Xử lý hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng
Hỏi: Vợ chồng em gái tôi đang thời kỳ hôn nhân theo quy định pháp luật. Gần đây, em tôi phát hiện chồng mình có quan hệ với người phụ nữ khác. Mặc dù gia đình đã khuyên bảo, hàn gắn mâu thuẫn của hai vợ chồng nhưng không thành. Vừa qua, em rể đã bỏ nhà ra đi, đến sống chung như vợ - chồng với người phụ nữ đó (biết được địa chỉ nơi ở). Trường hợp này pháp luật quy định và xử phạt ra sao? Em tôi phải nhờ cơ quan, tổ chức nào can thiệp, xử lý? (Lê Thị Hồng, TX. Phú Mỹ)
Trả lời: “Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng” là một trong những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014/QH13.
Theo quy định tại Điều 48, Nghị định số 110/2013/NĐ-CP “Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã”, phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau: Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác; Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ.
Bộ Luật Hình sự (số 01/VBHN - VPQH ngày 10-7-2017) Điều 182 quy định “Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng”, như sau: Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm: Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn; Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm: Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát; Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.
Căn cứ các quy định trên, em gái bà Hồng cần liên hệ với UBND cấp xã, nơi vợ chồng em bà đăng ký hộ khẩu thường trú và nơi người phụ nữ sống chung như vợ - chồng với em rể bà để yêu cầu can thiệp, giáo dục răn đe, xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định số 110/2013/NĐ-CP. Trong trường hợp UBND cấp xã đã có quyết định xử phạt hành chính em rể bà và người phụ nữ đó, nhưng họ vẫn tiếp tục duy trì mối quan hệ sống chung với nhau như vợ - chồng, thì em bà có thể làm đơn tố cáo gửi đến UBND cấp xã và cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp huyện (kèm theo các bằng chứng ngoại tình như hình ảnh, tin nhắn, video, ghi âm, xác nhận của người làm chứng…) để yêu cầu điều tra, xác minh, xử lý hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng theo quy định pháp luật hình sự.
Luật gia: THANH MAI