Ngày 3/6, Viện KSND TX.Phú Mỹ cho biết đã hoàn tất cáo trạng và chuyển hồ sơ sang TAND cùng cấp để truy tố bị can Trần Quang Minh (SN 1974, ngụ TP.Hồ Chí Minh) về tội “hủy hoại rừng”.
Hiện trường vụ “xẻ thịt” núi Thị Vải. |
Mua đất rừng giá rẻ để san ủi, xẻ đá
Theo cáo trạng, vào năm 2019, Trần Quang Minh nhận chuyển nhượng thửa đất số 102, tờ bản đồ số 1, diện tích hơn 1ha, đất trồng cây lâu năm thuộc khu phố Ông Trịnh (phường Tân Phước, TX. Phú Mỹ) từ ông Châu Văn Thời Hai (SN 1955, ngụ TX.Phú Mỹ).
Đến khoảng tháng 5/2020, Minh và ông Hoàng Anh Thư (SN 1974, ngụ TP.Hồ Chí Minh) biết được ông Hai đang còn diện tích canh tác giáp ranh thửa đất đã bán nên tìm gặp hỏi mua. Ông Hai cho biết diện tích đất trên có trồng một số loại cây ăn trái như: điều, mít, vú sữa,… đan xen vào những loại cây rừng khác có giá trị. Tuy nhiên, nhà nước chưa đền bù, do ông Hai không kê khai và không đóng thuế. Ông Hai muốn bán số cây trên trong diện tích khoảng 1,8 ha với giá 300 triệu đồng. Thấy giá rẻ nên Minh đồng ý mua với số tiền 150 triệu đồng.
Còn Thư về nói với 3 người khác là Nguyễn Chí Tâm (SN 1989), Phạm Văn Cường (SN 1992) và Nguyễn Quang Khánh (SN 1981, cùng ngụ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) biết và cả 3 người nhờ Thư mua giúp mỗi người 3.000m2 với giá 50 triệu đồng. Sau đó Minh, Thư và ông Hai giao nhận số tiền 300 triệu đồng cho nhau nhưng không làm thủ tục mua bán.
Sau khi mua đất, vào khoảng tháng 7/2020, Minh thuê người cắt bỏ các loại cây trên thửa đất số 102 và trên phần đất thuộc rừng phòng hộ. Sau đó Minh thuê ông Võ Văn Lý (SN 1967, chủ xe cuốc) tiến hành san hạ mặt bằng và dùng đá kè tạo bờ (dạng bậc thang) và kè bờ ao.
Quá trình san ủi đất rừng thấy có những tảng đá lớn nên Minh thuê ông Lý gọi người chẻ đá ra thành đá viên để sử dụng xây kè, lát đường đi trên đất. Sau khi tạo mặt bằng trên thửa số 102 xong, đến cuối tháng 12/2020, Minh tiếp tục thuê ông Lý san gạt đất đá, kè đá ngăn suối, tạo hồ chứa nước trên phần đất rừng phòng hộ mà Minh đã mua từ ông Hai.
Đến ngày 11/6/2021, Cơ quan CSĐT Công an TX.Phú Mỹ phát hiện tại khu vực rừng phòng hộ núi Thị Vải, tiểu khu rừng Tân Phước có hoạt động đốn hạ cây, đào bới, san gạt, kè đá tạo hồ, kè đá ngăn suối nên đã phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân TX.Phú Mỹ và các cơ quan chức năng có liên quan tổ chức khám nghiệm hiện trường.
Quá trình điều tra xác định, số cây trên diện tích đất mà ông Hai bán cho Minh, Thư thuộc các thửa đất số 2, 303, 136, tờ bản đồ số 1, 2, 8 là đất rừng phòng hộ đầu nguồn, chức năng chống xói mòn, bảo vệ nguồn nước ngầm được nhà nước giao cho Ban quản lý rừng phòng hộ tỉnh quản lý. Tổng diện tích rừng phòng hộ bị huỷ hoại gần 1,8 ha. Trong đó, Minh trực tiếp thuê người san gạt, hủy hoại hơn 17.800m2.
Điều tra tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”
Tại bản kết luận định giá tài sản số 18/KL ngày 1/3 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự UBND TX.Phú Mỹ kết luận, hơn 17.800m2 rừng phòng hộ đầu nguồn tại tiểu khu rừng Tân Phước tại thời điểm tháng 12/2020 có giá trị thiệt hại hơn 170 triệu đồng. Gần 70m2 rừng bị huỷ hoại còn lại trị giá gần 600 ngàn đồng.
Quá trình điều tra, Trần Quang Minh đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Đồng thời đã đến Viện Kiểm sát nhân dân TX.Phú Mỹ tự nguyện giao nộp số tiền 171 triệu đồng để khắc phục hậu quả.
Đối với Hoàng Anh Thư, quá trình điều tra xác định Thư chỉ tham gia mua bán đất đai, không biết diện tích đất là rừng phòng hộ và không được hưởng lợi gì từ việc giúp bạn mua đất nên hành vi của Thư không cấu thành tội phạm.
Đối với Nguyễn Chí Tâm, Phạm Văn Cường và Nguyễn Quang Khánh khi mua đất cũng không biết diện tích đất đó là rừng phòng hộ. Khi mua chưa nắm rõ vị trí đất, chưa đo vẽ, cắm mốc ranh giới và không tham gia bàn bạc, giúp sức với Minh nên cả 3 không đồng phạm với Minh về tội “huỷ hoại rừng”.
Về hành vi khai thác đá trái phép để sử dụng làm đường đi của các hộ dân trên đất đã được nhà nước cấp giấy CNQSDĐ, hiện chưa có kết luận định giá tài sản nên Cơ quan CSĐT Công an TX.Phú Mỹ đã tách thành một vụ án khác để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Đối với trách nhiệm của các cá nhân liên quan đến công tác quản lý rừng phòng hộ (Ban quản lý rừng phòng hộ, Kiểm lâm,…) có dấu hiệu của tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên cần có thêm thời gian để thu thập đầy đủ chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của các cá nhân nêu trên nên Cơ quan CSĐT Công an TX.Phú Mỹ đã tách ra thành một vụ án khác để tiếp tục thu thập, củng cố tài liệu xử lý theo quy định của pháp luật.
Bài, ảnh: BẠCH LONG - VĂN ANH