Chuyến công tác đến Côn Đảo dịp này đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong tôi, đặc biệt là hoạt động kêu gọi giảm rác thải nhựa. Trên máy bay đến cửa ngõ sân bay, trên tàu và ngay bến cảng, hai bên các tuyến đường dẫn vào trung tâm Côn Đảo, trước các di tích, trong cơ sở lưu trú, nhà hàng, đâu đâu cũng bắt gặp biển bảng tuyên truyền giảm nhựa. Cùng với đó là hoạt động phát thanh thông điệp giảm thiểu rác thải nhựa, phân loại rác thải, chung tay giữ Côn Đảo xanh - sạch.
Trong những ngày ở lại đảo ngọc, tôi cũng chứng kiến nhiều hành động cụ thể tập trung cho mục tiêu tăng trưởng xanh đang triển khai hàng ngày tại Côn Đảo như: phân loại rác tại nguồn, ủ rác hữu cơ làm phân bón lót mảng xanh công cộng, đổi rác thải lấy quà tặng, mô hình “Ngày thứ Bảy xanh - sạch - đẹp”, “khu dân cư giảm nhựa”, refill nước uống và ký gửi chai nước dùng nhiều lần trong các tour tham quan...
Với nhiều tiềm năng du lịch với cảnh quan tuyệt đẹp, hoang sơ, tài nguyên thiên nhiên đa dạng cùng với khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt và khu Ramsar quốc tế - Vườn Quốc gia Côn Đảo, du lịch Côn Đảo đã phát triển mạnh mẽ, trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam, được cộng đồng quốc tế công nhận với nhiều giải thưởng trong top đầu.
Thế nhưng, Côn Đảo cũng đối mặt với nhiều thách thức về môi trường. Nằm biệt lập giữa biển khơi, hàng năm Côn Đảo hứng chịu lượng rác khổng lồ từ đại dương. Bên cạnh đó, hoạt động du lịch cũng làm phát sinh khoảng 221,4 tấn rác thải mỗi năm, trong đó tỷ lệ rác thải nhựa do các cơ sở lưu trú thải ra chiếm tỷ lệ 33,3% toàn huyện. Ngoài ra, tình trạng dâng cúng, hóa (đốt) hàng mã, vàng mã phổ biến tại các điểm di tích gây khói bụi độc hại ô nhiễm không khí.
Tìm ra giải pháp thúc đẩy tăng trưởng xanh, tăng trưởng kinh tế bền vững, thích nghi với biến đổi khí hậu và hài hòa với hệ sinh thái đặc trưng là nhiệm vụ chính trị hàng đầu của Côn Đảo.
Năm 2023, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu ban hành Đề án Kinh tế tuần hoàn áp dụng cho huyện Côn Đảo với các mục tiêu trong năm 2024 tăng cường các chương trình giảm thiểu nhựa; thu gom, xử lý và tái chế các loại chất thải. Đến năm 2025, tái sử dụng, tái chế, xử lý 85% lượng chất thải nhựa phát sinh; giảm dần sử dụng túi ni lông khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần trong sinh hoạt, du lịch. Nói không với hoạt động cúng đốt hàng mã tại các điểm, khu di tích trên địa bàn.
Để thực hiện các mục tiêu trên, đầu tháng 4, huyện Côn Đảo đã phối hợp với Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) khởi động chiến dịch truyền thông giảm nhựa năm 2024. Huyện Côn Đảo kêu gọi mỗi cá nhân, tổ chức, sinh sống và làm việc trên địa bàn, du khách đến Côn Đảo thực hành sống xanh bằng những hành động thiết thực như: Không dùng túi ni lông đựng đồ, thay thế túi nhựa, vật dụng nhựa bằng sản phẩm thân thiện với môi trường, không cúng đốt hàng mã, bỏ rác đúng nơi quy định, phân loại rác tại nguồn, tiết kiệm điện nước, lên án kịp thời hành vi gây ô nhiễm môi trường và thói quen sử dụng lãng phí tài nguyên, năng lượng.
Tin rằng, với sự quyết liệt, bền bỉ nhằm thay đổi hành vi ứng xử với môi trường theo hướng văn minh, bền vững của Côn Đảo chắc chắn sẽ mang đến thành công cho mục tiêu xây dựng điểm đến giảm nhựa trong tương lai.
TRẦN HIỀN