Tham vọng sử dụng UAV của Mỹ

Chương trình Gremlin với ý tưởng tạo ra những chiếc máy bay nhỏ và tương đối rẻ tiền, có thể được tung ra từ máy bay chiến đấu và vận tải, được Mỹ bắt đầu triển khai ở giai đoạn thứ ba. Đây sẽ là cơ sở cho việc áp dụng hệ thống tác chiến bầy đàn cho máy bay không người lái (UAV) trong tương lai.

Các UAV trong chương trình Gremlin sẽ phối hợp hành động theo bầy đàn. Nguồn: DARPA

Theo Defense News, Cơ quan Các dự án nghiên cứu quốc phòng tiên tiến (DARPA) trực thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ  đã thành lập một nhóm gồm các tập đoàn và công ty giải quyết nhiệm vụ thu hồi UAV trong khi bay. Đây sẽ là giai đoạn thứ ba trong công tác triển khai chương trình Gremlin.

Tổng Biên tập tạp chí “Hàng không không người lái” Denis Fedutinov chia sẻ với trang Gazetaru: “Ý tưởng của chương trình Gremlin là tạo ra những chiếc máy bay nhỏ và tương đối rẻ tiền có thể được thả ra từ máy bay chiến đấu”. Theo Denis Fedutinov, loại UAV mới có thể được trang bị cho máy bay vận tải quân sự (C-130), máy bay tấn công không người lái (MQ-9B), máy bay ném bom (B-52, B-1),  máy bay chiến đấu (F-16, F-15E, F -18) và một số loại máy bay khác. UAV mới có thể hoạt động ở phạm vi lên đến 550km và hoạt động trên không trung trong khoảng 1 giờ.

Công ty Sierra Nevada Corporation đã được DARPA lựa chọn để thực hiện giai đoạn cuối cùng của chương trình Gremlin. Trong giai đoạn cuối, một dàn UAV sẽ được thả ra từ các máy bay của Không quân Mỹ ở ngoài khu vực các phương tiện phòng không của đối phương có thể gây ảnh hưởng. Sierra Nevada Corporation sẽ cung cấp một hệ thống kết nối tự động cho các UAV được phát triển theo chương trình Gremlin. Điều này sẽ cho phép máy bay vận tải quân sự loại C-130 thu hồi UAV trong khi bay sau khi hoàn thành nhiệm vụ chiến đấu. Sau đó, máy bay vận tải quân sự sẽ đưa UAV đến căn cứ không quân, nơi UAV sẽ được chuẩn bị cho chuyến bay tiếp theo trong vòng 24 giờ.

Công ty Hàng không Dynetics cũng đã chọn Sierra Nevada Corporation làm đơn vị thực hiện 

giai đoạn 3 của chương trình Gremlin. Sierra Nevada Corporation đã phát triển thiết bị “tóm bắt” trên máy bay vận tải quân sự C-130. Chính thiết bị này cho phép máy bay C-130 kết nối với UAV trong không trung và đưa chúng vào khoang chở hàng của máy bay.

“Những thành công trong quá khứ của Sierra Nevada Corporation về hệ thống tiếp nhiên liệu độc lập của UAV cùng với hệ thống dẫn đường có độ chính xác cần thiết đủ đảm bảo cho Công ty Dynetics thực hiện chương trình Gremlin thành công”,  Greg Cox , phó chủ tịch thứ nhất về phát triển kinh doanh và công nghệ trong lĩnh vực kinh doanh điện tử và hệ thống thông tin của Sierra Nevada Corporation, cho biết.

Giao diện người dùng và các cơ chế sử dụng UAV sẽ do công ty Kutta Technology - một công ty con của Sierra Nevada Corporation cung cấp. Công ty này sẽ phát triển một trạm điều khiển để đảm bảo an toàn cho chuyến bay của UAV theo chương trình Gremlin từ khi bắt đầu thả ra cho đến khi kết thúc công tác chuẩn bị cho lần bay sau.

Đầu tháng 5 này, DARPA đã thông báo rằng, công nghệ của chương trình Gremlin đã thu được kết quả thành công trong thời gian bay thử tại bãi thử Yuma, bang Arizona (Mỹ). Vì vậy, DARPA tin tưởng rằng, chương trình thả UAV từ máy bay và chuẩn bị cho chuyến bay kế tiếp sẽ được thực hiện đầy đủ vào cuối năm 2019.

“Các cuộc bay thử nghiệm trước đó đã tạo cho chúng tôi niềm tin rằng chúng tôi có thể đạt được mục tiêu của mình. Đó là có thể chuẩn bị 4 UAV Gremlin cho chuyến bay tiếp theo chỉ trong vòng 30 phút”, người quản lý chương trình tại Văn phòng Công nghệ Chiến thuật của DARPA Scott Wierzbanowski chia sẻ.

Trong tháng 4 vừa qua, DARPA đã ký với Công ty Dynetics bản hợp đồng có hiệu lực 21 tháng trị giá 38,6 triệu USD để thực hiện giai đoạn ba của chương trình Gremlin. Các thành viên khác của nhóm bao gồm các công ty và tập đoàn Kratos Unmanned Aerial Systems, Moog, Airborne Systems, Systima, Applied Systems Engineering, Inc., và International Air Response.

Tổng Biên tập tạp chí “Hàng không không người lái” Denis Fedutinov cho biết: “Các nhà phát triển người Mỹ đã đưa ra ý tưởng về việc điều phối sự tương tác của nhiều UAV dựa trên khái niệm “bầy đàn” từ khoảng 10 năm trước”. Theo các chuyên gia Mỹ, thông qua việc tạo ra hệ thống tự thích nghi với sự thay đổi môi trường chiến đấu, các UAV có thể thực hiện hành động theo nhóm mà không cần sự hiện diện của một trung tâm ra quyết định thống nhất, tương tự với hành vi “bầy đàn” trong các nhóm động vật.

Theo Gazeta.ru, có 3 lợi thế khi sử dụng khái niệm “bầy đàn”. Thứ nhất, các lực lượng và hệ thống phòng không của đối phương sẽ giảm đi khả năng ứng chiến trước màn tấn công như vũ bão của dàn UAV . Thứ hai, UAV sẽ giảm thiểu thiệt hại trước tác động của lực lượng và phương tiện tác chiến điện tử của đối phương khi dùng các thuật toán điều khiển mà không áp dụng các thông tin liên lạc giữa các UAV dựa trên sóng radio. Thứ ba, hành vi “bầy đàn” góp phần nâng cao hiệu quả của sự phối hợp hành động theo nhóm nhờ hệ thống cấu hình và phân phối lại các nhiệm vụ trong nhóm.

Quân đội Mỹ đã đưa ra giải pháp với chi phí thấp mà vẫn giải quyết hiệu quả các nhiệm vụ chiến đấu nhờ vào việc áp dụng khái niệm này. Ý tưởng này đã nhận được một phản ứng tích cực từ các đại diện của Lầu Năm Góc và trong tương lai chủ đề này nằm dưới sự bảo trợ của DARPA.                 

THUỲ LINH