Đô thị văn minh phải có công dân văn minh

Qua hình ảnh từ camera an ninh, lực lượng chức năng phường 8, TP.Vũng Tàu đã mời một số người đổ trộm rác thải ra môi trường lên làm việc. Hình ảnh ghi nhận từ camera an ninh trong ngày 12 và 17/10 cho thấy, một số người dùng xe ô tô chở rác đi đổ nơi công cộng trên địa bàn phường này (Báo Bà Rịa-Vũng Tàu online ngày 25/10).

Hành vi đổ trộm rác thải nơi công cộng diễn ra khá phổ biến tại các địa phương trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là tại TP.Vũng Tàu. Nhiều khu đất trống, tuyến đường vắng người qua lại đã trở thành bãi rác vì một số người thiếu ý thức như vậy. Ban đầu, vài người đổ, rồi nhiều người làm theo. Lực lượng chức năng các phường đã lắp đặt bảng cấm đổ rác, thu dọn rác đưa đi xử lý nhưng chỉ được vài ngày rồi đâu lại vào đó hoặc xử lý chỗ này lại phát sinh chỗ khác.

Những năm gần đây, chính quyền TP.Vũng Tàu đã triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo vệ môi trường, trong đó có việc thu gom, xử lý rác thải; ngăn chặn tình trạng đổ rác nơi công cộng, xóa bỏ các bãi rác tự phát. Các cơ quan, đoàn thể chính trị-xã hội, đơn vị lực lượng vũ trang và các nhóm tình nguyện viên thường xuyên thực hiện các phong trào, mô hình bảo vệ môi trường như: Ngày Chủ nhật xanh, Ngày thứ Bảy tình nguyện, Chạy nhặt…

Nhờ đó, vệ sinh môi trường của thành phố được bảo đảm. Nhiều khu vực từng là điểm nóng về đổ trộm rác đã được xóa bỏ. TP.Vũng Tàu đã 2 lần liên tiếp được Diễn đàn du lịch ASEAN vinh danh là “Thành phố du lịch sạch ASEAN” vào các năm 2020, 2022. Trong số 7 tiêu chí của giải thưởng này, có các tiêu chí quan trọng: Quản lý môi trường chung; Đường phố sạch sẽ, vệ sinh; Chính quyền và cộng đồng có ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh đường phố. Kết quả đó là sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, người dân thành phố và khách du lịch trong việc nêu cao ý thức bảo vệ môi trường. Nó cũng phản ánh đúng thực tế về hình ảnh của một thành phố du lịch xanh-sạch-đẹp mà nhiều du khách khi đến đây đều có lời khen ngợi.

Hành vi xả rác bừa bãi, đổ rác thải nơi công cộng là hành vi nhỏ lẻ, tự phát của một số ít người thiếu ý thức, chỉ vì chút lợi ích cá nhân trước mắt mà phá hủy công sức của cộng đồng. Thời gian qua, chính quyền các địa phương đã có nhiều biện pháp để ngăn chặn và xử lý, bao gồm cả việc bố trí lực lượng mật phục để bắt quả tang người đổ trộm rác; lắp đặt camera tại những vị trí hay xảy ra vi phạm. Tuy nhiên, chế tài xử phạt còn tương đối nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Hành vi đổ trộm rác diễn ra trong thời gian ngắn, khó phát hiện.

Do vậy, cùng với việc xử phạt hành chính ở mức cao nhất theo quy định, cơ quan chức năng cần thực hiện hình phạt bổ sung như buộc người vi phạm khắc phục nguyên trạng bằng cách thu gom lại số rác đã đổ trộm và đưa đi đổ đúng chỗ; công khai hình ảnh người vi phạm và kết quả xử phạt trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội…

Bên cạnh đó, cộng đồng cần lên án mạnh mẽ và dũng cảm ghi lại hình ảnh, tố giác người vi phạm, hỗ trợ cơ quan chức năng xử lý người vi phạm, không bàng quan, cho rằng đó không phải là trách nhiệm của mình. Về lâu dài, các ngành, các cấp cần tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho người dân, đặc biệt là đối tượng trẻ em để hình thành ý thức bảo vệ môi trường, xây dựng lối sống văn minh ngay từ nhỏ.

Để Vũng Tàu thực sự là đô thị văn minh, cần có công dân văn minh!