Phép ứng xử trong thời đại 4.0
Đoàn trường THPT Vũng Tàu bàn chuyện sẽ tổ chức cho đoàn viên tọa đàm về phép ứng xử trong học sinh khối 12, trong hoạt động ngoại khóa, hoặc mời chuyên gia tâm lý học đường về trường trò chuyện. Quả là một dự định mang ý nghĩa thực tiễn thiết thực hiện nay. Giám đốc một công ty truyền thông - Tổ chức sự kiện tại TP.Vũng Tàu cho biết, năm 2017 công ty đã tổ chức một số buổi tọa đàm với chủ đề “Phép ứng xử trong thời đại 4.0”, kết quả thu được khả quan, số lượng người dự - nhất là giới trẻ khá đông.
Diễn giả trình bày những nội dung thiết thực về nghệ thuật ứng xử từ những việc gọi là nhỏ nhặt hàng ngày chung quanh mỗi người, mỗi nhà. Các bản thu hoạch của học viên kiến nghị không ít vấn đề “nóng”, gợi mở cho nhà tổ chức và giảng viên có thể nói sâu hơn vấn đề này, vấn đề kia. Vì vậy, chúng ta chớ vội vàng đánh giá giới trẻ ngày nay ít quan tâm chuyện ứng xử xã hội.
Một số DN trên địa bàn tỉnh BR-VT và cơ quan truyền thông cùng phối hợp bàn chuyện “học cách ứng xử thời đại 4.0”, “nghệ thuật xử lý khủng hoảng truyền thông, khi sự kiện bùng phát”. Khoa Báo chí Học viện Báo chí và Tuyên truyền kiến nghị đưa vào chương trình giảng dạy chính thức “Phép ứng xử” của phóng viên trong quan hệ giao tiếp xã hội. Trong một lần trò chuyện, Giám đốc Sở Du lịch BR-VT bày tỏ thích thú và ủng hộ việc tổ chức các chương trình bồi dưỡng kiến thức ứng xử một cách chuyên nghiệp cho các hướng dẫn viên và người làm công tác quản lý du lịch…
Những dẫn chứng trên đủ thấy phép ứng xử, nghệ thuật giao tiếp xã hội nói chung, trong từng lĩnh vực mang tính chuyên ngành nói riêng quan trọng đến mức nào. Bởi, như Đại Từ điển tiếng Việt định nghĩa: ứng xử là hành vi, thái độ, hành động, lời nói như thế nào đó trong cư xử, giao tiếp chuyện trò với người chung quanh. Người ta thường nói, chị ấy luôn ứng xử đúng mực với mọi người. Ông bà ta răn dạy phép ứng xử rất chí lí: “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”.
Phép ứng xử, nghệ thuật giao tiếp, cao hơn tất cả chính là văn hóa - văn hóa ứng xử của một người, một gia đình, dòng họ, của một cộng đồng. Ngày nay, trong thời đại bùng nổ mạnh mẽ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, phép ứng xử phát triển, lan tỏa trong cộng đồng, xã hội rất nhanh, sâu rộng cả về góc độ thời gian và không gian. Ví dụ: Ngày 18-12, một clip được tung lên mạng xã hội hình ảnh người phụ nữ chạy xe gắn máy trên con phố ở trung tâm thủ đô Hà Nội bỗng dừng xe mắng chửi té tát con gái chừng 5-6 tuổi, bắt bé xuống xe đi ra giữa đường đông đúc người xe qua lại để tìm món đồ cháu đánh rơi. Người mẹ hét to: “Đồ hư hỏng”, “không tìm được đồ thì không cho về”, rồi bỏ bé lại giữa ngã tư đường, phóng xe đi… Cách ứng xử thiếu chuẩn mực ấy lập tức lan truyền trên mạng xã hội, bị mọi người lên án, phẫn nộ. Phép ứng xử của thời đại công nghiệp 4.0 là vậy, sự lan truyền vượt cả biên giới - cực nhanh, cộng đồng mạng bày tỏ chính kiến sòng phẳng, bất kể họ là ai.
Có thể nêu hàng trăm, hàng ngàn ví dụ kiểu như vậy, về sự lan tỏa phép ứng xử trong cộng đồng từng phút, từng giờ, từng ngày. Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, người ta có thể đưa lên mạng, gỡ bỏ khỏi mạng Internet sự việc này, thông tin nọ, bày tỏ chính kiến tức khắc mọi hành vi ứng xử giữa người với người, cấp trên với cấp dưới, cha mẹ với con cái, vợ chồng với nhau, đồng nghiệp với đồng nghiệp...
Sự hiểu biết về ứng xử trong các mối quan hệ xã hội, gia đình, bạn bè, trong giao tiếp công việc… đang trở nên cần thiết. Hãy ứng xử sao cho thật sự có văn hóa, văn minh và đúng mực, để làm ấm lòng nhau. BR-VT là vùng đất của văn hóa và du lịch, mỗi năm đón hàng triệu lượt du khách muôn phương. Một BR-VT thân thiện, mến khách càng đòi hỏi sự ứng xử văn hóa, từ những hành vi, thái độ, hành động, lời nói, việc làm nhỏ nhất.
TRIÊU DƯƠNG