Nhóm chung cư nơi tôi ở hôm nay lại thêm một lần nữa tràn ngập tin nhắn lo ngại sau vụ cháy chung cư mini ở Khương Hạ, quận Thanh Xuân (Hà Nội). Những con số thống kê về số người thương vong đã thêm một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) ở chung cư.
Cư dân ở chung cư lo lắng là hoàn toàn có cơ sở, bởi không ai có thể lường trước được những bất trắc có thể xảy ra. Hơn chục năm có lẻ sống ở chung cư, đã có gần chục lần báo cháy giả vào nửa đêm, khiến chúng tôi mắt nhắm mắt mở chạy bộ từ tầng 9 xuống tầng trệt. Và cũng không ít vụ cháy lớn đã xảy ra do chập điện, hoặc do sự bất cẩn của một số cư dân.
Điều đáng nói là khi sự cố xảy ra đã bộc lộ rất nhiều hạn chế, bất cập trong công tác PCCC ở chung cư. Đó là tình trạng cư dân để đồ đạc lộn xộn dọc hành lang, việc sạc điện cho xe đạp điện, xe máy điện thường xuyên diễn ra. Thỉnh thoảng trong nhóm zalo của chung cư lại có thành viên gửi hình ảnh bức xúc vì việc một số tàn thuốc lá vẫn còn cháy dở do ai đó hút xong ném xuống ban công…
Bên cạnh đó, kiến thức và kỹ năng xử lý tình huống ứng phó với sự cố cháy, nổ của người dân còn thấp. Khi chuông báo cháy vang lên, nhiều người dân gần như thờ ơ và không có sự chuẩn bị phòng tránh. Trong khi đó, một số người lại hoảng loạn, mất bình tĩnh dẫn tới hậu quả đáng tiếc. Thậm chí, vẫn còn tình trạng cư dân sử dụng thang máy để “thoát hiểm” khi nghe chuông báo cháy.
Dù nhận thức về PCCC còn hạn chế, thiếu kỹ năng thoát hiểm, nhưng điều đáng nói là dù Ban quản lý chung cư thường xuyên mời cơ quan PCCC đến phổ biến kiến thức về PCCC, thoát hiểm, thoát nạn ở chung cư, nhưng rất ít cư dân tham gia. Theo phản ánh của một thành viên Ban quản lý chung cư, mỗi buổi tập huấn chỉ có khoảng 20 người dự, trong số đó chủ yếu người già, hoặc giúp việc gia đình.
Hiểm họa cháy nổ tại các chung cư đặc biệt nguy hiểm, nếu hệ thống PCCC không được bảo đảm, tòa nhà không được trang bị đầy đủ các thiết bị chữa cháy, hệ thống hỏng hóc nhưng không được kiểm tra, thay thế thường xuyên. Giải pháp để phòng chống cháy nổ hiệu quả tại chung cư, nhà cao tầng là chủ đầu tư thực hiện nghiêm túc các quy định PCCC trước khi tòa nhà đi vào hoạt động. Đồng thời, thực hiện kiểm tra, bảo trì thường xuyên hệ thống PCCC, tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho người dân về kỹ năng ứng phó cháy nổ, kỹ năng thoát hiểm khi xảy ra các sự cố. Trong đó, phương châm 4 tại chỗ nhằm giảm thiệt hại cũng phải được phổ biến cho người dân hiểu rõ.
Trong quá trình đô thị hóa, số lượng chung cư được xây dựng ngày càng nhiều. Nhu cầu lựa chọn sống ở chung cư của người dân những năm gần đây cũng tăng cao. Có những tổ hợp chung cư, dân số lên đến hàng chục ngàn người. Do đó, việc bảo đảm an toàn, nhất là công tác PCCC phải luôn được ưu tiên quan tâm hàng đầu. Tuy nhiên, trong quá trình này, ý thức của mỗi cư dân sống ở chung cư chính là yếu tố quyết định đến sự an toàn. Bởi lẽ, chỉ một bất cẩn dù nhỏ cũng có thể dẫn tới thảm họa đã được minh chứng từ rất nhiều vụ cháy chung cư xảy ra gần đây.
NGÔ GIA