Gần đây, vụ việc kẹo rau củ Kera đã dấy lên những tranh cãi trong dư luận về mức độ tin cậy của thông tin quảng cáo thực phẩm bổ sung trên các nền tảng mạng xã hội. Sản phẩm này được hàng loạt KOL (người có sức ảnh hưởng, chuyên gia trong lĩnh vực cụ thể) quảng bá như một giải pháp thay thế rau xanh, chỉ cần ăn 2-3 viên mỗi ngày là đủ chất xơ cần thiết. Một KOL còn tuyên bố rằng “một viên kẹo tương đương với đĩa rau”. Tuy nhiên, một người tiêu dùng đã mang sản phẩm này kiểm nghiệm tại Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 2 (thuộc Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia) kết quả cho thấy cả hộp 30 viên chỉ chứa 0,51g chất xơ, chưa bằng 1/6 quả chuối.
Trước khi bị phanh phui, Kera đã bán hơn 58.000 hộp trên TikTok Shop, tức gần 500 hộp mỗi ngày. Khi sự thật được hé lộ, các KOL vội vàng đính chính, xin lỗi. Trước vụ việc này, các cơ quan chức năng cũng đã vào cuộc điều tra, chứng minh hàng loạt những thông tin sai sự thật về quảng cáo của nhãn hàng này.
Việc sử dụng các sản phẩm bổ sung như viên nén hay bột tổng hợp ngày càng phổ biến, các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyến cáo rằng đây chỉ là giải pháp hỗ trợ, không thể thay thế thực phẩm tươi. Dù vậy, những quảng cáo sai lệch về thực phẩm bổ sung vẫn tiếp tục lan truyền như vụ việc kẹo rau củ Kera. Trong khi người tiêu dùng không có thời gian, kiến thức và kinh nghiệm để kiểm tra chất lượng sản phẩm, và thường chịu ảnh hưởng bởi những lời quảng cáo “có cánh” của các KOL.
Trước thực trạng quảng cáo thực phẩm bổ sung sai sự thật, cần có những biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn để bảo vệ người tiêu dùng và đảm bảo tính minh bạch trong ngành công nghiệp này.
Các tiêu chuẩn kiểm định và cấp phép sản phẩm cần được siết chặt. Cơ quan quản lý nên yêu cầu các sản phẩm thực phẩm bổ sung phải trải qua quy trình kiểm nghiệm khoa học rõ ràng trước khi được phép lưu hành trên thị trường. Các kết quả kiểm nghiệm này cũng cần được công khai để người tiêu dùng có thể dễ dàng tra cứu thông tin chính xác.
Việc quản lý nội dung quảng cáo cần được kiểm duyệt nghiêm ngặt hơn. Các nền tảng mạng xã hội, trang thương mại điện tử phải có trách nhiệm kiểm tra tính hợp pháp của nội dung quảng cáo trước khi cho phép xuất hiện trên hệ thống. Việc hợp tác với cơ quan chức năng để loại bỏ các quảng cáo sai sự thật ngay từ đầu có thể giảm thiểu đáng kể các trường hợp lừa dối người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, trong dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 15/2018, Bộ Y tế đang đề xuất sửa đổi bổ sung khái niệm về thực phẩm bổ sung để kiểm soát tính năng, công dụng sản phẩm này. Theo đó, thực phẩm bổ sung vi chất và các yếu tố có lợi cho sức khỏe chỉ được công bố thành phần bổ sung; không được ghi, công bố khuyến cáo sức khỏe hoặc công dụng của thành phẩn bổ sung. Quy định này khi được chính thức ban hành sẽ hạn chế được việc các nhãn hàng “thổi phồng” công dụng thực tế của các thành phần trong thực phẩm bổ sung.
Ngoài ra, cần quy định trách nhiệm pháp lý rõ ràng hơn cho KOL và nhãn hàng. Khi tham gia quảng cáo, KOL phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu sản phẩm họ giới thiệu không đúng với thực tế. Việc yêu cầu họ cung cấp bằng chứng xác thực trước khi phát ngôn sẽ giúp giảm thiểu các trường hợp quảng cáo thổi phồng.
NGUYỄN THI