Rút ngắn thời gian làm thủ tục thông quan

Tháng 12-2017, Tổng Cục Hải quan triển khai thí điểm hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng biển (VASSCM) ở 3 tỉnh, thành: Hải Phòng, TP.Hồ Chí Minh và BR-VT. Sau 6 tháng triển khai, theo đánh giá của cộng đồng DN, chương trình này đã mang lại kết quả tích cực trong cải cách quy trình hoạt động hải quan, rút ngắn thời gian làm thủ tục thông quan hàng hóa cho DN.

RÚT NGẮN THỜI GIAN LÀM THỦ TỤC 5-7 LẦN

Cơ quan chức năng theo dõi hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động tại Cảng CMIT.

Theo Cục Hải quan tỉnh, đến nay, đã có 14 DN kinh doanh cảng, kho bãi thường xuyên đã tham gia kết nối hệ thống VASSCM. Theo đánh giá của DN, hệ thống VASSCM đã góp phần cải cách, hiện đại hóa thủ tục hải quan. Cụ thể, trước đây, thời gian bình quân để làm thủ tục đưa hàng hóa ra khỏi cảng phải mất tới 10 phút/tờ khai, thì nay chỉ mất khoảng 2 phút/tờ khai. 

Đánh giá về hiệu quả áp dụng hệ thống VASSCM, ông Nguyễn Xuân Kỳ, Phó Tổng Giám đốc Cảng CMIT cho biết: Tính đến ngày 13-6, Cảng CMIT đã thực hiện 8.005 tờ khai hải quan qua khu vực giám sát. Nhờ áp dụng hệ thống VASSCM, tổng lượng thời gian tiết giảm được lên tới hơn 64.000 giờ.  Ngoài ra, khi áp dụng hệ thống VASSCM, đối với từng container hàng, DN sẽ được cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin trên hệ thống về tình trạng cấp phép thông quan từ cơ quan hải quan để thực hiện thủ tục giao, nhận hàng theo quy định của pháp luật, giảm thiểu rủi ro trong việc thực hiện bằng chứng từ giấy, bảo đảm sự minh bạch, công khai (thể hiện qua các bước trong quy trình nghiệp vụ được cập nhật, ghi nhận trên hệ thống), tránh việc giải quyết tùy tiện, trái quy định, quy trình quản lý nội bộ của DN. Đặc biệt, việc thao tác trên hệ thống giúp loại bỏ được một số công đoạn ghi chép sổ giấy, giúp tiết kiệm được nhân công, chi phí văn phòng phẩm, đồng thời hạn chế được sai sót do lỗi ghi chép thủ công, bảo đảm độ chính xác cao trong việc theo dõi, báo cáo hàng hóa đưa vào, đưa ra và lưu giữ tại khu vực cảng.

Là DN xuất nhập khẩu thường xuyên làm thủ tục tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cái Mép, bà Nguyễn Bảo Như, Giám đốc Công ty Thép An Tường (Bình Dương) cho biết, khi thực hiện theo quy trình cũ, DN cần in và xuất trình cho bộ phận giám sát hải quan và DN cảng văn bản danh sách container và hàng hóa đủ điều kiện qua khu vực giám sát, trong khi quy trình mới không cần việc này. Hệ thống VASSCM cho phép DN xuất nhập khẩu không phải xuất trình chứng từ giấy để cơ quan hải quan kiểm tra, xác nhận hàng đủ điều kiện qua khu vực giám sát hải quan, giúp rút ngắn thời gian làm thủ tục giao nhận hàng từ 5- 7 lần so với trước đây do không phải đi lại nhiều lần tới DN cảng, kho bãi và cơ quan hải quan. Hiện nay, để làm thủ tục lấy hàng chỉ mất 1-2 phút đối với 1 lô hàng thông thường (trước đây ít nhất từ 7-10 phút); thời gian bình quân cho 1 lượt xe chở hàng qua khu vực cảng chỉ còn 10-12 phút (trước đây 25-30 phút).  

KHẮC PHỤC NHỮNG HẠN CHẾ

Hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng biển đã góp phần cải cách, hiện đại hoá thủ tục hải quan. Trong ảnh: Bốc xếp hàng hóa xuất nhập khẩu tại Cảng TCIT.

Tại hội nghị sơ kết triển khai thí điểm Đề án quản lý giám sát hàng hóa tự động tại cảng biển vào ngày 17-6 vừa qua, Cục Hải Quan tỉnh cho biết, sau thời gian triển khai, hệ thống VASSCM cũng phát sinh một số vướng mắc. Cụ thể, một số hãng tàu, đại lý hãng tàu, các công ty, đại lý giao nhận khai báo thiếu thông tin, ảnh hưởng đến quá trình thông quan hàng hóa. Theo quy định, với tàu biển nhập cảnh, bản khai hàng hóa nhập khẩu, thông tin về vận đơn thứ cấp phải gửi tới cơ quan hải quan chậm nhất là 12 giờ trước khi tàu cập cảng (đối với tàu biển có hành trình dưới 5 ngày) và chậm nhất là 24 giờ (đối với tàu biển có hành trình khác). Tuy nhiên, nhiều trường hợp hàng hóa đã được bốc xếp xuống cảng nhưng hệ thống emanifest (hệ thống tiếp nhận bản khai hàng hoá, chứng từ có liên quan và thông quan đối với tàu nhập xuất cảnh) vẫn không có thông tin khai báo về vận đơn gom hàng. Việc này gây khó khăn cho DN cảng vì phải xử lý thủ công, tốn nhiều thời gian để xin số quản lý hàng hoá cho lô hàng nhập khẩu, thay vì nhận tự động thông tin này qua hệ thống VASSCM. Bên cạnh đó, một số thông tin khai trên hệ thống một cửa quốc gia sai lệch với thông tin hàng thực tế vào cảng, dẫn tới DN cảng phải tốn nhiều thời gian để cập nhật thủ công lại các thông tin này, thay vì nhận tự động từ hệ thống…

Từ những vướng mắc đó, Cục Hải quan tỉnh đã có văn bản hướng dẫn và yêu cầu các hãng tàu, đại lý hãng tàu, công ty và đại lý giao nhận cần khai báo chính xác, đầy đủ thông tin trên cổng thông tin một cửa quốc gia khi thực hiện thủ tục. Về phía DN kinh doanh cảng, cần ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin theo hướng tự động hóa từng phần để triển khai hệ thống VASSCM.  

Ông Bùi Sỹ Đức, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh cho biết, từ nay đến cuối năm, Cục Hải quan tỉnh tiếp tục triển khai hệ thống VASSCM tại 43 DN cảng trên địa bàn tỉnh. Mục tiêu đề ra là tiếp tục rút ngắn thời gian và chi phí làm thủ tục cho người khai hải quan; tăng cường công tác quản lý của cơ quan hải quan trong việc kiểm tra, giám sát và kiểm soát hải quan, nâng cao tính tuân thủ của DN, ngăn ngừa gian lận thương mại, phòng, chống buôn lậu và bảo đảm an ninh quốc gia, hỗ trợ công tác kiểm tra, đối chiếu và đánh giá rủi ro, giám sát và kiểm soát hải quan.

Bài, ảnh: AN NHẬT