Bộ GD-ĐT vừa ban hành Quy chế tuyển sinh năm 2022, trong đó có điều chỉnh quan trọng về chính sách cộng điểm ưu tiên.
Theo đó, những thí sinh (TS) đạt điểm thi, điểm xét học bạ hoặc điểm khác quy đổi về thang điểm 10 cho từng môn với tổng điểm là 30, thì với các em đạt tới tổng điểm 22,5 không có gì thay đổi trong điểm ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng.
Đối với các em đạt từ 22,5 trở lên, điểm ưu tiên của các em sẽ được giảm dần đều cho đến khi điểm thi là 30 điểm thì điểm ưu tiên bằng 0. Quy định này sẽ áp dụng từ năm 2023.
Bà Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD-ĐT) lý giải, qua thống kê điểm thi tốt nghiệp THPT của 3 năm qua, nhóm TS không được cộng điểm ưu tiên (chiếm 25% tổng số TS tốt nghiệp) luôn có phổ điểm tổng 3 môn cao hơn hẳn so với các nhóm TS còn lại (nhóm được cộng điểm ưu tiên ở các mức độ khác nhau). Sau khi cộng điểm ưu tiên theo quy định hiện tại, tỷ lệ TS có tổng điểm 3 môn dưới 22,5 điểm của nhóm đã cộng điểm ưu tiên tiệm cận với nhóm TS không được cộng điểm ưu tiên. Điều này chứng tỏ việc cộng điểm ưu tiên đã tạo sự công bằng, gia tăng cơ hội tiếp cận giáo dục ĐH cho những nhóm TS có điều kiện khó khăn hơn.
Tuy nhiên, phân tích dữ liệu cho thấy có sự bất hợp lý là tỷ lệ các TS đạt điểm cao từ 22,5 điểm trở lên của nhóm được ưu tiên lại tăng vọt, cao hơn hẳn (ở nhiều mức điểm thậm chí tỷ lệ này cao gấp đôi) so với nhóm TS không thuộc diện ưu tiên. Điều này dẫn tới sự mất công bằng khi các TS tiếp cận, ứng tuyển vào các ngành, các trường có mức độ cạnh tranh cao; thậm chí dẫn tới hiện tượng một số ngành có điểm chuẩn tiệm cận 30 điểm.
Theo Bộ GD-ĐT, quy định về tính điểm ưu tiên như trên không chỉ áp dụng đối với các TS sử dụng phương thức xét tuyển bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT, mà còn với tất cả các phương thức xét tuyển khác. Các trường khi tính điểm ưu tiên cho TS để xét tuyển, cần quy đổi ra thang điểm tương đương để xác định mức điểm ưu tiên phù hợp. Nếu cơ sở đào tạo sử dụng “điểm xét tốt nghiệp” để xét tuyển, thì phải trừ đi điểm ưu tiên đã được cộng vào trong “điểm xét tốt nghiệp”, sau đó mới cộng thêm ưu tiên theo quy định của Quy chế tuyển sinh để xét tuyển.
Điểm ưu tiên sẽ được tính theo công thức: Mức điểm ưu tiên TS được hưởng = [(30 - Tổng điểm đạt được của TS)/7,5] x Tổng điểm ưu tiên được xác định thông thường.
HOÀNG DƯƠNG