Ngày tôi mới đến thành phố biển, một người bạn là cán bộ ngành văn hóa nói với tôi rằng, thành phố biển có rất nhiều bãi tắm, rất nhiều di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh nổi tiếng. Nhưng đặc biệt hơn cả, nơi đây có một loài hoa được nhiều người coi là biểu tượng tâm linh của thành phố biển, đó là hoa sứ.
![]() |
Lời giới thiệu của người bạn khiến tôi tò mò, chú ý quan sát mỗi khi ra phố. Nhưng phải nói thật rằng, ở trung tâm thành phố rất ít khi nhìn thấy hoa sứ, loài hoa mà người bạn coi là biểu tượng tâm linh của thành phố.
Sau này tôi may mắn được đọc truyện Sự tích thành phố Hoa Sứ in trên một tờ báo phía nam của một nhà văn nổi tiếng đang sống và làm việc ở thành phố biển. Truyện kể rằng, ngày xửa ngày xưa, ở một làng chài nhỏ ven biển, bỗng xuất hiện căn bệnh lạ. Những người lớn tuổi mắc bệnh coi như gần đất, xa trời.
Trong làng có cậu bé tên Sứ, hiền lành, hiếu thảo, dũng cảm, thông minh. Cậu bé Sứ là con một người dân chài có bố mẹ mắc căn bệnh quái ác này. Hết lòng yêu thương cha mẹ và dân làng, cậu bé Sứ quyết định ra đi tìm nguồn thuốc quí để cứu cha mẹ cùng những người làng đang mắc căn bệnh hiểm nghèo.
Cậu bé Sứ chẳng quản gian nan vất vả, vượt núi, băng rừng, không sợ thú dữ, quyết tìm bằng được cây thuốc thần diệu để cứu cha mẹ cùng người làng. Sứ đi mãi, đi mãi, vẫn không tìm ra thuốc quí.
Cho đến một ngày cậu bé kiệt sức ngã xuống một triền núi, bỗng xuất hiện vị Tiên Ông râu tóc bạc phơ, ôn tồn nói với cậu bé rằng, con là đứa bé đức hạnh, hiếu thảo lại gan góc kiên cường. Ta sẽ cho con biến thành cây thuốc thần diệu để chữa bệnh cho cha mẹ cùng dân làng!
Ngay sau đó cậu bé Sứ biến thành một loài cây có thân gốc vạm vỡ, cành cây uốn lượn vươn lên tua tủa, lá dầy và xanh thẫm, trổ ra những bông hoa nhiều cánh có hai màu, đỏ và trắng, nhụy vàng, hương thơm thanh khiết ngan ngát cả núi rừng. Hương thơm kỳ diệu của loài hoa này lan tỏa khắp vùng đã cứu sống cha mẹ cậu bé cùng dân làng, những người đang mắc căn bệnh lạ.
Để tưởng nhớ công lao của cậu bé, người làng đặt tên cho loài hoa này là hoa sứ, tên của cậu bé, cũng là cái tên mang ý nghĩa sứ giả của các vị thần tiên. Cũng từ đó cây hoa sứ tiếp tục đâm chồi, phát triển trở thành những cánh rừng hoa sứ bao quanh sườn núi, trải dài ven những bãi biển xinh đẹp mộng mơ … Nơi ấy chính là thành phố biển, trung tâm du lịch nổi tiếng, Thành phố Hoa Sứ.
Câu chuyện đầy tính nhân văn nghĩa hiệp về thành phố Hoa Sứ của nhà văn đã thôi thúc tôi tìm kiếm những cánh rừng hoa sứ ở thành phố biển. Trong một lần thăm khu di tích Bạch Dinh, tôi đã vô cùng sửng sốt khi đứng giữa một rừng hoa sứ đại thụ nằm ven con đường dẫn lên sườn đồi, bao quanh khu Bạch Dinh hơn trăm năm tuổi. Dưới bóng mát của rừng cây giá tỵ ngút ngàn, hương thơm thanh khiết kỳ diệu của hoa sứ hòa quyện trong không gian, tạo cho người ta cái cảm giác sảng khoái, thanh thoát nhẹ nhàng, làm tan biến mọi nỗi lo toan vất vả của đời thường.
Sau nhiều năm sống ở thành phố biển, tôi đã nhiều lần được ngắm hoa sứ nở miên man bên những con đường du lịch nổi tiếng như đường lên Hải Đăng trên Núi Nhỏ, đường Vi Ba lên Núi Lớn, đường lên Tượng Chúa giang tay, đường Quang Trung, đường Hạ Long, đường Trần Phú…
Thành phố biển có hàng trăm chùa chiền đền miếu cổ, cùng những căn biệt thự hàng trăm năm tuổi, hầu như nơi nào cũng có những vườn hoa sứ cổ thụ bao quanh. Hoa sứ còn được ươm trồng trong các chậu cảnh bonsai, đặt trong khuôn viên những nơi thờ cúng mang ý nghĩa tâm linh…
Mùa thu hoa sứ bừng nở, mùi hương thơm dịu nhẹ man mác lan tỏa mông lung trong bầu không khí mát lành của thành phố. Mỗi lần có cơn gió thoảng qua, những cánh hoa sứ mềm mại, mỏng manh, chới với bay theo gió. Thành phố du lịch xinh đẹp bình yên bỗng trở nên ngoạn mục diệu kỳ như chốn bồng lai tiên cảnh.
Đây đó, bóng dáng của một bà già tay xách giỏ đi nhặt những bông hoa sứ vừa rơi xuống mặt đất. Có lần tôi hỏi, bà ơi, bà nhặt hoa sứ để làm gì? Bà nói với tôi rằng, hoa sứ là loại thuốc quí chữa bệnh cao huyết áp. Bất chợt tôi nhớ tới truyện Sự tích Thành phố Hoa Sứ của nhà văn nổi tiếng ở thành phố biển. Hóa ra nhà văn đã không hư cấu về tác dụng thần diệu của loài hoa đặc biệt này.
TRẦN BÌNH