Ứng dụng công nghệ số, nâng cao chất lượng đăng kiểm

Việc ứng dụng công nghệ số được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng để số hóa, định danh từng phương tiện, tăng tự động hóa trong kiểm định và giám sát kiểm định, chống gian lận, vi phạm chất lượng đăng kiểm.

Đăng kiểm viên Trung tâm Đăng kiểm phương tiện GT-VT tỉnh thực hiện đăng kiểm phương tiện cho khách hàng. Ảnh: THÀNH HUY

Nâng cao trách nhiệm chủ đầu tư

Theo báo cáo của Sở GT-VT, trên địa bàn tỉnh có 4 TTĐK (72-01S, 72-02D, 72-03D và 72-04S), 1 chi nhánh trung tâm đăng kiểm xe cơ giới và 1 Chi cục đăng kiểm số 9 (thuộc Cục đăng kiểm Việt Nam).

Tháng 11/2022, Thanh tra Sở GT-VT đã kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới và công tác kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ đối với 4 TTĐK. Qua kiểm tra đột xuất, đoàn kiểm tra nhận thấy cả 4 TTĐK cơ bản đáp ứng đủ các điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới quy định tại Nghị định 139/2018/NĐ-CP. Hoạt động kiểm định cơ bản thực hiện đúng quy định.

Theo ông Trần Thượng Chí, Giám đốc Sở GT-VT, trong thời gian qua, TTĐK trên địa bàn tỉnh đã chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật bao gồm các trang thiết bị, dụng cụ kiểm tra, thử nghiệm; hệ thống nhà xưởng, văn phòng; các trang bị phần cứng và phần mềm tin học làm công cụ góp phần nâng cao năng lực, chất lượng đăng kiểm và tăng năng suất lao động. Giúp hạn chế tác động tiêu cực của đăng kiểm viên, tăng cường quản lý về chuyên môn, nghiệp vụ. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác kiểm định xe cơ giới tại các đơn vị đăng kiểm vẫn còn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra nhũng nhiễu, tiêu cực.

Sở GT-VT cho rằng để nâng cao chất lượng trong công tác đăng kiểm phải tăng cường giáo dục, nâng cao ý thức đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ làm công tác đăng kiểm. Thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ số, tự động hóa trong hoạt động đăng kiểm xe cơ giới và trong quản lý trung tâm đăng kiểm. Việc ứng dụng công nghệ số được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng để số hóa, định danh từng phương tiện, tăng tự động hóa trong kiểm định và giám sát kiểm định, dùng công nghệ chống gian lận, vi phạm chất lượng đăng kiểm.

Ông Hoàng Văn Sỹ, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm phương tiện GT-VT tỉnh cho biết, Trung tâm phổ biến, quán triệt đến từng đăng kiểm viên thực hiện nghiêm nội dung, tinh thần chỉ đạo của Sở GT-VT về việc tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động đăng kiểm xe cơ giới theo phạm vi phụ trách.

Phối hợp với các đơn vị bạn và đăng kiểm viên công đoạn 1, kiểm tra, đối chiếu hồ sơ kỹ thuật, dữ liệu tra cứu hồ sơ kỹ thuật đúng theo quy định. Cập nhật, kiểm soát các phương tiện cảnh báo trên cổng thông tin điện tử và chương trình quản lý kiểm định khi phương tiện đến kiểm định. Đặc biệt là các phương tiện như ô tô khách, ô tô (tải tự đổ), đầu kéo sơ mi rơ moóc, sơ mi rơ moóc (tự đổ)… các phương tiện có kích thước thùng hàng theo văn bản chỉ đạo của Cục ĐKVN. Nếu khi kiểm tra phương tiện không phù hợp thì từ chối kiểm định.

Ông Trần Thượng Chí cũng cho rằng cần bổ sung các quy định gắn trách nhiệm chủ đầu tư, cá nhân, DN thành lập TTĐK phải chịu trách nhiệm đối với hoạt động của đơn vị. Không để xảy ra tình trạng nhà đầu tư chỉ đạo hoặc phó mặc việc quản lý, kiểm soát chất lượng đăng kiểm cho người được thuê làm giám đốc TTĐK. Bổ sung các quy định, tiêu chuẩn liên quan đến công tác bảo dưỡng, bảo trì xe cơ giới theo hướng tăng cường khả năng quản lý, giám sát hoạt động, có chế tài xử lý sai phạm đối với DN lĩnh vực này.

Đồng thời tăng cường trách nhiệm lực lượng TTGT, CSGT tại địa phương nhằm kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp tự ý thay đổi kết cấu, hình dáng, kích thước, đưa phương tiện hết niên hạn sử dụng, hết hạn kiểm định hoặc không bảo đảm điều kiện an toàn kỹ thuật vào tham gia giao thông. Quy định cụ thể, phân cấp cho địa phương, các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.

Siết chặt thanh, kiểm tra

Theo Ủy ban ATGT Quốc gia trong 9 tháng đầu năm 2022, có hơn 3,6 triệu lượt phương tiện đường bộ vào kiểm định, trong đó gần 3,3 triệu lượt phương tiện kiểm định đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và 346.604 lượt phương tiện kiểm định không đạt tiêu chuẩn ở lần kiểm định thứ nhất phải khắc phục sửa chữa.

Đối với phương tiện có thay đổi hình dáng, kết cấu của xe giữa hai kỳ kiểm định, Bộ GT-VT đã tiếp tục chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam phối hợp chặt chẽ với lực lượng CSGT, TTGT tăng cường kiểm tra, rà soát và xử lý nghiêm theo quy định khi phát hiện các vi phạm.

Chia sẻ về sai phạm tại các TTĐK thời gian qua trên khắp cả nước, tại Hội nghị Tổng kết công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023, sáng 9/2, Bộ trưởng Bộ GT-VT Nguyễn Văn Thắng cho rằng, Cục Đăng kiểm phải đứng ra “chịu trận” trong các sai phạm ở các TTĐK trên cả nước thời gian qua. Trong khi đó, nguyên nhân chính là phân cấp, phân quyền và vai trò rất lớn của các địa phương.

Bộ trưởng Bộ GT-VT Nguyễn Văn Thắng lý giải, một số địa phương cho thành lập các TTĐK vô tội vạ. Khi có nhiều TTĐK thì doanh thu không đủ bù đắp chi phí, có TTĐK lôi kéo chủ phương tiện vận tải dẫn tới tiêu cực, bỏ qua các lỗi vi phạm. Thậm chí, sự cạnh tranh còn dẫn đến dung túng, thông đồng chủ xe để cơi nới kích thước thành, thùng hàng.

“Sắp tới, Bộ GT-VT sẽ phân cấp, phân quyền nhưng sẽ siết chặt thanh, kiểm tra. Cùng với các giải pháp về con người, phương tiện, ứng dụng CNTT. Các Sở GT-VT và UBND tỉnh cần phân tích rất rõ ranh giới, phối hợp đồng bộ để chỗ nào quy định lỏng lẻo thì phải có ý kiến để siết lại; chỗ nào chặt quá thì mở ra để quản lý cho tốt việc đăng kiểm”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.

MẠNH QUÂN