Chợ Hàng - Phiên chợ đặc sắc ở Hải Phòng

Giữa đô thị sầm uất, với những cửa hàng sang trọng và siêu thị hiện đại, vẫn hiện hữu một chợ phiên đặc trưng của đồng quê Bắc bộ. Chợ được họp vào mỗi sáng Chủ nhật hàng tuần. Chợ chẳng hề bán rau quả, thịt cá như các chợ thông thường nhưng phiên nào cũng tấp nập kẻ mua người bán.

NGƯỜI ĐỊA PHƯƠNG YÊU MẾN, DU KHÁCH THÍCH THÚ

Mỗi tuần, chợ Hàng (phường Dư Hàng Kênh, quận Lê Chân) chỉ họp một phiên vào sáng Chủ nhật.

Chợ Hàng là cả một thế giới đồng quê thôn dã giữa lòng thành phố công nghiệp hiện đại với nhịp sống tất bật. Những người sống ở thành phố, chẳng phải đi đâu xa, cứ đến chợ Hàng là có thể mua được đàn gà con, cây rau giống, rổ rá đan bằng tre, chiếc kiềng sắt ba chân và cả ống điếu hút thuốc lào…

Chợ Hàng còn là thiên đường đối với những người yêu thiên nhiên, hoa lá. Mỗi sáng chủ nhật, khắp các con đường xung quanh chợ: Hoàng Minh Thảo, Chợ Hàng, đường Máng Nước… rực rỡ hoa thơm cỏ lạ, tràn ngập cây giống, cây cảnh… Từ những giống thông thường, quen thuộc ở đất Bắc đến những loài chuyển từ phương Nam ra hay nhập từ nước ngoài về; từ những cây thế có giá cả tỷ đồng đến những chậu hoa nhỏ xinh chỉ vài chục nghìn đồng cả chậu hay cây giống chỉ vài nghìn đồng một mớ.

Chợ Hàng là phiên chợ không chỉ của người Hải Phòng, đem bán sản vật địa phương hay những thứ gia đình mình sẵn có mà còn là phiên chợ của nhiều người bán hàng đến từ các tỉnh Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Hưng Yên…

Nếu những con đường đầy hoa quanh chợ khiến người ta ngắm không chán mắt thì khu vực bán con giống bên trong chợ Hàng cũng làm khách đi chợ vui thích không kém. Nào lợn, gà, vịt, ngan, ngỗng, chó, mèo, chim trời cá nước, nào thỏ, chuột hamster, rùa núi, dế mèn… Đủ giống loài, xuất xứ, đủ kích cỡ, màu sắc. Những chú gà con lông vàng ươm, nhỏ bằng nắm tay, những con ngỗng vươn cổ cao hơn cả một em bé, những con vẹt mới một tháng tuổi, lông xanh biếc… Hết góc này đến góc khác, góc nào cũng vui, cũng chộn rộn tiếng cười của những người chơi thú cảnh.

Cây cảnh được bày bán tại chợ.

Chợ Hàng còn có một khu vực khác gieo yêu mến, nhớ thương cho những người nặng lòng với thôn quê, với văn hóa dân gian: đó là khu bán các vật dụng hết sức gần gũi, cần thiết trong cuộc sống thường ngày, nhất là cuộc sống của người lao động nông thôn. Những chiếc bu gà, rổ rá, nong, nia, giần, sàng… làm bằng tre, giá cao nhất cũng chỉ vài chục ngàn đồng, mà dùng lại rất bền. Nhìn những đồ đan lát này, người ta có thể thấy lại những lũy tre làng bình yên, người thợ nông dân vừa khéo léo vừa cần cù trong lao động…

Ở đây còn có những đồ làm bằng sắt khó mà tìm thấy ở bên ngoài: chiếc kiềng dài để đun bếp củi, quang gánh bếp than, chiếc cuốc nhỏ xíu dùng xới đất trong chậu cảnh…

Mấy năm gần đây, chợ Hàng còn có thêm sức hút khi trở thành nơi mua bán đồ cũ. Đủ các loại, từ đồ điện tử như điện thoại, nồi cơm điện, loa đài, quạt điện… đến máy khoan, tuốc-nơ-vít, các loại ốc, điều khiển ti vi, bấm móng tay, yên xe đạp, ống nước cũ, vỏ chai rượu ngoại… Nhiều người hồ hởi khi tìm được đồ vật có thể thay thế đồ hỏng của gia đình, với giá cực kỳ rẻ, trong khi hầu như chẳng thể tìm được ở nơi nào bán những thứ tương tự. Ở đây cũng hình thành một nghề độc đáo: nghề mua bán đồ cũ. Không giới hạn chủng loại, đồ gì cũng được, miễn là cũ.

ĐI CHỢ NHƯ ĐI HỘI

Theo nhà sử học Ngô Đăng Lợi, nguyên Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Hải Phòng, chợ Hàng là chợ của làng Dư Hàng xưa. Đến nay, hầu như không tìm được tài liệu nào nói đến thời gian mở chợ. Chỉ biết rằng, làng Dư Hàng là một làng cổ, có từ thời Tiền Lê. Trong lịch sử, đây là một làng giàu có nổi tiếng của Hải Phòng, quan hệ mua bán rộng rãi với thương nhân ở nhiều địa phương khác. Vì thế, xưa kia chợ Hàng là chợ đông nhất, nhiều mặt hàng nhất, với không gian rộng rãi nhất ở Hải Phòng.

Vật nuôi được bày bán tại chợ.

Khu vực làng Dư Hàng trước đây là vùng đất nông nghiệp nên chợ Hàng trở thành nơi gặp gỡ, trao đổi, mua bán cây, con giống và đồ dùng nhà nông. Dần dần, quá trình đô thị hóa lan ra các vùng ven, “nuốt” trọn chợ Hàng vào nội đô. Nhưng tập quán trao đổi những hàng hóa nông nghiệp vẫn còn lưu giữ đến ngày nay và chợ được duy trì tạo nên nét đặc sắc của Hải Phòng.

Từ tờ mờ sáng mỗi ngày chủ nhật, dòng người và xe từ khắp các ngả đường đã đổ về khu vực chợ Hàng. Với người Hải Phòng, đi chợ Hàng trước hết là để chơi, sau mới là mua sắm. Ai cũng coi việc đi chợ Hàng như một thú vui cuối tuần, ngày chợ phiên cũng là một ngày hội. Đó thực sự là nét đẹp trong sinh hoạt cộng đồng của người Hải Phòng. Nó đã góp phần tạo nên nhịp sống của thành phố này: cứ mỗi chủ nhật, người ta lại hẹn nhau đi chợ Hàng, để mua sắm, tham quan hay đơn giản là để ngắm nhìn cuộc sống, tận hưởng một không gian rất khác của thành phố Cảng.

Ngoài những tiểu thương chuyên nghiệp, chợ Hàng còn có những người bán hàng rất đặc biệt: họ mang vật nuôi, những sản vật của gia đình đến bán hoặc chỉ để trao đổi kinh nghiệm với những người cùng chung sở thích nuôi trồng.

Hầu như chẳng có ai đi chợ Hàng lại về tay không. Phiên chợ có đủ thứ để hấp dẫn được mọi người với vô vàn những sở thích khác nhau và… túi tiền khác nhau. Mọi người đến chợ với tâm trạng náo nức và ra về với nụ cười trên môi. Sự khác biệt hết sức độc đáo của chợ Hàng sẽ không thôi hấp dẫn người Hải Phòng và du khách.

NGỌC LINH
(Theo Vnexpress)
Ảnh: THẢO TRẦN