Thời gian qua, công tác cấp phiếu lý lịch tư pháp (LLTP) được Sở Tư pháp và các cơ quan liên quan tích cực triển khai. Tuy nhiên, việc cấp phiếu LLTP còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, cần sớm được tháo gỡ.
Người dân làm thủ tục hành chính tư pháp tại Trung tâm Dịch vụ hành chính công tỉnh. |
Lạm dụng phiếu LLTP số 2
Phản ánh tới Báo Bà Rịa-Vũng Tàu, ông N.H.H. (ngụ TP.Bà Rịa) cho biết, thời trẻ, ông lỡ đánh người, gây thương tích. Ông đã phải trả giá bằng án phạt tù. Chấp hành xong án phạt, ông H. sống lương thiện và thường xuyên giúp đỡ mọi người với mong muốn quên đi quá khứ lầm lỡ. Câu chuyện ông từng đi tù cũng dần chìm vào dĩ vãng. Mới đây, ông thay đổi công việc và đi xin việc làm, DN yêu cầu phải có phiếu LLTP số 2. Ông H. đành từ bỏ công việc vì không muốn xới lại nỗi đau thêm lần nữa do phiếu này ghi đầy đủ án tích dù đã được xóa hay chưa được xóa.
Theo lãnh đạo Sở Tư pháp, Luật Lý lịch tư pháp quy định, có 2 loại phiếu LLTP do các cơ quan tư pháp cấp. Mỗi loại phục vụ mục đích và cung cấp thông tin khác nhau. Cụ thể, phiếu LLTP số 1 cấp cho cá nhân, cơ quan, tổ chức quy định tại Khoản 1 và Khoản 3 Điều 7 của Luật Lý lịch tư pháp. Phiếu này cấp cho công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam; cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội có nhu cầu cấp phiếu LLTP để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.
Phiếu LLTP là giấy tờ được sử dụng nhằm đáp ứng yêu cầu của công dân cần chứng minh bản thân có án tích hay không, có bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã khi bị tòa tuyên bố phá sản… hay không. Phiếu ghi nhận việc xóa án tích, tạo điều kiện cho người đã bị kết án tái hòa nhập cộng đồng, đồng thời hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự và thống kê tư pháp hình sự. |
Phiếu LLTP số 2 cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng quy định tại Khoản 2 Điều 7 của Luật Lý lịch tư pháp và cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về LLTP. Hiện nay có nhiều lĩnh vực, thủ tục, giao dịch đòi hỏi có phiếu LLTP. Ngoài nhu cầu cho HS, SV nhập học, người lao động đi xin việc làm, còn có việc công ty, DN yêu cầu người lao động nộp phiếu LLTP... Phiếu LLTP cấp theo quy định pháp luật, tuy nhiên thực tế học sinh đi học, công ty, DN đều có yêu cầu nộp phiếu LLTP, thậm chí, nhiều nơi còn lạm dụng yêu cầu phiếu LLTP số 2.
Kiến nghị tháo gỡ vướng mắc
Ông Võ Huy Hoàng, Giám đốc Sở Tư pháp cho biết, theo quy định của Luật LLTP, Phiếu LLTP số 1 sẽ ghi không có án tích đối với những trường hợp án tích đã được xóa. Phiếu LLTP số 2 ghi đầy đủ án tích dù đã được xóa hay chưa được xóa. Vì vậy, phiếu LLTP số 2 đối với người có án tích đã được xóa án tích sẽ gây khó khăn cho việc tái hòa nhập cộng đồng và cơ hội tìm kiếm việc làm. Do đó, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh có văn bản kiến nghị với Bộ Tư pháp, đề xuất với Chính phủ Quốc hội sửa đổi Luật LLTP. Trong đó, có nội dung đề xuất cấp một loại phiếu có thông tin như phiếu số 1. Phiếu LLTP số 2, chỉ cung cấp thông tin cho cơ quan tiến hành tố tụng bằng văn bản vì các cơ quan, DN lạm dụng đề nghị cá nhân cung cấp, làm lộ bí mật đời tư cá nhân.
Phiếu LLTP là giấy tờ được sử dụng nhằm đáp ứng yêu cầu của công dân cần chứng minh bản thân có án tích hay không, có bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã khi bị tòa tuyên bố phá sản… hay không. Phiếu ghi nhận việc xóa án tích, tạo điều kiện cho người đã bị kết án tái hòa nhập cộng đồng, đồng thời hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự và thống kê tư pháp hình sự.
Đồng quan điểm, luật sư Thịnh Đình Quang (Hội Luật gia tỉnh) cho biết, trên thực tế cá nhân yêu cầu cấp phiếu LLTP số 2 chủ yếu để bổ sung hồ sơ xin thị thực nhập cảnh, kết hôn, xuất khẩu lao động… theo yêu cầu của các cơ quan, tổ chức, cơ quan đại diện ngoại giao của nước ngoài.
“Hiện nay, việc cấp phiếu LLTP số 2 đang bị lạm dụng trong nhiều tổ chức, DN, gây khó khăn cho người dân. Nếu sửa đổi luật thì chỉ nên cấp chung một phiếu LLTP theo yêu cầu của cá nhân, thay vì chia làm 2 phiếu như hiện nay”, luật sư Quang kiến nghị.
Theo Sở Tư pháp, để thực hiện hiệu quả việc cấp phiếu LLTP, tạo điều kiện cho người dân và DN, UBND tỉnh đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an, Bộ Tư pháp và TAND các cấp thực hiện kết nối cơ sở dữ liệu theo Đề án 06; có giải pháp kỹ thuật giúp tra cứu thông tin cư trú tại Việt Nam của người nước ngoài trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tạo thuận lợi cho việc tiếp nhận và giải quyết hồ sơ cấp phiếu LLTP của tỉnh.
Bài, ảnh: TRÚC GIANG