Kênh Rạch Bà là một trong những kênh thoát nước quan trọng của TP.Vũng Tàu. Tuy nhiên, nhiều năm qua, tuyến kênh này vẫn chưa thoát khỏi danh sách “điểm đen” về ô nhiễm môi trường.
 |
| Một số hộ dân lấn chiếm kênh Rạch Bà khiến lòng kênh bị thu hẹp. |
Mất chức năng thoát nước
Người dân địa phương thường ví kênh Rạch Bà là dòng kênh “chết” bởi nhiều năm qua dòng kênh này dường như không hề dịch chuyển, lưu thông con nước. Ở đoạn kênh nào cũng chất đầy rác, chai nhựa, túi ni lông, nước thải chăn nuôi, nước thải từ hoạt động chế biến thủy sản nhỏ lẻ trong khu dân cư… Trong đó, ô nhiễm nặng nề nhất là đoạn kênh qua phường 11. Nước kênh đen ngòm, mùi hôi thối nồng nặc. Nhiều nơi kênh tù đọng, nước màu xanh lè và ngập ngụa rác, thậm chí là xác động vật bốc mùi hôi thối nồng nặc.
Theo ông Phạm Quốc Huy, Phó Phòng TN-MT TP. Vũng Tàu, trước năm 2016, Rạch Bà là kênh thoát nước thải từ các hộ gia đình, cơ sở sản xuất, kinh doanh và nước mưa trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm kênh ngày càng nghiêm trọng vì một số cơ sở chế biến hải sản nhỏ lẻ và các hộ dân xả thải trực tiếp chưa qua xử lý ra kênh.
Không chỉ xả thải, nhiều hộ dân sống ven kênh Rạch Bà còn cơi nới, lấn chiếm kênh để xây nhà và các công trình phụ trợ, trồng rau, chứa đồ sinh hoạt. Thống kê của Công ty CP Khoa học - Công nghệ Việt Nam (Busadco), trên địa bàn TP. Vũng Tàu có 211 hộ lấn chiếm kênh thoát nước, trong đó nhiều nhất là phường Rạch Dừa và phường 11. Ông Nguyễn Sỹ Quế, Phó Giám đốc Ban Kỹ thuật Busadco cho biết, năm 1993 bề rộng lòng kênh Rạch Bà toàn tuyến từ 8-18m. Tuy nhiên đến nay, lòng kênh toàn tuyến đã bị thu hẹp, trung bình chỉ còn 4m.
Hàng năm Sở Xây dựng đều có kế hoạch nạo vét, khơi thông dòng chảy các tuyến thoát nước của tỉnh. Tuy nhiên, do nguồn kinh phí hạn hẹp, việc nạo vét kênh Rạch Bà chỉ thực hiện 2 năm một lần. Riêng năm 2024, dù đã hơn 2 năm nhưng kênh Rạch Bà vẫn chưa được nạo vét, khơi thông do vướng thủ tục đấu thầu chung của tỉnh.
Để thoát khỏi “điểm đen”
Để xử lý tình trạng ô nhiễm kênh Rạch Bà, chính quyền TP.Vũng Tàu đã nhiều lần khảo sát, giám sát, xử lý các hành vi gây ô nhiễm. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm và lấn chiếm kênh Rạch Bà vẫn chưa được cải thiện.
Ông Vũ Hồng Thuấn, Phó Chủ tịch UBND TP.Vũng Tàu cho biết, thành phố đang lập quy hoạch 1/500, dự kiến trong quý 3/2024 sẽ phê duyệt. Đồng thời, lập dự án đầu tư nạo vét, chỉnh trang kênh Rạch Bà để triển khai vào năm 2025. Theo đó, kênh Rạch Bà đã được phê duyệt quy hoạch chung 1/10.000, với hình thức kênh hở. Hai bên bờ kênh sẽ làm đường và toàn bộ tuyến kênh sẽ vừa xây dựng cảnh quan, vừa là kênh thoát nước chính của địa phương. Tuy nhiên, giai đoạn 2020-2025, tỉnh chưa bố trí được nguồn vốn nên sẽ triển khai dự án trong nhiệm kỳ 2026-2030.
Trong khi chờ dự án chỉnh trang kênh Rạch Bà được triển khai, trước mắt để giảm thiểu ô nhiễm môi trường và bảo đảm thoát nước, lãnh đạo thành phố yêu cầu các phường tổ chức nạo vét và thu gom rác trôi nổi trên tuyến kênh thoát nước; ngăn chặn, xử lý không để lấn chiếm lòng kênh; kiểm soát chặt các hoạt động xả thải ra kênh, cống thoát nước. Đối với nhà dân phải có công trình xử lý sơ bộ trước khi đấu nối, các cơ sở sản xuất có phát sinh nước thải phải xử lý trước khi thải ra môi trường, ngăn chặn tình trạng xả rác thải xuống kênh.
Bài, ảnh: QUANG VŨ