TÍNH THUẾ ĐỐI VỚI TÀI SẢN BÁN ĐẤU GIÁ

Vừa qua, trong những buổi làm việc với Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND tỉnh, các ngân hàng thương mại nêu vấn đề tài sản là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà xưởng, thiết bị, vật kiến trúc… của doanh nghiệp thế chấp vay vốn ngân hàng, khi phải xử lý bán đấu giá thu hồi nợ, bị tính thuế giá trị gia tăng (GTGT) và 28% thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Việc thu thuế như vậy không hợp lý, ảnh hưởng nhiều đến công tác xử lý thu hồi nợ cho vay, tác động không tốt đến chất lượng tín dụng và kết quả kinh doanh của các ngân hàng thương mại cho vay vốn .

Việc bán đấu giá tài sản thế chấp ngân hàng phát sinh do doanh nghiệp vay vốn không thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ theo cam kết. Số nợ vay đã chuyển thành nợ quá hạn kéo dài, buộc ngân hàng khởi kiện đến tòa án. Tùy theo quyết định, hoặc bản án dân sự của tòa án, tài sản thế chấp ngân hàng được đưa ra bán đấu giá.

Vấn đề trên, mới nghe qua tưởng chừng làm cho các ngân hàng thương mại bị thiệt hại. Nhưng không phải vậy, bởi việc bán đấu giá tài sản của doanh nghiệp là một quan hệ pháp lý khác, pháp luật quy định rõ trình tự, thủ tục và phương thức xử lý số tiền thu được sau bán đấu giá. Mặt khác, việc phải xử lý thu hồi nợ vay bằng cách bán đấu giá tài sản thế chấp, phần nào đó cũng là hệ quả của công tác thẩm định trước khi cho vay, công tác giám sát sử dụng vốn cho vay của ngân hàng thương mại sau khi giải ngân.

Theo quy định Pháp lệnh thi hành án dân sự, Nghị định 164/2004/NĐ-CP của Chính phủ về “Kê biên, đấu giá quyền sử dụng đất, tài sản để bảo đảm thi hành án": Tổ chức kinh doanh có tài sản bị kê biên, bán đấu giá để thi hành án phải kê khai nộp thuế GTGT, thuế TNDN theo mức ấn định trên giá bán. Số tiền thu được từ việc bán tài sản phải thanh toán theo thứ tự ưu tiên quy định tại các Điều 51, 52 Pháp lệnh thi hành án dân sự. Sau đó, cơ quan thi hành án khấu trừ thuế GTGT, thuế TNDN phát sinh theo thông báo thuế của cơ quan thuế. Số tiền còn lại được trả cho doanh nghiệp, doanh nhân phải thi hành án.

Xét ở khía cạnh pháp lý, tài sản doanh nghiệp đem thế chấp vay vốn, các ngân hàng thương mại chỉ tạm thời quản lý. Khi đem tài sản này ra bán đấu giá, số tiền thu được thuộc về người có quyền sử dụng đất, hoặc chủ sở hữu tài sản. Do vậy, tài sản bán đấu giá thi hành án vẫn phải bị tính thuế GTGT, thuế TNDN và các loại thuế khác (nếu có) như trường hợp doanh nghiệp tự bán tài sản của mình.