Sức sống của những ca khúc về Giáng sinh

Mariah Carey (trái), tác giả ca khúc Giáng sinh “All I want for Christmas is you” rất được yêu thích.

Không khí mùa Giáng sinh đã ngập tràn phố phường. Những ngày này, chúng ta dễ dàng nghe được những giai điệu Giáng sinh rộn ràng phát ra từ những quán cà phê, trung tâm thương mại hay những căn nhà nào đó.

NHỮNG CA KHÚC QUỐC TẾ BẤT HỦ 

Có nhiều bài hát hay về Giáng sinh, không thể kể ra hết nhưng một số ca khúc Giáng sinh quốc tế sau đây có thể coi là tiêu biểu cho mùa Giáng sinh. 

“Jingle Bells” (Tiếng chuông ngân) được sáng tác vào năm 1857 bởi nhạc sĩ James Lord Pierpont. Bài hát có sức ảnh hưởng rộng và được đa số người quan tâm đến lễ Giáng sinh thuộc mọi lứa tuổi thuộc lòng và hát trong dịp này cũng như được dịch ra nhiều ngôn ngữ, trong đó có Tiếng Việt. Tiếng chuông ngân vang mở đầu bài hát cùng những giai điệu ấm áp, vui vẻ đã khiến cho ca khúc này trở nên bất tử và không thể thiếu vào mỗi dịp Giáng sinh.

“Silent Night” (Đêm yên lặng) được xem là ca khúc thánh ca lâu đời nhất. Phần lời bài gốc do linh mục Josef Mohr viết bằng tiếng Đức và phần giai điệu do nghệ sĩ organ Franz Xaver Gruber sáng tác năm 1818, cả hai đều là người Áo. Ca khúc này đã được UNESCO công nhận là kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại vào tháng 3-2011. Lời của bài hát mang ý nghĩa mừng ngày lễ Giáng sinh, đồng thời ngợi ca Chúa đã ban phước lành đến cho con người.

“Last Christmas” (Giáng sinh cuối cùng) là bài hát của nhóm Wham, phát hành trên hãng sản xuất Epic Records vào năm 1984, là ca khúc Giáng sinh hay nhất được nhiều nghệ sĩ trẻ hát lại. Hàng năm, có rất nhiều bản ghi âm ca khúc này theo các phong cách khác nhau được phát hành. Bài hát mang giai điệu da diết, là lời tâm sự của chàng trai trẻ về tình yêu không thành của mình trong mùa Giáng sinh. Từ một bài hát “thất tình mùa Giáng sinh”, giai điệu của nhạc phẩm này gây ảnh hưởng đến nỗi chỉ cần vang lên ở đâu đó trên phố trong ngày mùa Đông là người ta đã có thể cảm nhận được một mùa Giáng sinh mới đang về. 

“We wish you a Merry Christmas” (Chúng tôi chúc bạn một lễ Giáng sinh vui vẻ) là ca khúc Giáng sinh được phổ biến tại nước Anh từ thế kỷ XVI. Hơn 500 năm trôi qua, chưa bao giờ giai điệu ấm áp, ý nghĩa chân phương mà không kém phần ngọt ngào của bài hát lại trở nên lỗi thời. Đôi khi lời chúc hết sức đơn giản lại khiến người ta cảm động hơn những ca từ hoa mỹ. 

“All I want for Christmas is you” (Mọi điều em mong cho Giáng sinh này chỉ là anh) của Mariah Carey trích từ album Giáng sinh năm 1994 của cô đã bán được hơn 4 triệu bản trên toàn thế giới. Lời bài hát là tâm sự của một cô gái rằng tất cả những gì cô muốn trong Giáng sinh là đến được với người mình yêu. Bài hát cũng thành công về mặt thương mại, giành vị trí thứ 2 trên các bảng xếp hạng đĩa đơn ở Úc, Nhật Bản, Hà Lan, Na Uy và Vương quốc Anh. Nó đã trở thành đĩa đơn kỹ thuật số bán chạy thứ 19 của thế kỷ XX, cao nhất trong số các nghệ sĩ nữ cũng như nhạc Giáng sinh có trong danh sách. 

VÀ NHỮNG BÀI TÌNH CA VIỆT 

Tuy Lễ Giáng sinh du nhập từ Tây phương, nhưng cũng không hiếm những bài hát về Giáng sinh của các nhạc sĩ Việt Nam chinh phục các thế hệ người nghe. Trước tiên, có lẽ phải kể đến ca khúc “Bài Thánh ca buồn” của nhạc sĩ Nguyễn Vũ. Bài hát được nhạc sĩ viết trong 2 giờ đồng hồ, vào tháng 10-1972, vừa ra mắt đã được hãng đĩa Sơn Ca mua độc quyền. Mặc dù trong tên có chữ “thánh ca” nhưng thực chất đây là một bản tình ca. Dù trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, bài hát vẫn là một trong những nhạc phẩm hay nhất trong mùa Giáng sinh với nhiều thế hệ người Việt. “Bài thánh ca đó còn nhớ không em/Noel năm nào chúng mình có nhau...”. 

“Con quỳ lạy Chúa và lời người ngoại đạo” của cố nhạc sĩ Phạm Duy phổ thơ Nhất Tuấn “Con quỳ lạy Chúa trên trời/sao cho con lấy được người con yêu/Bây giờ con đã gặp chàng/không giàu, không đẹp, không màng lợi danh/Chúng con hai mái đầu xanh/chấp tay khấn nguyện trung thành với nhau” - Lời bài hát đã nói lên tất cả, khiến bao trái tim đồng điệu và cùng nguyện cầu cho một tình yêu trọn vẹn. 

“Hai mùa Noel” của nhạc sĩ Đài Phương Trang cũng là một trong những ca khúc được nhiều người nghe mỗi dịp Giáng sinh về. Ca khúc ra đời cách đây hơn 40 năm, kể về câu chuyện tình của một chàng trai với một cô gái. Tình yêu và ước nguyện của họ được bắt đầu vào một đêm Giáng sinh đầy lãng mạn khi cả hai cùng đến nhà thờ để thề nguyện. Thế nhưng, đó cũng là lần đầu tiên và duy nhất chàng trai được quỳ cạnh người mình yêu trong đêm Noel, bởi không hiểu vì lý do gì, mối tình đẹp đó đã tan vỡ để lại bao khổ đau, tiếc nuối. 

Nhưng thật kỳ lạ, những bài hát như thế thường ở lại rất lâu trong lòng của nhiều thế hệ người nghe nhạc Việt. Có thể kể đến các ca khúc như: Giáo đường im bóng (Nguyễn Thiện Tơ - Phi Tâm Yến), Bóng nhỏ giáo đường (Nguyễn Văn Đông)... 

Ngày nay, một số ca khúc nhạc trẻ trong mùa Giáng sinh mang tinh thần mới, sôi nổi và trẻ trung như: Sài Gòn Giáng sinh, Tuyết rơi đêm Giáng sinh, Giáng sinh một mình... qua một số giọng ca đương đại như Đàm Vĩnh Hưng, Hồng Ngọc, Hoàng Bách, Thùy Chi... góp phần làm cho đêm Noel trên khắp đất nước Việt Nam thêm hấp dẫn, cuốn hút người dân, lan tỏa không khí ấm áp, lãng mạn cho một mùa Giáng sinh an lành, hạnh phúc.

VŨ THANH HOA