Thiếu nước sản xuất nông nghiệp

Nắng nóng kéo dài khiến mực nước các hồ chứa xuống thấp. Nhiều địa phương đang thiếu nước sản xuất nông nghiệp.

Mặc dù đã tới lịch gieo sạ sớm vụ hè thu, nhưng hiện kênh mương nội đồng tại xã An Nhứt, huyện Long Điền  vẫn trơ đáy.

KHÓ BẢO ĐẢM GIEO TRỒNG ĐÚNG THỜI VỤ

Theo lịch thời vụ, HTX An Nhứt (huyện Long Điền) có 60ha diện tích vụ lúa hè thu sớm, xuống giống từ ngày 1/5. Tuy nhiên, do không có mưa, nên nông dân chưa gieo sạ được. Nếu nắng nóng kéo dài thêm khoảng 10-15 ngày nữa, chính vụ lúa hè thu sẽ trễ so với lịch thời vụ. Ông Huỳnh Trung Đông, ấp An Trung, xã An Nhứt, huyện Long Điền lo lắng: “Thời điểm này năm ngoái, 5 sào ruộng hè thu vụ sớm đã được gieo sạ xong, nhưng năm nay, thậm chí vẫn chưa thể cày ải vì chưa có nước, chúng tôi rất lo”.

Ông Huỳnh Trung Thành, Chủ tịch HTX nông nghiệp An Nhứt cho biết: Vụ hè thu năm nay, HTX An Nhứt xuống giống khoảng 220ha. Mọi năm, thường vào cuối tháng 4 đã có mưa, tuy nhiên năm nay nắng nóng kéo dài, tình hình sản xuất khó khăn. Toàn bộ diện tích sản xuất của xã An Nhứt nói riêng và huyện Long Điền nói chung phụ thuộc vào nguồn nước hồ Đá Bàng. Nhưng do mực nước hồ xuống thấp, phải ưu tiên nước cho sinh hoạt, nên vụ hè thu phải chờ mưa. Nếu tình hình này kéo dài, nguy cơ trễ vụ rất cao, nông dân phải tính toán kỹ lưỡng nếu không sẽ phải bỏ luôn vụ chính.

Tại xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc, nhiều giếng đào phục vụ tưới cho các vườn tiêu đang cạn kiệt. Nếu như trước đây, mỗi giếng đào của người dân bơm khoảng 2 giờ đồng hồ mới cạn, thì nay chỉ khoảng 15 phút là hết sạch nước. Ông Nguyễn Đình Nhung, ấp 5, xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc đang canh tác 7.000m2 tiêu và 3.000m2 mít. Để phục vụ tưới tiêu thường xuyên cho diện tích cây trồng trên, ông đã phải đào 3 giếng, mỗi giếng sâu 16m. Trước đây, gia đình ông Nhung bơm tưới mỗi giếng khoảng 2 giờ đồng hồ mới hết nước, thì 1 tháng nay cả 3 giếng của gia đình ông đều rơi vào tình trạng thiếu nước trầm trọng, chỉ bơm khoảng 10-15 phút là hết sạch nước.

Vì thiếu nước nên cây trồng của gia đình ông Nhung bắt đầu khô héo, vàng lá. Tình trạng khô hạn kéo dài, nước tưới không đủ sẽ ảnh hưởng lớn đến năng suất. Đặc biệt, đối với cây tiêu, nếu thiếu nước dài ngày, khi có mưa xuống cây sẽ bị sốc, đồng loạt trổ hoa sau đó sẽ kiệt sức và rụng hoa.

Tại xã Bông Trang, huyện Xuyên Mộc, hàng trăm ha trồng thanh long cũng đang trong tình trạng thiếu nước tưới. Ông Phạm Văn Khanh, Tổ trưởng Tổ dẫn nước xã Bông Trang, huyện Xuyên Mộc cho biết, vào tháng 3 vừa qua Trạm Thủy nông huyện Xuyên Mộc đã đầu tư từ nguồn ngân sách của tỉnh thêm 6 máy bơm, đầu bơm, ống hút, ống đẩy để dẫn nước từ hồ Sông Hỏa về các kênh thủy lợi, kịp thời cứu hạn cho 108ha hoa màu. Tuy nhiên, đến nay do mực nước ở hồ này đã xuống mức “chết” buộc các máy bơm này phải ngưng hoạt động.

CHỦ ĐỘNG ỨNG PHÓ HẠN HÁN KÉO DÀI

Theo báo cáo của Trung tâm Quản lý các công trình thủy lợi tỉnh, năm nay, nắng nóng kéo dài, lượng mưa tại khu vực có các hồ chứa đều giảm mạnh. Như hồ Đá Đen chỉ đo được lượng mưa 1.101mm, giảm 150mm so với cùng kỳ 2018; hồ Châu Pha 1.145mm, giảm 126mm so với 2018. Riêng hồ Sông Ray có lượng mưa 592mm, tương đương với năm 2018 nhưng giảm đến hơn 900mm so với năm 2017.

Ông Vũ Văn Lợi, Trưởng Phòng Quản lý nước, Trung tâm Quản lý các công trình thủy lợi tỉnh cho biết: Thời tiết diễn biến không thuận lợi, nắng nóng kéo dài trong thời gian qua khiến trữ lượng nước tại các hồ chứa giảm mạnh. Để hạn chế nguy cơ thiếu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, các địa phương cần theo dõi chặt chẽ thông tin, diễn biến thời tiết, nguồn nước, nhất là thông tin dự báo về mưa, dòng chảy, thường xuyên kiểm tra cụ thể nguồn nước trữ tại các hồ chứa, sông, kênh; cân đối khả năng cung cấp nước. Các địa phương cần chủ động tu bổ, sửa chữa, nâng cấp các công trình bằng nguồn vốn sửa chữa hàng năm và nạo vét hệ thống kênh mương, cống lấy nước, trạm bơm tưới theo phân cấp quản lý để đảm bảo đủ điều kiện dẫn nước thông thoáng từ đầu mối tới mặt ruộng; chủ động lắp đặt các trạm bơm dã chiến để vận hành, tận dụng mọi nguồn nước để phục vụ tốt sản xuất, dân sinh.

Đối với số diện tích lúa sản xuất vụ hè thu, nông dân cần chuẩn bị kỹ về đất, giống, hệ thống kênh mương nội đồng để khi có mưa xuống, tiến hành gieo sạ kịp thời, tránh trễ vụ. Bên cạnh đó, nông dân cần sử dụng nguồn nước tiết kiệm, hiệu quả; tăng cường sử dụng các biện pháp tưới luân phiên, tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và các cây trồng cạn có giá trị kinh tế cao.

Bài, ảnh: KIM HỒNG