VỤ ĐẦU TIÊN ĐÒI BỒI THƯỜNG DO BỊ XÉT XỬ OAN SAI TẠI BR-VT
Một số tờ báo vừa thông tin việc ông Nhan Huấn Quảng (tức Yan Shun Guang, sinh 1953 tại Quảng Tây, Trung Quốc) vừa có đơn gửi TAND tỉnh BR-VT đề nghị được bồi thường thiệt hại do bị tòa xét xử oan sai và bị phạt 30 tháng 8 ngày tù giam về tội "che dấu tội phạm" hồi tháng 11-2001. Số tiền ông Quảng đòi được bồi thường là trên 2,9 tỷ đồng. Ông còn đề nghị tòa công khai xin lỗi ông trên Báo Sài Gòn Giải Phóng. Đây là trường hợp đầu tiên đòi bồi thường thiệt hại cho người bị oan sai tại tỉnh BR-VT (theo Nghị quyết số 388 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội)... Sự thật vụ việc này như thế nào?
Trước đây, ông Nhan Huấn Quảng là giám đốc của công ty Ngũ Phong và là thành viên trong Hội đồng quản trị của công ty cổ phần Kim Khang ở Trung Quốc. Các công ty của ông Quảng chuyên doanh những mặt hàng như: lương thực, dầu ăn, sản phẩm nông nghiệp, điện cơ, kim khí, hóa chất. Tại Việt Nam, ông Quảng có quan hệ làm ăn với Nguyễn Văn Bình, lúc đó là Giám đốc Công ty TNHH Hưng Thịnh.
Vào tháng 11-2001, ông Quảng bị TAND tỉnh BR-VT đưa ra xét xử với vai trò đồng phạm trong vụ án “Nguyễn Văn Bình và đồng phạm”. Trước đó, vào tháng 5-1999, ông Quảng đã bị Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) khởi tố, bắt tạm giam về tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước Việt Nam về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng". Ông Quảng bị bắt và khởi tố vì bị cho rằng "có vai trò đồng phạm” với ông Nguyễn Văn Bình trong việc nâng cao giá bán giàn máy xay lúa mỳ để hưởng chênh lệch hơn 1,5 triệu USD. Tuy nhiên tại phiên sơ thẩm, TAND tỉnh BR-VT đã nhận định ông Quảng không phải là đồng phạm của Nguyễn Văn Bình, không phạm tội "cố ý làm trái…" mà tuyên ông Quảng tội "che dấu tội phạm" và phạt ông phải chịu mức án đúng bằng thời gian tạm giam: 30 tháng 8 ngày.
Sau đó, một số bị cáo khác trong vụ án trên đã kháng cáo còn ông Quảng không kháng cáo. Ngày 26-6-2002, Tòa phúc thẩm - Tòa án Nhân dân tối cao tại TP.HCM đã mở phiên phúc thẩm. Tại bản án phúc thẩm số 987/HSPT ngày 26-6-2002, Hội đồng xét xử tuyên ông Nhan Huấn Quảng vô tội. Chủ tọa phiên tòa phúc thẩm nhận định rằng đã có sai phạm của cấp sơ thẩm trong việc xét xử đối với ông Nhan Huấn Quảng và kết luận ông Nhan Huấn Quảng không phạm tội "Che dấu tội pham". Tiếp đó, đến ngày 5-11-2003, Hội đồng thẩm phán của Tòa án Nhân dân Tối cao mở phiên giám đốc thẩm đối với vụ án trên và cũng giữ nguyên quyết định của bản án phúc thẩm đối với ông Nhan Huấn Quảng.
B.Đ