Các đối tượng khai thác khoáng sản trái phép với quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi, tổ chức chuyên nghiệp thu lợi hàng chục tỷ đồng, gây thất thoát nghiêm trọng tài nguyên quốc gia vừa bị Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an TPHCM) phát hiện, triệt phá.
Khai thác đá trái phép dưới lốt cải tạo mặt bằng
Theo thông tin ban đầu, tháng 3-2025, Vũ Đức Sơn (sinh năm 1981, trú tại xã Hồ Tràm, TPHCM) bắt đầu tổ chức hoạt động cải tạo thửa đất trồng cây lâu năm tại thôn Bà Rịa (xã Hồ Tràm, TPHCM). Tuy nhiên, thay vì chỉ san gạt đất như mục đích sử dụng đã đăng ký, Vũ Đức Sơn đã chỉ đạo đục phá hàng chục ngàn m3 khối đá tự nhiên để bán trái phép ra thị trường.
 |
| Hiện trường khai thác đá trái phép bị công an phát hiện. |
Với sự hỗ trợ của nhóm nhân công được thuê gồm người điều khiển máy xúc, máy đục, xe ben Vũ Đức Sơn đã khai thác trái phép hơn 26.440m³ đá, thu lợi bất chính nhiều tỷ đồng.
Tại hiện trường, lực lượng công an ghi nhận còn lại 2.240m³ đá chưa tiêu thụ, nằm rải rác trên diện tích hơn 1.900m² đất bị biến dạng địa hình, với dấu tích khai thác rõ ràng. Toàn bộ khu vực khai thác không được cấp giấy phép và là đất nông nghiệp.
Tại cơ quan công an, Vũ Đức Sơn đã khai nhận toàn bộ hành vi, đồng thời khai rõ cách thức thuê người, máy móc, phương tiện để khai thác, vận chuyển, tiêu thụ đá một cách có hệ thống.
Lợi dụng dự án nạo vét, khai thác đá trái phép dưới hồ Đá Đen
Trong khi vụ Hồ Tràm đang được điều tra, một vụ việc nghiêm trọng hơn đã được Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an TPHCM) phát hiện tại khu vực hồ chứa nước Đá Đen (xã Ngãi Giao, TPHCM). Tại đây, dự án có giấy phép nạo vét và tận thu đất san lấp đã bị biến thành công trường khai thác đá trái phép quy mô cực lớn.
Theo hồ sơ, dự án nạo vét hồ Đá Đen được giao cho Công ty CP Đầu tư và Phát triển Đại Nguyên do Trần Văn Tuấn làm đại diện pháp luật làm chủ đầu tư. Thi công bởi Công ty TNHH Đại Long Nguyên do Phạm Thị Hồng Ngọc (vợ Trần Văn Tuấn) làm giám đốc. Từ năm 2023, khi phát hiện trong lòng hồ có lớp đá đen, Trần Văn Tuấn đã chỉ đạo vợ là Phạm Thị Hồng Ngọc ký hợp đồng cung cấp đá với nhiều đơn vị tư nhân, ghi tên hàng là “đá phong hóa” hoặc “đất phong hóa loại 1” để tránh bị phát hiện.
 |
| Đối tượng Trấn Văn Tuấn. |
Chỉ tính riêng tiêu thụ cho 3 khách hàng lớn, tổng khối lượng đá lên tới hơn 365.000m³, tương đương khoảng 29,8 tỷ đồng. Để qua mặt cơ quan chức năng, các đối tượng sử dụng “hợp đồng chuyển nhượng đất đai” để thanh toán. Trong khi đó, Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Ban Quản lý dự án của Công ty Đại Nguyên, cũng bị cơ quan công an xác định là có hành vi tiếp tay khi biết rõ việc khai thác là không đúng theo giấy phép, nhưng vẫn làm ngơ để hành vi vi phạm pháp luật diễn ra.
Một số đối tượng khác đã được xác định là có hành vi tiếp tay khi biết rõ việc khai thác sai phép nhưng vẫn làm ngơ, cho phép các nhà thầu tận thu đá trái phép. Cả hai vụ việc đều cho thấy thủ đoạn lợi dụng dự án hợp pháp, thuê nhân công và phương tiện chuyên dụng, tổ chức vận hành như doanh nghiệp chính quy nhưng thực chất là khai thác khoáng sản trái phép nhằm thu lợi bất chính.
Đặc biệt, hành vi của các đối tượng trong vụ hồ Đá Đen còn có tính chất có tổ chức, phân công nhiệm vụ cụ thể, trục lợi qua các pháp nhân che chắn. Dù các hợp đồng được ghi tên hàng là "đá phong hóa" hay "đất san lấp", nhưng qua tài liệu chứng cứ thu thập được, Cơ quan Cảnh sát điều tra xác định rõ bản chất là “đá đen” loại khoáng sản cần phải xin phép khai thác và chịu sự giám sát nghiêm ngặt của cơ quan chức năng.
 |
| Đối tượng Vũ Đức Sơn. |
Ngày 23-7, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an TPHCM) đã khởi tố 2 vụ án trên. Đồng thời, ra Quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Trần Văn Tuấn, Phạm Thị Hồng Ngọc và Nguyễn Việt Hà trong vụ hồ Đá Đen; Vũ Đức Sơn trong vụ thôn Bà Rịa, xã Hồ Tràm cùng về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên” theo quy định tại Điều 227 Bộ luật Hình sự.
Hiện Công an TPHCM tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan, kiên quyết xử lý các hành vi khai thác trái phép, gây thất thoát tài nguyên, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự và môi trường sinh thái trên địa bàn.
TRÍ NHÂN