Nghề "muôn năm cũ"

Tết đến, những người làm nghề đánh bóng lư đồng lại bày biện dụng cụ đã gần như ngủ yên trong cả một năm, bắt đầu phục vụ khách hàng, là “những người quen năm cũ”…

Ông Nguyễn Thành Nam (63, Thống Nhất, phường 3, TP. Vũng Tàu) giới thiệu “độ” khó khi đánh bóng cặp hạc đồng mới nhận từ khách.

Thành quả lao động của họ luôn như vậy - làm bóng chiếc lư đồng - vốn là biểu tượng cho sự linh thiêng trong văn hóa thờ cúng của người Việt, để khách hàng cảm thấy hài lòng và thanh thản đón năm mới, để “tống cựu, nghinh tân”, mong ước tài lộc, hạnh phúc sẽ đến.

Theo thời gian, cách đánh bóng lư đồng đã thay đổi đôi chút. Trước đây, mọi công đoạn đánh bóng đều thủ công, mất rất nhiều thời gian. Nay thì việc đánh bóng một chiếc lư đồng đơn giản hơn với một môtơ đánh bóng và vài phụ kiện khác.

Hơn 30 năm theo nghề đánh bóng lư đồng, ông Nguyễn Thành Nam (63, Thống Nhất, phường 3, TP. Vũng Tàu) chia sẻ: “Dù có máy móc hỗ trợ thì việc đánh bóng một bộ lư đồng cũng phải rất tỉ mỉ, nhất là với những bộ lư lớn, chạm trổ tinh xảo. Có những bộ lư như bảo vật gia truyền, nên phải vô cùng cẩn thận. Làm hỏng một chi tiết không chỉ làm xấu bộ lư mà được coi là thiếu may mắn cho gia chủ”.

Lư đồng có đến hàng trăm loại. Những bộ lư khó đánh bóng nhất, theo ông Nam là lư mắt tre. Sau khi tháo rời toàn bộ lư đồng, đồ đồng được quét dung dịch tẩy rửa rồi đưa vào mô tơ đánh bay lớp bụi cáu bẩn. Kế đến là sử dụng bột tẩy, bột bóng để cho đồ vật được bóng loáng, trơn nhẵn và chống oxy hóa. Khi đánh lư đồng, tay thợ phải khéo léo, để tạo độ bóng mà không trầy xước, biến dạng. “Mọi việc phải thật đều tay và tỉ mỉ nên có bộ lư phải mất đến cả giờ đồng hồ mới xong.”, ông Nam chia sẻ về nghề.

Thường thì cứ vào tháng 11 hoặc đầu tháng Chạp, người dân đã tranh thủ mang lư đồng đi đánh bóng. Vì cuối năm, rất đông khách, có khi thợ làm không kịp. Trong dịp Tết, nhỡ việc gì còn được, chứ không thể thiếu cái này, cái khác trên bàn thờ tổ tiên. Bà Dương Thị Mai (ngụ phường 7, TP. Vũng Tàu) cho biết: “Năm nào cũng vậy, tranh thủ ngày dài tháng rộng, tôi đem lư đồng đi đánh bóng”.

Những ngày này, điểm đánh bóng lư đồng Văn Sáu (121, Bà Triệu, phường 4, TP. Vũng Tàu) đã bắt đầu nhận đặt hàng. Ngoài nghề chính là sửa xe Honda, hơn 14 năm nay, cứ dịp Tết là tiệm Văn Sáu lại nhận đánh bóng lư đồng cho khách. “Nghề cũ kĩ vậy thôi nhưng đến Tết người ta cần lắm. Có những ngày phải làm thâu đêm, suốt sáng mới kịp giao hàng. Mình tranh thủ kiếm thêm, có tiền sắm Tết”, anh Sáu nói.

Bài, ảnh: HOÀNG BÁCH