Quy hoạch, thiết kế đô thị phù hợp mục tiêu phát triển

Ngày 16/11, tại TP.Vũng Tàu, UBND TP.Vũng Tàu phối hợp với Hiệp hội các đô thị Việt Nam (HHCĐTVN) tổ chức Hội nghị thường niên năm 2019 với chủ đề “Chia sẻ kinh nghiệm trong quản lý đất đai và đô thị”. Ông Nguyễn Hồng Lĩnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đã dự hội nghị.

Ông Nguyễn Lập, Chủ tịch UBND TP.Vũng Tàu điều hành hội thảo.

KHAI THÁC HIỆU QUẢ QUỸ ĐẤT CÔNG

Chia sẻ kinh nghiệm trong quản lý đất đai và đô thị hướng tới mục tiêu xây dựng đô thị phát triển bền vững, thân thiện với môi trường tại hội thảo, ông Vũ Hồng Thuấn, Phó Chủ tịch UBND TP.Vũng Tàu cho biết, với lợi thế cửa ngõ giao thương quốc tế, công nghiệp khai thác và chế biến dầu khí, du lịch nghỉ dưỡng, BR-VT là địa phương luôn có tốc độ đô thị hóa cao. Khu vực đô thị đã trở thành động lực chính cho phát triển kinh tế - xã hội và ngày càng đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với tỉnh mà cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, trong đó, TP.Vũng Tàu là một cực tăng trưởng quan trọng. Do đó, năm 2017, thành phố đã ban hành kế hoạch rà soát, thống kê quỹ đất công trên toàn địa bàn thành phố. UBND các phường, xã đã triển khai công tác rà soát, thống kê quỹ đất công tại địa phương. Trong quá trình rà soát, các phường, xã phải lấy ý kiến đóng góp của cấp ủy chi bộ khu phố, thôn, tổ trưởng tổ dân cư, đồng thời được HĐND phường, xã xác nhận số lượng cụ thể và diện tích của từng khu đất công; công bố rộng rãi và niêm yết công khai để người dân giám sát việc quản lý và sử dụng quỹ đất công. Sau khi UBND các phường, xã thực hiện việc thống kê quỹ đất công, HĐND thành phố đã thông qua Nghị quyết về việc xác lập và quản lý, sử dụng đất công. Ngày 29/11/2017, UBND thành phố ban hành Quyết định số 6195/QĐ-UBND về việc xác lập, quản lý và sử dụng quỹ đất do Nhà nước quản lý trên địa bàn thành phố. Sau khi có Quyết định xác lập đất công của thành phố, HĐND và UBND các phường, xã đã ban hành nghị quyết, quyết định xác lập đất công và phê duyệt phương án về quản lý và sử dụng đất công. Cách làm trên chặt chẽ về pháp lý và được nhân dân đồng thuận.

Ngoài ra, ông Vũ Hồng Thuấn cho rằng, để khai thác nguồn lực từ đất, thì tổ chức quy hoạch phù hợp là yếu tố có tính chất quyết định. “Để đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị, thu hút đầu tư, khai thác hiệu quả quỹ đất, tập trung cho các mũi nhọn phát triển kinh tế dịch vụ du lịch, cảng biển, xây dựng đô thị hiện đại, vừa qua, thành phố đã tổ chức điều chỉnh gần như toàn bộ các đồ án quy hoạch trên địa bàn để đáp ứng nhu cầu phát triển của hiện tại và tương lai. Tháng 5/2019, Quy hoạch chung TP. Vũng Tàu được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh. Hiện nay thành phố đang tiếp tục thực hiện việc rà soát điều chỉnh, lập mới các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị cho phù hợp với quy hoạch chung và mục tiêu phát triển như đã nêu trên”, ông Thuấn nói.

