Cảng cá quá tải, xuống cấp

Là địa phương phát triển mạnh về khai thác, đánh bắt hải sản, tuy nhiên, hiện nay hệ thống cảng cá của BR-VT chưa đáp ứng được nhu cầu. Chưa kể, thời gian qua, nhiều cảng đã xuống cấp, chưa được sửa chữa kịp thời, trong khi công tác quản lý cảng cá còn lộ nhiều bất cập.

KHÔNG ĐỦ ĐÁP ỨNG CHO TÀU CÁ RA VÀO

Thương lái thu mua cá thu tại tàu khi tàu khai thác cập cảng cá Incomap (phường 5, TP.Vũng Tàu).

Ông Nguyễn Đức Hoàng, Chi cục phó Chi cục Thủy sản tỉnh cho biết, toàn tỉnh có 6 cảng, cụm cảng cá và 10 bến cá với tổng chiều dài cầu cảng khoảng 1.463m phục vụ việc lên xuống hàng hóa, thủy sản với khoảng 340.000 tấn/năm. Hệ thống các cảng cả chỉ đáp ứng được hơn 70 tàu cập cảng cùng một lúc. Trong khi đó, toàn tỉnh hiện có khoảng 6.300 tàu cá lớn nhỏ, bình quân mỗi ngày có ít nhất 500 tàu cá ra vào nên các cảng đang quá tải. Thêm vào đó, hầu hết các cảng cá đều đã khai thác trong thời gian dài, nhiều cảng được đưa vào sử dùng từ 15-30 năm nay nên cơ sở hạ tầng kỹ thuật đầu xuống cấp, trong khi kinh phí duy tu, sửa chữa còn hạn hẹp.

Chẳng hạn như cảng cá Cát Lở, dù là cảng cá loại 1 lớn nhất của TP.Vũng Tàu, với 3 cầu cảng (tổng chiều dài 402m), tuy nhiên, do được xây dựng từ năm 1997, trải qua thời gian dài sử dụng, lại không được tu sửa, cộng thêm số lượng ghe tàu vào neo đậu ngày càng đông, lượng phương tiện cơ giới vận chuyển thủy hải sản ra vào thường xuyên, khiến mặt bằng cảng xuống cấp nhanh, gây khó khăn cho các hoạt động dịch vụ trên bờ. Hiện nay cảng không đủ vị trí cho tàu thuyền cập đậu, các hạng mục như cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải cũng không đủ năng lực công suất phục vụ.

MÔ HÌNH QUẢN LÝ CHƯA THỐNG NHẤT

Hiện nay, mô hình tổ chức cảng cá khá đa dạng, đa phần các cảng cá, bến cá do DN quản lý, điều hành; một số cảng cá có Ban quản lý trực thuộc UBND huyện và  Ban quản lý cảng cá Lộc An trực thuộc Sở NN-PTNT. Việc này tưởng chừng mang lại nhiều thuận lợi nhưng trên thực tế lại là bất cập. Vì không thống nhất về quản lý nên các cảng cá trên địa bàn tỉnh chưa phối hợp tổ chức được các hoạt động vệ sinh môi trường, chưa tổ chức được hệ thống quản lý thống kê nguồn lợi thủy sản, thống kê tàu thuyền, chưa quản lý được chất lượng hải sản sau khai thác.

Ông Ngô Thanh Liêm, Giám đốc Cảng cá Lộc An (huyện Đất Đỏ) cho rằng, mô hình quản lý không thống nhất đã gây ra nhiều bất cập trong công tác quản lý cảng cá những năm qua, nhất là gây khó khăn cho việc kiểm soát nguồn gốc thủy sản. Để khắc phục tình trạng này, các cảng phải có bị cân điện tử lớn để cân nguyên liệu khi lên cảng và các trang thiết bị thống kê, cập nhật dữ liệu… Có như vậy, các cảng cá mới làm tốt được nhiệm vụ thống kê sản lượng thủy sản qua cảng, xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác theo quy định, thu nhận nhật ký, báo cáo khai thác thủy sản của tàu cá vào cảng, tổng hợp báo cáo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo định kỳ hoặc đột xuất theo hướng dẫn.

Ngoài ra, dù là một địa phương phát triển mạnh về khai thác, đánh bắt thủy sản nhưng đến nay trên địa bàn tỉnh vẫn chưa hình thành được các chợ cá đầu mối vì vậy việc tiêu thụ sản phẩm vẫn chủ yếu do tư thương đảm nhận, dẫn đến khó kiểm soát sản phẩm sau khai thác. Anh Phạm Ngọc Hoàng, một chủ tàu khai thác cá thu cho biết, cũng như các ngư dân khác, sau mỗi chuyến biển, thủy sản khai thác trên tàu của anh đều bán cho có mối thương lái quen, giá cả đều do họ quyết định.

Ông Trần Văn Cường, Giám đốc Sở NN-PTNT cho biết, hiện Sở NN-PTNT đang rà soát, kiểm tra lại hệ thống các cảng cá trên địa bàn tỉnh để xây dựng kế hoạch kêu gọi đầu tư xã hội hóa nâng cấp, xây dựng mới cảng cá nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển trong hiện tại và tương lai. Ngoài ra, Sở NN-PTNT đang xây dựng đề án “Quy hoạch tổng thể phát triển khai thác, cơ khí, cảng cá và dịch vụ hậu cần thủy sản đến năm 2020”; trong đó, tập trung chú trọng đầu tư nâng cấp, mở rộng quy mô đối với các cảng như: cụm cảng Bến Đình, Cát Lở, Côn Đảo, Tân Phước, Bến Lội… để nâng cao hiệu quả hoạt động của các cảng cá chủ lực của tỉnh, đáp ứng yêu cầu về khai thác hải sản.

Bài, ảnh: CÁT TƯỜNG