Kỳ 4: Hồ Quang Trung 2 - nguồn dự trữ nước ngọt cho Côn Đảo
Hồ Quang Trung 2 là nguồn dự trữ và cung cấp nước chính cho huyện Côn Đảo. Hồ có vị trí quan trọng trong việc phát triển kinh tế và bảo đảm đời sống cho nhân dân huyện đảo.
 |
| Hồ Quang Trung 2 là nguồn dự trữ nước lớn tại huyện Côn Đảo. |
Ngày đầu tiên đến Côn Đảo, anh tài xế xe điện của khách sạn Marina Bay chở chúng tôi tham quan một vòng trung tâm huyện. Trong tour ngắn này, nơi hầu hết khách du lịch đều muốn tham quan, chụp hình chính là hồ Quang Trung 2. Sau khi được cải tạo, xây dựng bờ kè, nạo vét lòng hồ, hồ Quang Trung 2 không chỉ là một công trình thủy lợi đơn thuần mà còn là một điểm tham quan lý tưởng của khách du lịch. Ngồi trên xe điện, chúng tôi cảm nhận được không khí trong lành, nhìn thấy rõ làn nước trong xanh dưới lòng hồ. Xung quanh bờ kè, nhiều loại hoa, cỏ và cây xanh được trồng, tạo cảnh quan xanh, đẹp cho du khách chụp hình lưu niệm và bách bộ thể dục.
Theo một cán bộ Phòng TN-MT huyện, hồ Quang Trung 2 là công trình thủy lợi cấp IV, có nhiệm vụ nâng cao mực nước ngầm, giảm xâm nhập mặn trong khu vực, bảo đảm cung cấp nước ngọt cho khu trung tâm huyện với công suất 5.000m3/ngày đêm (năm 2020) và 9.000-10.000m3/ngày đêm (năm 2030). Hồ còn góp phần phòng chống thiên tai, biến đổi khí hậu, phòng cháy chữa cháy rừng, bảo vệ môi trường và đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội; phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Trước đây, hồ Quang Trung 2 là một hồ tự nhiên trên đảo nhưng trữ lượng nước thấp, không đủ đáp ứng nhu cầu cấp nước sinh hoạt cho người dân. Theo thời gian, Côn Đảo ngày càng phát triển, dân số đông dần lên và khách du lịch đến Côn Đảo nhiều hơn nên nhu cầu sử dụng nước tăng lên. Để đáp ứng nhu cầu đó, năm 2013 hồ Quang Trung 2 được nâng cấp, mở rộng tại khu dân cư số 2. Dự án bao gồm: hồ chứa nước có diện tích mặt hồ 104 ngàn m2, dung tích 645 ngàn m3 nước và các công trình liên quan như: cầu giao thông qua tràn, kênh dẫn nước từ hồ Quang Trung 1, cống lấy nước từ hồ Quang Trung 1, mái kè bảo vệ bờ hồ, đường giao thông quanh hồ... Sau khi hoàn thành dự án nâng cấp, mở rộng lòng hồ, năm 2014, UBND tỉnh có quyết định đầu tư xây dựng đường và kè quanh hồ Quang Trung 1-2 nhằm bảo vệ, hạn chế ô nhiễm nước hồ, bảo đảm cung cấp nguồn nước ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt và phát triển du lịch của huyện Côn Đảo.
Theo ông Lê Văn Phong, Chủ tịch UBND huyện Côn Đảo, hồ Quang Trung 2 là một trong những hồ chứa nước ngọt lớn của Côn Đảo, đóng vai trò quan trọng trong việc dự trữ nước ngọt, bổ sung nguồn nước ngầm và tạo cảnh quan môi trường sinh thái của địa phương. Xác định nước ngọt là yếu tố quan trọng quyết định đến quy mô và khả năng phát triển kinh tế - xã hội địa phương, những năm qua, UBND huyện đã triển khai nhiều biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt 3 hồ chứa nước hiện hữu là hồ Quang Trung 1, Quang Trung 2 và hồ An Hải như: cải tạo hồ chứa, hạn chế xả thải, bảo vệ môi trường. Từ giữa năm 2016, Huyện ủy Côn Đảo đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HU về tăng cường công tác quản lý, bảo vệ, khai thác sử dụng tài nguyên nước ngọt trên địa bàn huyện giai đoạn 2017-2020.
Để triển khai các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt 3 hồ chứa nước hiện hữu cũng như nguồn nước ngầm, huyện không cấp mới giấy phép khai thác nước ngầm, lập hành lang bảo vệ nguồn nước và giao các cơ quan, đơn vị dọn vệ sinh khu vực hồ. Huyện cũng tạm dừng hoạt động của các lò mổ trong khu dân cư; thường xuyên kiểm tra việc thu gom xử lý rác thải, nước thải để bảo vệ chất lượng và trữ lượng nước ngầm; đồng thời tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật hợp lý trong canh tác hoa màu và nâng cao nhận thức của DN, người dân về bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên nước trên địa bàn.
Bài, ảnh: QUANG VŨ