Trong khi đó, theo đại diện TP. Lào Cai, để tăng cường công tác quản lý, khai thác hiệu quả quỹ đất thì địa phương cần nâng cao chất lượng và tăng cường quản lý quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng. Đồng thời phải tích cực tuyên truyền cho nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác quy hoạch, phải thấy được công tác quy hoạch là vấn đề chiến lược, luôn phải đi trước một bước làm cơ sở cho việc đầu tư xây dựng công trình, xây dựng đô thị mới và công tác chỉnh trang phát triển đô thị. TP. Lào Cai cũng chú trọng hoàn thiện kết cấu hạ tầng xây dựng gắn với phát triển đô thị thông minh ở một số lĩnh vực, gắn với việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, thông qua việc cung cấp và tiếp cận, sử dụng công nghệ thông tin trong khai thác thông tin dữ liệu…

HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ

Báo cáo của HHCĐTVN cho thấy trong những năm qua, hệ thống đô thị trên cả nước có bước phát triển mạnh cả về số lượng, quy mô, chất lượng đô thị ngày càng nâng cao. Tuy nhiên, những bất cập trong cách định nghĩa đất công và đất do tư nhân sở hữu, cách tính giá đất chưa bám sát thị trường làm thất thoát nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước. Theo GS.TSKH Đặng Hùng Võ, ĐH Quốc gia Hà Nội, nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT, khung giá đất của Chính phủ và bảng giá đất do các tỉnh, thành phố ban hành hàng năm thường chỉ bằng từ 25-70% so với giá thị trường. Ở tất cả các nước phát triển nguồn thu từ thuế đất đai và tài sản gắn liền với đất luôn chiếm 50-90% tổng thu cho ngân sách địa phương. Nguồn thu này trở thành nguồn thu chính, tạo nguồn lực đầu tư phát triển đô thị. Trong khi đó tại Việt Nam theo số liệu của Bộ Tài chính, tổng thu từ đất chỉ chiếm khoảng 10% tổng thu ngân sách nhà nước, chiếm khoảng 20% tổng thu ngân sách nhà nước địa phương. Trong tổng thu từ đất tính theo các hạng mục thu hiện nay thì thu từ giá trị đất công chiếm tới khoảng 85% tổng thu từ đất, thu từ thuế và phí chỉ chiếm khoảng 15%. “Việt Nam đang chuyển sang kinh tế thị trường rất cần nguồn vốn tích lũy lớn để đầu tư phát triển. Nguồn vốn này nằm ở giá trị đất công và tải sản gắn liền với đất. Các nước G7 biết tận dụng nguồn vốn từ đất đai, đưa đất công thuộc sở hữu nhà nước vào thị trường cho khu vực sở hữu tư nhân sử dụng, sau đó nhà nước đánh thuế bất động sản, bao gồm cả bất động sản thuộc sở hữu tư nhân và đã thành công trong quá trình công nghiệp hóa. Nếu thực hiện chuyển đổi tốt, giá trị đất công có thể tạo nên lượng vốn tích lũy lớn cho nước ta. Tuy nhiên, để làm được điều trên, cần đổi mới cách quản lý, định giá đất công độc lập cho sát với thị trường; có chế tài xử phạt mạnh khi các tỉnh, thành phố quy định khung giá đất thấp hơn giá đất trung bình trên thị trường; cải cách hệ thống thuế đất nhằm phát huy vai trò điều tiết thị trường, ngăn ngừa đầu tư, tích trữ bất động sản, để hoang hóa đất đai…”, GS.TSKH Đặng Hùng Võ nói.

Một trong những vấn đề được chia sẻ tại hội thảo là thiết lập hệ thống thông tin đất đai và xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia. Theo PGS.TS Vũ Thị Vinh, nguyên Tổng Thư ký HHCĐTVN cho hay, hiện nay trên cả nước đang sử dụng nhiều phần mềm khác nhau để quản lý đất đai. Mỗi phần mềm đều có ưu và nhược điểm riêng, song chưa liên thông, đồng bộ khiến các tổ chức, DN, cá nhân khó tiếp cận đầy đủ dữ liệu về đất đai. Bên cạnh đó, cán bộ trực tiếp tham gia vận hành hệ thống thông tin đất đai thiếu và yếu về chuyên môn, trình độ. PGS.TS Vũ Thị Vinh kiến nghị Bộ TN-MT cần nghiên cứu một phần mềm chung giúp các đô thị theo dõi quản lý đất đai, có thể liên kết với cơ quan thuế và gắn với quy hoạch đô thị, làm cơ sở giúp các đô thị hướng tới xây dựng đô thị thông minh.

Bài, ảnh: ĐĂNG KHOA