Hiện nay, xe đạp điện, xe máy điện... ngày càng phổ biến và được người dân sử dụng nhiều. Tuy nhiên, việc phòng cháy, nổ đối với loại phương tiện này chưa được người sử dụng lưu tâm nên dẫn đến những vụ cháy gây hậu quả nghiêm trọng.
![]() |
Xe điện và ổ sạc tại một chung cư trên địa bàn TP.Vũng Tàu được bố trí riêng biệt. |
Nguyên nhân cháy nổ xe đạp, xe máy điện
Công an tỉnh cho biết, qua công tác điều tra nguyên nhân các vụ cháy liên quan đến xe điện có thể kể đến như: Việc thay thế, sửa chữa, sử dụng bộ sạc không bảo đảm đúng thông số kỹ thuật của nhà sản xuất; không bảo đảm chất lượng hoặc không đồng bộ với ắc quy, pin của phương tiện khi sạc có thể gây chập điện hoặc nổ ắc quy, pin.
Việc sạc điện không đúng hướng dẫn, sạc quá dài, tần suất quá cao, sạc ngay sau khi sử dụng, ắc quy chưa kịp nguội; sạc gần nguồn nhiệt, thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt hoặc gần các vật dụng, hàng hóa dễ cháy, nổ...
Khi sạc không ngắt khóa điện nguồn điện (vừa sạc và vừa xả điện) thiết bị báo động tiêu thụ điện năng sẽ làm chức năng điều khiển của bộ sạc cảm biến sai, làm mất kiểm soát trong điều khiển của sạc, có thể gây hư hỏng, chập điện bộ sạc dẫn đến đoản mạch cháy xe.
Một số trường hợp ổ sạc ẩm ướt, dây dẫn điện đấu nối không bảo đảm yêu cầu hoặc sử dụng thời gian dài bị va đập, chuột cắn mất khả năng cách điện gây phóng điện, chập điện…
Sử dụng ắc quy, pin kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ làm thay đổi thông số kỹ thuật của nhà sản xuất; lắp đặt thêm, thay thế thiết bị tiêu thụ điện so với thiết kế hoặc chở quá tải sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng, giảm tuổi thọ ắc quy, pin, khi sạc điện sẽ gây hiện tượng ắc quy, pin bị phồng lên có thể gây cháy, nổ…
Thế nhưng, công tác chữa cháy đối với cháy pin xe điện rất khó khăn. Bởi, pin lithium được dùng phổ biến cho các dòng xe đạp, xe máy điện hiện nay, rất khó dập tắt bằng bình chữa cháy thông thường nếu xảy ra cháy. Thậm chí, nếu dùng nước để chữa cháy thì có thể gây nổ, do nước gặp nhiệt độ cao biến thành hydro. Hiện nay, chỉ một số bình chữa cháy dùng công nghệ bọc phân tử mới có thể giảm thật nhanh nhiệt độ để dập tắt lửa. Tuy nhiện, loại bình này chưa phổ biến, giá thành cao gấp nhiều lần các loại bình chữa cháy thông dụng.
Cách phòng tránh
Để ngăn ngừa nguy cơ cháy, nổ trong quá trình sử dụng, kinh doanh xe điện, đại diện Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC và CNCH, Công an tỉnh) khuyến cáo, mọi người phải lựa chọn, sử dụng xe điện bảo đảm chất lượng và tuân thủ tuyệt đối theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Không sạc điện cho phương tiện khi phát hiện thiết bị sạc hoặc phương tiện bị lỗi; khi ắc quy, pin có dấu hiệu phù, nứt…cần thay thế mới. Sạc điện khi ắc quy, pin gần hết, dùng nguồn điện phù hợp (theo mức điện áp nhà sản xuất khuyến cáo) và ổn định; bố trí sạc ở nơi khô ráo, thoáng mát như sân, vườn…; phải thường xuyên kiểm tra, giám sát trong suốt quá trình sạc để kịp thời phát hiện, xử lý ngay khi có sự cố cháy, nổ; tuyệt đối không sạc điện qua đêm hoặc khi không có người lớn ở nhà; không tự ý điều chỉnh thông số kỹ thuật của phương tiện, thiết bị khác so với yêu cầu kỹ thuật của phương tiện…
Bà Nguyễn Thị Thảo (trú phường 10, TP.Vũng Tàu) cho biết, vợ chồng bà bận đi làm không có thời gian đưa rước, nên mua xe máy điện để 2 người con học THPT đi lại cho tiện. “Khi sạc xe máy điện tôi đều mang ra ngoài sân cho thoáng. Trước khi cắm sạc tôi phải kiểm tra kỹ các ổ điện, đầu nối phòng rò rỉ điện”, bà Thảo nói.
Đối với cơ sở kinh doanh xe điện, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH khuyến cáo, phải quản lý chặt việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, các thiết bị và dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt. Tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng thoát nạn, sử dụng phương tiện chữa cháy, kiến thức, pháp luật về PCCC đối với nhân viên tại cơ sở…
Những vụ cháy xe điện gần đây gây thiệt hại lớn về người và tài sản:
Ngày 24/5/2024, vụ cháy nhà trọ làm 14 người tử vong tại phố Trung Kính (Cầu Giấy, Hà Nội) do chập mạch điện ở đầu xe máy điện, sau đó cháy lan ra các xe khác.
Ngày 6/11/2024, vụ cháy nhà dân tại phường 5 (TP.Vũng Tàu) làm 2 người tử vong do xe điện cháy khi sạc qua đêm tại nhà.
Ngày 20/12/2024, vụ cháy xảy ra tại khu nhà trọ ở quận Tân Bình (TP.Hồ Chí Minh) làm 2 người tử vong và 13 người bị thương do một xe điện bốc cháy ở tầng trệt.
|
Trong quá trình kinh doanh xe điện cần tháo rời các bộ phận ắc quy, pin và bố trí tại khu vực kho riêng, có giải pháp đảm bảo khả năng ngăn cháy lan với khu vực xung quanh, phương án xử lý khi có sự cố cháy, nổ xảy ra; không để hàng hóa tràn lan, lấn chiếm lối đi; chú ý tắt tất cả các thiết bị tiêu thụ điện khi không sử dụng.
Kiểm tra, gia cố hệ thống điện, thiết bị tiêu thụ điện, lắp đặt bổ sung các thiết bị bảo vệ để kịp thời đóng ngắt khi có sự cố cháy, nổ…; xây dựng và thực tập phương án chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ với nhiều tình huống giả định để chủ động xử lý khi có cháy, nổ, sự cố, tai nạn xảy ra…
“Thời gian qua, Cảnh sát PCCC tỉnh tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng xe máy điện, xe đạp điện an toàn. Đồng thời, kiểm tra, yêu cầu các cơ sở kinh doanh xe điện tuân thủ nghiêm các quy định về PCCC. Bên cạnh đó, kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm an toàn về PCCC”, đại diện Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH cho biết.
Bài, ảnh: PHƯỚC AN