Những năm gần đây, thời tiết trên địa bàn tỉnh có sự thay đổi thất thường, khác với chu kỳ nhiều năm trước. Điều này đã gây ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của người dân. Làm gì để phòng tránh rủi ro do thiên tai mang lại đang là câu hỏi được nhiều người quan tâm.
Phóng viên Báo Bà Rịa - Vũng Tàu đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Tài, Giám đốc Đài Khí tượng - Thủy văn tỉnh nhân ngày Khí tượng thế giới (23/3). Ông Tài cho biết:
 |
Thời gian qua, tình hình thời tiết biến đổi thất thường theo hướng tiêu cực. Từ những thay đổi đó dẫn đến hiện tượng thiên tai như: dông lốc, bão, lũ, sạt lở, khô hạn... xảy ra nhiều hơn tại các địa phương trên địa bàn tỉnh. Để hạn chế thời tiết cực đoan, người dân cần thực hiện các giải pháp về môi trường như: hạn chế rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa trong quá trình sống, sản xuất, kinh doanh; không xả thải nước thải chưa qua xử lý ra môi trường và trồng nhiều cây xanh…
Bên cạnh đó, người dân cũng nên theo dõi thông tin thời tiết để có biện pháp phòng tránh nhằm giảm thiểu rủi ro do thời tiết cực đoan mang lại.
* Phóng viên: Ông có thể nói rõ hơn về sự thay đổi thời tiết trên địa bàn tỉnh những năm gần đây?
- Ông Nguyễn Văn Tài: Qua đánh giá, chúng tôi ghi nhận sự thay đổi thời tiết trên địa bàn tỉnh xảy ra cả 4 yếu tố: nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa và mực nước biển.
Cụ thể, qua phân tích về nhiệt độ trung bình hàng năm (số liệu đo đạc tại Trạm khí tượng Vũng Tàu 1978-2022) cho thấy, trong 45 năm qua nhiệt độ trong tỉnh có xu thế tăng dần qua từng năm. Theo chuỗi số liệu nhiệt độ trung bình năm toàn bộ giai đoạn từ năm 1978 đến năm 2022, xu thế nhiệt độ tăng và với mức độ tăng khoảng 0,0260C/năm.
Đặc biệt, 20 năm gần đây (2003-2022) nhiệt độ vẫn có xu thế tăng, nhưng với mức độ tăng nhanh hơn so với thời trước với mức độ khoảng 0,0340C/ năm. Mức độ biến đổi nhiệt độ vào mùa khô phức tạp hơn so với mùa mưa, nhiệt độ trung bình tháng từ tháng 12 năm trước đến tháng 5 năm sau giao động 25,7-29,20C. Trong khi đó, độ ẩm không khí lại có xu hướng giảm với tốc độ -0,02%/năm.
Lượng mưa hàng năm trên địa bàn tỉnh cũng có biến đổi phức tạp tùy theo khu vực và có sự thay đổi không đồng đều. Tại TP.Vũng Tàu, trong giai đoạn từ năm 1978 đến 2022 lượng mưa có xu thế giảm. Tốc độ xu thế giảm -6,0mm/năm. Lượng mưa trung bình nhiều năm giai đoạn này vào khảng 1.473mm. Lượng mưa năm lớn nhất là 1.970,8mm (năm 1999). Lượng mưa năm thấp nhất là 930,6mm (năm 2005). Đáng chú ý, trong mùa mưa những năm gần đây có những đợt mưa to đến rất to trên diện rộng kéo dài từ 2-4 ngày, gây ngập úng nhiều nơi.
 |
| Nhân viên Đài Khí tượng - Thủy văn tỉnh ghi số liệu đo đạc khí tượng. |
Mực nước biển trung bình tại trạm Vũng Tàu có nhiều biến động phức tạp giữa các năm. Cụ thể,mực nước biển giai đoạn 45 năm (1978-2022) có xu thế tăng với mức độ khoảng 0,024cm/năm. Trong khi mực nước tối cao dâng lên khoảng 0,44cm/năm.
* Theo ông, với sự thay đổi về thời tiết như trên sẽ ảnh hưởng thế nào đến đời sống, sản xuất của người dân?
- Sự thay đổi thời tiết theo hướng tiêu cực như trên đã phân tích sẽ dẫn tới các nguy cơ cháy rừng, hạn hán, mất mùa… Trong đời sống hàng ngày, thời tiết bất ổn cũng làm ảnh hưởng tới sức khỏe con người, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ. Nắng mưa bất thường, khói bụi ô nhiễm gây suy giảm hệ miễn dịch, gia tăng các bệnh về da liễu, tiêu hóa,...
Ngoài ra, thời tiết thất thường cũng làm đời sống bất ổn định, công tác sản xuất, kinh doanh bị trì trệ do bão lũ, ngập lụt; hoạt động vận tải cũng gặp nhiều khó khăn vì cây đổ, tố lốc... Thời tiết cực đoan làm thay đổi môi trường sống của các sinh vật, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.
* Vậy, công tác dự báo thời tiết, cảnh báo thiên tai được đơn vị thực hiện như thế nào, thưa ông?
- Việc dự báo, cảnh báo thiên tai, khí hậu trên địa bàn tỉnh được Đài Khí tượng - Thủy văn tỉnh thực hiện đúng theo quy trình dự báo của ngành và ngày càng hiện đại, kịp thời, độ chính xác cao. Từ năm 2019, chúng tôi đã đưa dự báo số trị (bản tin dự báo điểm cho 8 khu vực huyện thị, thành phố trong tỉnh), trong đó dự báo mức độ chi tiết các yếu tố khí tượng thời hạn 10 ngày tới.
Nội dung cảnh báo mưa lớn được định lượng trong 24 giờ tiếp theo kể từ thời điểm đưa ra bản tin dự báo, cảnh báo, trong đó thời đoạn 6 giờ đầu chi tiết đến mỗi khoảng 3 giờ, thời đoạn từ 6-24 giờ tiếp theo sẽ chi tiết mỗi khoảng 6 giờ.
Các bản tin dự báo này ngoài thông tin cho người dân còn phục vụ công tác chỉ đạo phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn tỉnh.
| Ngày Khí tượng thế giới 23/3 năm nay có chủ đề “Thông tin thời tiết, khí hậu và tài nguyên nước góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững cho hôm nay và mai sau”. Thông điệp này khẳng định giá trị của thông tin, thời tiết, khí hậu và tài nguyên nước đối với xã hội, đồng thời kêu gọi trách nhiệm của mỗi một cá nhân trên thế giới cần thể hiện vai trò và trách nhiệm trước cuộc sống hiện tại và tương lai nhằm chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm thiểu tác động suy thoái môi trường. Đây cũng là dịp tôn vinh những đóng góp của các cơ quan khí tượng thủy văn trên khắp thế giới đối với việc bảo vệ tính mạng và tài sản của con người trước tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu. |
QUANG VŨ (Thực hiện)