Chính phủ được cộng đồng quốc tế công nhận của Yemen ngày 2/10 đã đồng ý gia hạn thỏa thuận ngừng bắn do Liên hợp quốc làm trung gian thêm 2 tháng, tuy nhiên, phong trào Houthi tuyên bố thỏa thuận này đang “đi vào ngõ cụt”.
 |
| Người dân nhận hàng cứu trợ tại một trại tị nạn ở thành phố Hodeidah, Yemen. |
Chính phủ Yemen sẵn sàng gia hạn lệnh ngừng bắn thêm 2 tháng và thảo luận về các vấn đề hóc búa, chẳng hạn như mở đường ở tỉnh Taiz và trả lương cho công chức, viên chức nhà nước tại những khu vực do Houthi kiểm soát.
Trao đổi với nhật báo Arab News, quan chức chính quyền Yemen khẳng định, “chính phủ không phản đối gia hạn thỏa thuận ngừng bắn, nhưng có một số dè dặt”. Vì vậy, Chính phủ Yemen muốn gia hạn theo các điều khoản giống như trước đây và tham gia vào những cuộc thảo luận về đề xuất mới của Liên hợp quốc nhằm mở rộng thỏa thuận này.
Cũng trong ngày 2/10, phiến quân Houthi tuyên bố thỏa thuận ngừng bắn ở Yemen đang “đi vào ngõ cụt”. Houthi lập luận rằng trong 6 tháng qua, phong trào này “không nhận thấy bất kỳ sự nghiêm túc nào” từ phía đối phương trong tiến trình giải quyết các vấn đề nhân đạo được ưu tiên hàng đầu, đồng thời cáo buộc các quốc gia liên quân Arab tham chiến tại Yemen phải chịu trách nhiệm về “tình trạng bế tắc” hiện nay.
Thỏa thuận ngừng bắn do Liên hợp quốc làm trung gian có hiệu lực từ ngày 2/4, từng được gia hạn 2 lần với thời hạn 2 tháng/lần, và dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 2/10.
Trước đó, Houthi khẳng định, sẽ chỉ gia hạn thỏa thuận ngừng bắn nếu Chính phủ Yemen trả lương cho các công chức trong khu vực mà phong trào này kiểm soát.
Đặc phái viên của Liên hợp quốc về Yemen - ông Hans Grundberg - đã trao cho Chính phủ Yemen và Houthi bản dự thảo đề xuất mới trong nỗ lực thuyết phục hai bên gia hạn lệnh ngừng bắn.
Dự thảo đề nghị kéo dài thỏa thuận ngừng bắn trong 6 tháng; cho phép mở thêm các chuyến bay từ Doha, Muscat và Mumbai tới sân bay Sanaa; Houthi mở những con đường nhỏ ở tỉnh Taiz; Houthi trả lương cho công chức tại những khu vực do phong trào này kiểm soát bằng nguồn thu từ hoạt động bán nhiên liệu và khoản thiếu hụt sẽ được Chính phủ Yemen bù đắp.
Tuy nhiên, đề xuất của Liên hợp quốc đã nhận được phản ứng rất dè dặt từ cả Chính phủ Yemen và Houthi.
Ngoại trưởng Anh James Cleverly kêu gọi Houthi không tước đi cơ hội hòa bình của Yemen, cáo buộc phong trào này cố ý gây nguy hiểm cho nỗ lực chấm dứt giao tranh, bằng cách từ chối gia hạn thỏa thuận ngừng bắn.
Trước đó, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres hôm 30/9 đã hối thúc Chính phủ Yemen và Houthi chấp thuận đề xuất của ông Grundberg.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng bày tỏ sự ủng hộ dành cho Đặc phái viên Liên hợp quốc trong nỗ lực gia hạn thỏa thuận ngừng bắn tại Yemen.
NGUYỄN TÙNG