ô nhiễm từ các điểm chăn nuôi heo nhỏ lẻ

Chỉ cần một hộ nuôi từ 5 -10 con heo nếu không xử lý tốt chất thải, đã có thể gây ô nhiễm không khí nặng nề. Do đó, với hơn 10.000 hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn tỉnh (sản lượng chiếm 49% tổng đàn heo toàn tỉnh), bài toán ô nhiễm đang rất nan giải. Chưa kể, có đến 75% hộ chăn nuôi heo nhỏ lẻ nằm giữa lòng các khu dân cư.

1 HỘ NUÔI HEO LÀM CẢ PHỐ KHỔ SỞ

Ông Trương Y (xã Cù Bị, huyện Châu Đức) đang nuôi 10 con heo thịt nhưng hầm chứa biogas không đủ công suất, vẫn phải xả thải trực tiếp ra vườn, gây ô nhiễm.

Mới đây, người dân ở hẻm 780 (khu phố 1, phường 11, TP.Vũng Tàu) đã đồng loạt phản ánh về tình hình ô nhiễm môi trường từ trại chăn nuôi heo của gia đình ông Chu Văn Minh (780/37H1, khu phố 1). Ông Minh nuôi đàn heo rừng lai khoảng 50-60 con. Do không đầu tư hầm biogas, chất thải từ chăn nuôi heo trực tiếp xả ra môi trường nên rất ô nhiễm. Trước phản ánh gay gắt của người dân, tháng 7-2018, sau khi làm việc với UBND phường 11, ông Minh đã chấp nhận những vận động của chính quyền địa phương và bán đàn heo, chấm dứt việc nuôi heo trong khu dân cư.

Việc làm của ông Minh được người dân trong khu phố rất tôn trọng. Nhưng trong số hơn 10.000 hộ chăn nuôi heo nhỏ lẻ trên địa bàn, liệu có bao nhiêu người có thể quyết định tương tự như vậy?.

Thực tế, hầu hết đều phải chấp nhận các giải pháp tự khắc phục ô nhiễm, dù triệt để hay không, để tiếp tục tồn tại. Và vì vậy, tình trạng chăn nuôi heo không có hệ thống xử lý chất thải, hoặc có nhưng không đủ công suất xử lý vẫn rất phổ biến. Cụ thể, theo thống kê của Sở TN-MT, các hộ chăn nuôi heo bằng chuồng hở, phát tán mùi hôi thối chiếm tới 76%. Hơn 50% các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ chưa đầu tư hệ thống xử lý chất thải. Các cơ sở này tập trung chủ yếu ở các huyện Châu Đức, Xuyên Mộc, Đất Đỏ và TX. Phú Mỹ.

TIẾN HÀNH CÙNG LÚC NHIỀU GIẢI PHÁP

Các hộ chăn nuôi heo quy mô nhỏ lẻ không có hệ thống xử lý chất thải đạt quy chuẩn đều có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường. Trong ảnh: Một hộ gia đình nuôi heo ngay trong khu dân cư, xã Suối Nghệ (huyện Châu Đức).

Mặc dù, ô nhiễm từ chăn nuôi heo quy mô nhỏ lẻ đang là vấn đề gây bức xúc ở nhiều khu dân cư. Nhưng việc xử lý lại đang quá nan giải, xuất phát từ những khó khăn về kinh tế từ chính người chăn nuôi. Thêm vào đó, từ trước đến nay, cơ quan chức năng, cũng như chính quyền địa phương mới chú trọng giám sát và xử lý các cơ sở chăn nuôi heo quy mô trang trại; chưa có nhiều giải pháp để khắc phục ô nhiễm ở các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ, chứ chưa nói đến việc áp dụng các giải pháp cứng rắn khác như xử phạt, buộc ngừng chăn nuôi.

Ông Phạm Quý Nhân, Phó Phòng TN-MT huyện Châu Đức cho biết, trước mắt, quan trọng nhất là các hộ chăn nuôi phải tự đầu tư được hệ thống hầm biogas để xử lý chất thải. So với nhiều giải pháp thì đây là phương án rẻ nhất. Tuy nhiên, trên địa bàn huyện hiện có 4.310 hộ chăn nuôi heo quy mô dưới 200 con thì cũng mới chỉ có 2.082 hộ xây dựng hầm biogas (chiếm 48,31%), số hộ chưa xây dựng hầm biogas là 2.228 hộ (chiếm 51.69%). “Hiện huyện Châu Đức đang tập trung vận động 1.668 hộ gia đình có kinh tế khá, khẩn trương xây dựng biogas để xử lý chất thải chăn nuôi, hộ gia đình nào không chấp hành xã, huyện sẽ buộc chấm dứt hoạt động chăn nuôi. Các hộ còn lại, huyện sẽ phối hợp với Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường tỉnh xem xét, hỗ trợ xây dựng hầm biogas, trước mắt là ưu tiên cho 560 hộ chăn nuôi heo có hoàn cảnh kinh tế khó khăn”, ông Nhân cho biết thêm.

Trước tình trạng chăn nuôi heo nhỏ lẻ gây ô nhiễm môi trường, ông Lê Ngọc Linh, Giám đốc Sở TN-MT cho biết, các cơ quan chức năng, địa phương đang rà soát từng hộ chăn nuôi nhỏ lẻ để có hướng hỗ trợ người dân đầu tư xây dựng hầm biogas. Riêng với các cơ sở chăn nuôi trong khu dân cư, các địa phương phải kiểm soát chặt chẽ, không tăng đàn. Về lâu dài, đã hình thành được các vùng, khu vực chăn nuôi tập trung, thì việc di dời các cơ sở chăn nuôi trong khu dân cư phải thực hiện một cách triệt để, quyết liệt.

Bài, ảnh: QUANG VŨ