Với đặc thù địa bàn quản lý rộng, lực lượng mỏng, thời gian qua ngành kiểm lâm đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào quản lý và bảo vệ rừng. Trong đó, việc sử dụng các phần mềm quản lý, thiết bị giám sát như camera, flycam, GPS… đã hỗ trợ lực lượng kiểm lâm dễ dàng phát hiện những biến động của rừng, nhất là các vụ vi phạm phá rừng, cháy rừng…
 |
| Việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp lực lượng Kiểm lâm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng và PCCR. Trong ảnh: Hạt Kiểm lâm Xuyên Mộc sử dụng phần mềm hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin lâm nghiệp để xác định hiện trạng rừng. |
Hạt Kiểm lâm Xuyên Mộc hiện đang quản lý hơn 16.000ha diện tích rừng, phân bổ trên địa bàn 7 xã, thị trấn thuộc huyện Xuyên Mộc. Lực lượng mỏng, địa bàn rộng, phức tạp, nhiều khu vực trọng yếu. Mỗi lần đi kiểm tra rừng, lực lượng kiểm lâm phải mang theo những công cụ hỗ trợ, như, bản đồ giấy, máy định vị, la bàn… Công việc này đòi hỏi rất nhiều thời gian, công sức nhưng hiệu quả lại không cao, việc xác minh một số vụ việc liên quan đến vi phạm pháp luật bảo vệ rừng dễ bị bỏ sót, nhầm lẫn.
Ông Bùi Quốc Vương, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Xuyên Mộc cho biết, để khắc phục tình trạng trên, từ năm 2020 đến nay, Hạt đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR). Trong đó, đơn vị đang sử dụng công nghệ ảnh viễn thám, hệ thống thông tin địa lý (GIS) hệ thống định vị toàn cầu (GPS) và các phần mềm đồ họa chuyên dụng… nhằm hỗ trợ lực lượng phát hiện các vụ cháy rừng để kịp thời xử lý. Đặc biệt, các phần mềm chuyên ngành này đã hỗ trợ công tác xác minh, thu thập thông tin biến động rừng tại hiện trường, xác định ranh giới, tọa độ chính xác và hiệu quả. Hạt Kiểm lâm Xuyên Mộc cũng đã được trang bị 9 camera, 2 flycam, camera hành trình, camera ngụy trang… giúp pháp hiện, xử lý các vụ vi phạm, lấn chiếm rừng và công tác PCCCR được phát hiện ngăn chặn kịp thời.
“Hàng ngày, chúng tôi đều truy cập vào phần mềm để theo dõi diễn biến rừng từ ảnh vệ tinh cung cấp. Với nguồn thông tin tham khảo này, cán bộ kiểm lâm sẽ xây dựng phương án đi kiểm tra, đo đạc vị trí cụ thể ở ngoài thực địa nhanh, thuận lợi, chính xác hơn. Bên cạnh đó, việc sử dụng các thiết bị camera giám sát cũng mang tính chất răn đe, hỗ trợ xử lý các vụ vi phạm rất hiệu quả. Nếu như trong năm 2019, trên địa bàn Hạt có tới 47 vụ vi phạm thì năm 2021 đã giảm còn 23 vụ”, ông Vương thông tin thêm.
Năm 2020, Hạt Kiểm lâm Long Điền - Đất Đỏ cũng được trang bị 2 camera giám sát tại các cửa rừng và 1 flycam nhằm quản lý và phục vụ công tác PCCCR. Ông Nguyễn Văn Lời, Hạt phó Hạt Kiểm lâm Long Điền - Đất Đỏ cho biết, trước đây, khi xảy ra cháy rừng, lực lượng kiểm lâm chủ yếu xác định theo hướng khói và phải mất rất nhiều thời gian để xác định vị trí cháy, rồi tìm phương án di chuyển, tiếp cận đám cháy mất rất nhiều thời gian. Tuy nhiên, khi phần mềm phát hiện cháy rừng có cảnh báo, flycam sẽ được sử dụng để xác định vị trí nhanh chóng và chính xác. Đặc biệt, đối với các khu vực rừng có địa hình phức tạp, cao, dốc, khe suối hoặc vách đá việc sử dụng flycam trong phát hiện có cháy mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp lực lượng kiểm lâm xác định chính xác vị trí cháy, từ đó có phương án, tổ chức lực lượng tiếp cận nhanh khi có tình huống xảy ra, không để cháy lan, cháy lớn, gây ảnh hưởng tới tài nguyên rừng, giảm thiểu rủi ro.
Ông Trần Giang Nam, Trưởng Phòng Quản lý bảo vệ rừng và bảo tồn thiên nhiên, Chi cục Kiểm lâm (Sở NN-PTNT) cho biết, thời gian qua Chi cục Kiểm lâm đã triển khai ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR. Trong đó, đơn vị hiện đang sử dụng các phần mềm chuyên ngành cho hoạt động chuyên môn nghiệp vụ như: phần mềm chỉ huy cháy rừng; phần mềm phân vùng trọng điểm cháy rừng; phần mềm cảnh báo cháy rừng, phần mềm nhắn tin cảnh báo cháy rừng; phần mềm Mapinfor; hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin lâm nghiệp; hệ thống camera giám sát, bảo vệ rừng; vận hành trang tin PCCCR của Chi cục Kiểm lâm; phầm mềm quản lý văn bản và điều hành iDesk, sử dụng chữ ký số, chứng thư số… Thực hiện đề án lắp đặt thử nghiệm hệ thống camera tại các điểm trọng yếu phục vụ bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh đã lắp đặt 12 tại các cửa ngõ ra, vào rừng, 7 flycam và các thiết bị camera hành trình, camera ngụy trang cho các đơn vị trực thuộc. Qua đó đã mang lại hiệu quả rõ rệt, số vụ vi phạm ngày càng giảm so với những năm về trước.
“Để nâng cao hiệu quả đề án, thời gian tới, Chi cục tiếp tục tham mưu Sở NN-PTNT đầu tư trang thiết bị công nghệ thông tin. Đồng thời, thường xuyên đào tạo, nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ kiểm lâm thực hiện công tác quản lý bảo vệ rừng, đáp ứng yêu cầu công việc”, ông Trần Giang Nam thông tin thêm.
Bài, ảnh: HỒNG PHÚC