45 ngày cao điểm hành động quyết liệt gỡ thẻ vàng IUU

Sáng 29/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc "Thúc đẩy các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU)", chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu lần thứ 4, dự kiến vào tháng 10/2023 tới.

Lực lượng Đồn BP Bến Đá kiểm tra các tàu cá về các quy định IUU tại cảng Bến Đá (TP.Vũng Tàu).

Vẫn còn nhiều hạn chế

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, tình hình chống khai thác IUU sau gần 5 năm Việt Nam bị cảnh báo “thẻ vàng” đã có những chuyển biến đáng kể trong công tác quản lý hoạt động khai thác thủy sản, chống khai thác IUU. Qua đợt thanh tra lần thứ 3, EC tiếp tục ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam, một số nội dung đã triển khai các giải pháp xử lý và có kết quả cập nhật, trao đổi kịp thời. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế tại các địa phương, phía EC đề nghị cần phải xử lý dứt điểm, áp dụng chế tài xử lý nghiêm minh.

Cụ thể, tổng số tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên đã được đăng ký và cập nhật trên cơ sở dữ liệu VNFisbase mới đạt 82,5% (71.658/86.820 chiếc), tổng số tàu cá đã được cấp giấy phép còn hạn mới cũng chỉ đạt khoảng 70%. Tình trạng tàu cá tham gia hoạt động khai thác thủy sản chưa đảm bảo đủ điều kiện vẫn tiếp tục diễn ra. Lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) đạt gần 100% nhưng tình trạng tàu cá ngắt kết nối VMS vẫn còn xảy ra khá phổ biến. Tàu cá thường xuyên hoạt động sai vùng (như tại các tỉnh Hải Phòng, Quảng Ninh…), vượt ranh giới trên biển phát hiện qua Hệ thống giám sát tàu cá nhưng việc xác minh, xử lý còn hạn chế khi tàu cập cảng.

45 ngày cao điểm hành động

Báo cáo tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu Nguyễn Công Vinh cho biết, qua các đợt kiểm tra của Bộ NN-PTNT, tỉnh đã đề xuất Bộ đưa 2/5 cảng cá ra khỏi danh sách cảng cá được phép truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác vì có nghi vấn xác nhận chưa chính xác hồ sơ truy xuất nguồn gốc. 3 cảng cá còn lại, tỉnh tổ chức kiểm tra thường xuyên và đột xuất hàng tuần về công tác IUU. Các lực lượng chức năng trên biển và trong đất liền kiểm tra thường xuyên, khi phát hiện có tình trạng tàu cá có dấu hiệu vượt ranh giới qua vùng biển nước ngoài là báo ngay cho các lực lượng chức năng trên biển để khắc phục kịp thời. Nhờ đó, từ tháng 8/2022 đến nay, Bà Rịa - Vũng Tàu không có tình trạng tàu cá đánh bắt ở vùng biển nước ngoài.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng phán ánh, khó khăn lớn nhất hiện nay trong việc gỡ thẻ vàng EC là cơ chế phối hợp còn hạn chế, chưa đủ mạnh, chưa phân vai, phân trách nhiệm rõ ở các địa phương và các ban, ngành, lực lượng chức năng, còn nhiều giao thoa, chồng lấn, dẫn đến việc xử lý vi phạm hiệu quả kém. Thiếu tướng Vũ Trung Kiên, Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Cảnh sát biển Việt Nam đề xuất công tác phối hợp giữa các cấp, lực lượng chức năng và chính quyền địa phương cần diễn ra sâu rộng, đồng bộ và quyết liệt hơn trong công tác tuyên truyền; tuần tra, kiểm tra từ vùng ven bờ đến trên biển và xử phạt, xử lý vi phạm.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang yêu cầu Bộ NN-PTNT xem xét việc cấp phép cho 70 cơ sở ở các cảng cá Cà Mau theo kiến nghị của địa phương được là cảng cá chỉ định để giúp tỉnh thuận lợi hơn trong việc kiểm soát lượng hải sản khai thác. Cùng với đó yêu cầu các ban, ngành, địa phương thực hiện nghiêm và quyết liệt hơn về công tác IUU trong gần 1,5 tháng còn lại trước khi EC qua thanh tra Việt Nam, quản lý tốt tàu cá, cảng cá và phối hợp nhuần nhuyễn hơn với các ban, ngành, địa phương khác.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang giao Bộ NN-PTNT xây dựng kế hoạch những công việc tập trung và là đầu mối thực hiện trong trong đợt cao điểm hành động 1,5 tháng này, cần thiết thì thành lập Tổ công tác đặc nhiệm liên ngành để xử lý hiệu quả hơn công tác IUU cũng như xử lý kịp thời những phát sinh đột xuất.

Bài, ảnh: NGUYÊN MINH