Bỏ qua dấu hiệu tăng huyết áp bất thường, bệnh nhân N.T.S. (Bình Định) mới 23 tuổi đã rơi vào suy thận và đối diện nguy cơ phải chạy thận định kỳ suốt đời.
 |
| Bác sĩ thăm khám cho người bệnh trước giờ lọc máu. |
Đừng chủ quan
Nhập viện cách đây 2 tháng, anh S. thường xuyên bị đau đầu, xây xẩm mặt mày, thậm chí có lúc bị tê lưỡi, mờ mắt. Anh đi khám tại một cơ sở y tế địa phương thì phát hiện huyết áp tăng cao bất thường, chưa rõ nguyên nhân. Huyết áp hơn 180 mmHg, có lúc đến 220 mmHg. Bác sĩ khuyên người bệnh cần nhập viện theo dõi thêm nhưng do bận nhiều công việc nên anh từ chối nhập viện, định bụng ít lâu nữa việc thư thả thì đi khám sau.
Chỉ hơn 1 tháng sau, không thể chịu đựng nổi các cơn đau đầu tiến triển, anh S. nhập viện tại tỉnh Bình Định. Lúc này các bác sĩ xác định người bệnh đã suy thận giai đoạn 5. Ở giai đoạn này, thận đã tổn thương nghiêm trọng với mức lọc cầu giảm thấp (< 15 mL/phút), người bệnh cần hỗ trợ lọc máu. Gia đình quá bất ngờ với diễn tiến bệnh nhanh chóng và lo lắng cho tương lai của con trai duy nhất mới 23 tuổi nên đã đưa người bệnh đến Bệnh viện Bình Dân để điều trị.
Trên giường bệnh, anh S. chia sẻ rằng những cơn đau đầu nhiều khi kinh khủng như có vòng thép siết vào đầu. Tuy nhiên bệnh nhân không nghĩ tới việc các cơn đau này hay các triệu chứng kèm theo như mờ mắt, tiểu đêm, tê lưỡi, da sạm màu lại có thể là các triệu chứng của suy thận đang tiến triển.
Tại Bệnh viện Bình Dân, xét nghiệm máu đánh giá chức năng thận của người bệnh cho thấy creatinine lên tới gần 2000 mmol/l (chỉ số này ở nam giới bình thường khoảng 53- 106 mmol/l). Chức năng tim mạch của người bệnh cũng đã bị ảnh hưởng.
Người bệnh được chỉ định chạy thận lọc máu cách ngày. Mỗi lần lọc máu khoảng 4 giờ đồng hồ và dùng thuốc để ổn định huyết áp. Sắp tới, khi bệnh ổn định hơn, người bệnh sẽ được xuất viện và lọc máu định kỳ tại địa phương.
Chia sẻ về mối quan hệ giữa suy thận và tăng huyết áp, BS.CKII Lê Thị Đan Thùy, Trưởng Khoa Nội thận-Lọc máu Bệnh viện Bình Dân cho biết, tăng huyết áp không được kiểm soát có thể làm tổn thương mạch máu, trong đó có mạch máu vùng thận khiến các mô thận không được cung cấp đủ máu nuôi, dẫn tới tình trạng suy thận, cản trở chức năng lọc của thận.
Trong khi đó, một biến chứng hàng đầu của suy thận mạn cũng lại chính là huyết áp cao vì ngoài chức năng lọc máu, nước tiểu thận còn có vai trò cân bằng huyết áp. Một khi thận bị tổn thương, suy giảm chức năng, trong đó có chức năng điều hòa huyết áp, người suy thận có thể có tăng huyết áp, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác như nhức đầu, bệnh lý tim mạch, đột quỵ.
Cẩn trọng với bệnh thận IgA
Sau khi thực hiện các xét nghiệm, chụp chiếu cho bệnh nhân S., các bác sĩ chẩn đoán anh bị suy thận mạn trên nền bệnh thận IgA không được phát hiện và điều trị sớm.
IgA là một globulin miễn dịch được cơ thể tạo ra để chống lại tình trạng nhiễm khuẩn, virus... Bệnh thận IgA là một bệnh lý có yếu tố gia đình và thường gặp ở nam hơn là nữ. Bệnh thận IgA là một trong những bệnh viêm cầu thận nguyên phát phổ biến. IgA được cơ thể tạo ra để chống lại tình trạng nhiễm khuẩn, virus...
Ở người bệnh, IgA được tạo ra bị khiếm khuyết, hệ miễn dịch của cơ thể sinh ra phản ứng kháng nguyên kháng thể, tích tụ tại cầu thận, gây viêm cầu thận. Tình trạng viêm cầu thận làm tiểu máu, tiểu đạm, cản trở khả năng lọc chất thải, nước dư thừa và điện giải trong máu của thận, lâu dần gây tổn thương thận xơ hóa và mất chức năng thận.
|
Suy thận ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng nên người bệnh, đặc biệt là người bệnh trẻ ít để ý để đi khám.
Nhiều bệnh nhân đến bệnh viện trong tình trạng đã suy thận mức độ 3, 4, thậm chí là suy thận mạn giai đoạn cuối không hồi phục và buộc phải lọc máu định kỳ. Đây là điều rất đáng tiếc vì suy thận gây ảnh hưởng nhiều đến đời sống, sinh hoạt và công việc của người suy thận và đòi hỏi phải tuân thủ điều trị để giữ được sức khỏe ở mức tốt nhất có thể.
|
Bác sĩ Đan Thùy cho biết thêm, trong những năm trở lại đây, số bệnh nhân bị suy thận ở người trẻ có chiều hướng gia tăng, trong đó có không ít trường hợp diễn tiến suy thận mạn giai đoạn cuối. Khoảng 1/3 bệnh nhân tại phòng khám Nội thận của Bệnh viện Bình Dân dưới 40 tuổi. Đa số các trường hợp suy thận ở người trẻ có liên quan tới việc dùng thuốc không được bác sĩ kiểm soát, bệnh cầu thận như IgA, lupus...
Bác sĩ Lê Thị Đan Thùy khuyến cáo người dân không nên tự ý dùng thuốc, các loại lá cây có dược tính để dùng với mục đích làm đẹp hay chữa bệnh mà không rõ thành phần của thuốc và chức năng thận của bản thân. Nên đi khám ngay nếu thấy có các triệu chứng bất thường như phù, tiểu đêm, đau đầu, tăng huyết áp... Đối với các gia đình có người bị suy thận, bệnh thận IgA thì các thành viên cùng huyết thống nên tầm soát chức năng thận, xét nghiệm đạm niệu, đạm máu để đánh giá và nhận biết sớm các vấn đề bệnh lý.
TRẦN NHUNG