Vào mùa khô, thỉnh thoảng tôi lại nhận được cuộc gọi của một người tự xưng là Sáu, ở xã Bông Trang, huyện Xuyên Mộc. “Cô xuống xem giùm chúng tôi đi, nước kênh khô cạn hết rồi. Hồ cũng không đủ tưới”, ông than thở.
Hỏi chuyện kỹ mới biết ông nhầm tôi với cán bộ của cơ quan chức năng đã từng xuống địa phương khảo sát. Số điện thoại thì đúng là tôi đã từng đưa cho ông, vì đây là nhân vật mà tôi đã phỏng vấn cho một loạt bài về chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong sản xuất nông nghiệp.
Hứa với ông sẽ chuyển ý kiến tới cơ quan chức năng nhưng mặt khác, đây cũng là cách mà chúng tôi tìm đề tài trong cuộc sống. Giao việc cho phóng viên xuống cơ sở tìm hiểu thực tế để viết bài phản ánh và không bất ngờ khi nhận được những bức ảnh gửi về cho thấy dòng kênh cạn khô, trơ đáy. Mực nước hồ Sông Hỏa đã không thể xả được ra hệ thống kênh mương thủy lợi trên địa bàn xã Bông Trang khiến nhiều diện tích trồng thanh long thiếu nước tưới.
Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên xảy ra tình trạng này. Gần đây nhất, năm 2018 và 2020 hồ Sông Ray cạn ở mực nước chết vào mùa khô.
Thông tin từ Sở TN-MT cho thấy, nguồn nước ngầm dự trữ trên địa bàn tỉnh rất ít. Nguồn cung cấp nước chủ yếu là các dòng sông nội tỉnh, ngắn và có lưu vực nhỏ. Với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội ngày càng cao, Bà Rịa-Vũng Tàu không tránh khỏi nguy cơ rơi vào tình trạng thiếu nước. Tỉnh cũng là địa phương chịu tác động rõ rệt bởi biến đổi khí hậu trong những năm qua với rất nhiều những biểu hiện như nhiệt độ nóng lên, nước biển dâng, xói lở bờ biển, dòng chảy thay đổi. Dễ nhận thấy nhất trong những năm gần đây là mùa khô kéo dài, mùa mưa đến trễ, lượng mưa suy giảm đã gây ảnh hưởng rất lớn đến nguồn nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất của người dân.
Nhận thức rõ về giá trị của nguồn nước đối với cuộc sống của con người, đây cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu vì mục tiêu phát triển bền vững, thời gian qua, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã thực hiện nhiều giải pháp cấp bách để bảo vệ nguồn nước. Trong đó, nhiều giải pháp được triển khai như tuyên truyền sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Tỉnh cũng xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện nhiều dự án nhằm tăng cường bảo vệ, khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên nước và đặc biệt là ngăn chặn ô nhiễm nguồn nước.
Ngày Nước thế giới năm nay được Liên hợp quốc phát động với chủ đề “Leveraging water for peace” - “Nước cho hòa bình”, tập trung vào vai trò quan trọng của tài nguyên nước đối với sự ổn định và thịnh vượng của thế giới.
Theo báo cáo của Ủy ban về Nước của Liên Hợp Quốc (UN-Water), hiện có hơn 3 tỷ người trên toàn thế giới phụ thuộc vào nguồn nước xuyên biên giới. Trong bối cảnh tác động của biến đổi khí hậu và dân số toàn cầu tăng lên như hiện nay phải đoàn kết để bảo vệ và bảo tồn nguồn tài nguyên quý giá này. Đồng thời hướng người dân trên toàn thế giới đến việc tiết kiệm, bảo vệ nguồn nước, có cái nhìn sâu sắc hơn về giá trị của tài nguyên nước, khuyến khích thay đổi cách sử dụng và quản lý nguồn nước một cách tiết kiệm nhất có thể.
Nước không phải là tài nguyên vô tận, hẳn nhiên rồi. Rõ ràng những thách thức về biến đổi khí hậu cũng như quá trình phát triển kinh tế xã hội, tình trạng thiếu nước, khô hạn đã ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất, đời sống của người dân. Áp lực về tài nguyên nước trong bối cảnh thời tiết và khí hậu diễn biến bất thường đang đặt ra bài toán về quản lý, khai thác và sử dụng nguồn nước một cách hiệu quả. Ở đó, không chỉ phụ thuộc vào cơ quan chức năng mà bản thân mỗi cá nhân hãy cùng chung tay bảo vệ nguồn nước, bằng hành động cụ thể trong cuộc sống hàng ngày.
NGÔ GIA