Phòng chống bệnh tay - chân - miệng ở trẻ
 |
|
Khi nghi ngờ trẻ bị mắc bệnh tay - chân - miệng cần đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế để khám, chữa kịp thời. Ảnh: Sơn Trà |
Bệnh tay – chân – miệng (TCM) là một loại bệnh nhiễm trùng rất dễ lây, thường gặp ở trẻ em và trẻ nhỏ.
Nguyên nhân gây bệnh: Nguyên nhân gây bệnh TCM là các vi rút thuộc các nhóm vi rút đường ruột (vi rút Cocsackie, Enterovirus, Poliovrus…). Nguyên nhân thường gặp nhất của bệnh là vi rút Cocsackie. Vi rút này thường lành tính nên trẻ sẽ tự khỏi trong vòng 7-10 ngày mà không cần điều trị và hầu như không có biến chứng gì. Tuy nhiên nếu tác nhân gây bệnh là Enterovirus 71 (EV 71) thì rất nguy hiểm. Vi rút này có thể gây biến chứng viêm màng não, hoặc hiếm gặp hơn là biến chứng viêm não, liệt mềm dạng bại liệt. Biến chứng viêm não do EV 71 rất nặng, có thể dẫn đến tử vong.
Bệnh TCM là một bệnh rất dễ lây. Bệnh lây lan trực tiếp từ người sang người, do tiếp xúc trực tiếp với phân, dịch tiết mũi họng, nước bọt, đồ chơi hoặc chất dịch trong các nốt bọng nước của người bệnh.
BIỂU HIỆN CỦA BỆNH:
Thời gian ủ bệnh của bệnh TCM là 3 – 7 ngày. Bệnh TCM biểu hiện bằng các biểu hiện sau:
Sốt nhẹ, chán ăn, đau họng, mệt mỏi, khó chịu, quấy khóc.
Sau khi sốt 1-2 ngày bệnh nhi xuất hiện các đốm đỏ trong miệng (ở lưỡi, lợi, răng, niêm mạc má, niêm mạc họng). Các đốm đỏ này chuyển dần thành các nốt bọng nước, rồi vỡ ra thành các vết loét khiến trẻ đau miệng, bỏ ăn.
Một hai ngày sau, bệnh nhi xuất hiện các nốt ban phẳng dẹt, màu đỏ ở da lòng bàn tay, lòng bàn chân, vùng mông, vùng gối. Một số các nốt ban này chuyển thành các nốt bọng nước, kích thước từ 2 – 10mm, màu xám, hình bầu dục, ấn không đau.
Nếu là bệnh TCM do vi rút Cocsackie, bệnh sẽ tự khỏi trong vòng 7 – 10 ngày sau đó. Nhưng nếu nguyên nhân gây bệnh là EV 71 trẻ có thể có những biến chứng nguy hiểm như viêm màng não, viêm não… Điều nguy hiểm hơn là các biến chứng này rất khó phát hiện sớm nếu người nhà bệnh nhân không theo dõi sâu sát và đưa đến cơ sở y tế kịp thời. Do đó, khi trẻ bị bệnh TCM cần theo dõi và quan sát trẻ kỹ trong 8 ngày đầu để phát hiện các dấu hiệu cấp cứu như: khó ngủ, quấy khóc liên tục, giật mình lúc thức hay lúc bắt đầu thiu thiu ngủ, nôn ói nhiều, cứng gấy hoặc có những biểu hiện hoảng hốt như nói lảm nhảm, chới với, run chi, co giật, nên đưa trẻ đến bệnh viện ngay bởi khi trẻ có biến chứng mà không được điều trị đúng và kịp thời, trẻ có thể bị tử vong ngay trong vài giờ.
CÁCH PHÒNG BỆNH:
Cho đến nay thế giới chưa có vắc xin để phòng ngừa bệnh này. Do bệnh lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với phân, dịch tiết mũi họng, dịch của các nốt bọng nước của người bệnh nên cách phòng bệnh TCM tốt nhất là:
Tăng cường vệ sinh cá nhân: các bà mẹ, các cô giáo, cô bảo mẫu trong nhà trẻ và các trường mẫu giáo phải rửa tay thường xuyên cho bản thân mình và cho trẻ sau mỗi lần thay quần áo, tã lót, sau mỗi lần làm vệ sinh cho trẻ, trước và sau khi ăn.
Thường xuyên rửa sạch các dụng cụ, vật dụng và đồ chơi của trẻ bằng nước xà phòng, rồi khử trùng bằng dung dịch Cloramin B.
Thực hiện nghiêm chỉnh 100% việc ăn chín, uống sôi.
Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với người bệnh như hôn, dùng chung các vật dụng, đồ chơi…
Cho trẻ nghỉ học và cách ly tại nhà một tuần khi mắc bệnh theo hướng dẫn của ngành y tế.
Các khu vui chơi giải trí, các hồ bơi phải thực hiện nghiêm túc các quy định về vệ sinh môi trường và vệ sinh an toàn thực phẩm. Các hồ bơi phải thực hiện việc khử trùng nước theo đúng quy định hiện hành.
Khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh báo ngay cho y tế cơ quan hoặc trạm y tế nơi cư trú để được chăm sóc chữa trị và được hướng dẫn các biện pháp cách ly phòng tránh lây nhiễm bệnh cho người khác.
BS.Nguyễn Phạm Hà