách sạn này nói.
Hiện nay, Côn Đảo đang vào mùa cao điểm du lịch. Phương tiện đi lại giữa đất liền và Côn Đảo ngày càng tăng và thuận lợi hơn. Theo đó, lượng khách đến huyện đảo để công tác, tham quan, nghỉ dưỡng cũng tăng mạnh hàng năm. Để đáp ứng nhu cầu của du khách, nhiều cơ sở dịch vụ như khách sạn, nhà hàng và các dịch vụ khác xuất hiện ngày càng nhiều. Cùng với đó, người dân từ đất liền ra đảo sinh sống, làm việc tăng lên, kéo theo nhu cầu tiêu thụ điện trên địa huyện Côn Đảo tăng mạnh.
Theo báo cáo của Điện lực huyện, Côn Đảo được cấp điện bởi 9 tổ máy phát điện diesel. Phụ tải thực tế của huyện Côn Đảo (ghi nhận lúc 14h00 ngày 15/4) là 5,2MW (đã tiết giảm 3MWh). Nếu chưa tính tiết giảm, nguồn cấp điện hiện tại chỉ đáp ứng được tối đa gần 61% nhu cầu. Đây là lý do khiến Điện lực Côn Đảo phải cắt điện luân phiên.
Việc cấp điện không ổn định, thường xuyên xảy ra sự cố quá tải, dẫn đến cúp điện đột xuất đã gây nên nhiều hệ lụy. Ngoài việc dễ làm hư hỏng, giảm tuổi thọ sử dụng thiết bị điện của người dân, tình trạng này còn khiến các cơ sở kinh doanh bị ảnh hưởng như: khó mở rộng quy mô, giảm lợi nhuận vì phải chạy máy phát điện, đồng thời còn gây ô nhiễm môi trường do chạy máy phát điện...
Thực trạng trên đòi hỏi cần nhanh chóng thực hiện dự án cấp điện cho huyện Côn Đảo từ lưới quốc gia bằng tuyến cáp ngầm 110kV vượt biển. Mới đây, Chính phủ đã đồng ý chủ trương thực hiện dự án này và giao Bộ Công thương nghiên cứu, đề xuất chọn phương án tối ưu. Bộ Công thương và các cơ quan hữu quan đang xúc tiến các bước để triển khai dự án, dự kiến sẽ hoàn thành đóng điện vào tháng 6/2026.
Tuy vậy, thông tin từ EVN cho hay, dự án này có nhiều hạng mục phải khảo sát, thi công trên biển nên thời gian khảo sát phụ thuộc vào thời tiết biển và trường hợp bất lợi nhất có thể phải tính bằng năm. Nghĩa là, thời gian cấp điện từ lưới quốc gia cho Côn Đảo chưa chắc đã hoàn thành đúng kế hoạch và tình trạng thiếu điện ở huyện đảo này sẽ còn tiếp diễn.
Điện là nguồn năng lượng quan trọng phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống sinh hoạt. Nguồn cung điện đầy đủ, ổn định sẽ tạo điều kiện để Côn Đảo phát huy tối đa tiềm năng mà thiên nhiên đã ban tặng, phát triển bứt phá về kinh tế, xã hội. Do đó, các cơ quan hữu quan cần khẩn trương tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo thẩm quyền, triển khai các dự án liên quan nhằm sớm có nguồn điện ổn định, lâu dài đáp ứng nhu cầu phát triển của huyện đảo tiền tiêu.
NGUYỄN ĐỨC