Hướng tới trung hòa carbon vào năm 2050

Tại buổi thảo luận chuyên đề “Hướng tới trung hòa carbon vào năm 2050” tổ chức tại TP. Vũng Tàu vào ngày 25/7, nhiều giải pháp được các cơ quan chức năng của Bà Rịa - Vũng Tàu và đại diện chính quyền thành phố Sakai (Nhật Bản) đề xuất.

Ông Phạm Quốc Đăng, Phó Giám đốc Sở TN-MT trao đổi với các đại biểu đến từ Cục Môi trường thành phố Sakai, Nhật Bản bên lề buổi thảo luận.

Hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường

Thông tin tại buổi thảo luận chuyên đề, ông Trần Thượng Thọ, Trưởng phòng Bảo vệ môi trường (Sở TN-MT) cho biết, Quy hoạch tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định rõ nhiệm vụ của tỉnh là phải bảo đảm sự hài hòa về lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường trong suốt quá trình phát triển; bảo vệ môi trường, cân bằng sinh thái, không đánh đổi môi trường với lợi ích kinh tế trong quá trình phát triển. Đồng thời chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững theo xu hướng chuyển đổi xanh dựa trên phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, kinh tế carbon thấp, góp phần thực hiện mục tiêu mà Việt Nam đã cam kết tại Hội nghị COP26 đưa phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Kết quả rà soát đánh giá các cơ sở trên địa bàn tỉnh cũng đã xác định được 108 cơ sở phát thải phải kiểm kê khí nhà kính. Ngoài ra, tỉnh cũng đang triển khai dự án hỗ trợ kỹ thuật xây dựng KCN kiểu mẫu, KCN thông minh theo định hướng sinh thái và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, vận hành KCN tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu do JICA tài trợ từ tháng 10/2023.

Ông Huỳnh Trung Hải, Phó Trưởng phòng Quản lý năng lượng, Sở Công thương cho biết, việc phát triển năng lượng trên địa bàn tỉnh được thực hiện theo Chương trình hành động số 10-CTr/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Theo đó, tỉnh đã định hướng phát triển đồng bộ, hợp lý và đa dạng hóa các loại hình năng lượng; ưu tiên khai thác, sử dụng triệt để và hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch.

Bà Rịa - Vũng Tàu đã chủ động triển khai thực hiện đồng bộ các chương trình ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính. Nhờ đó, năm 2023, tổng sản lượng điện tiết kiệm trên địa bàn tỉnh đạt 173,38 triệu kWh, tương đương 2,74% sản lượng điện thương phẩm, tương đương giảm phát thải 117.306 tấn CO2.

Xây dựng “thành phố không carbon”

Chia sẻ kinh nghiệm tại thành phố Sakai, ông Hayashi Tomoya, Trưởng bộ phận quy hoạch Phòng chính sách môi trường Sakai cho biết, thành phố này được Chính phủ Nhật Bản lựa chọn là “khu vực dẫn đầu về khử carbon với dự án sản xuất và tiêu thụ năng lượng tại địa phương Sakai”.

Theo đó, Sakai đã xây dựng “Thành phố 4C”: Carbon neutral (trung hòa carbon); Circular (tuần hoàn); Comfortable (thoải mái) và Cooperation (tích cực hợp tác). Nhờ đó, tình trạng phát thải nhà kính của thành phố đã giảm dần theo từng năm. Năm 2013, Sakai phát thải nhà kính 747 tấn CO2, đến năm 2020 giảm còn 604 tấn. Sakai tiếp tục đặt mục tiêu giảm 50% lượng khí thải nhà kính vào năm 2030 và tiến tới trung hòa carbon vào năm 2050.

Thành phố Sakai cũng nỗ lực thúc đẩy năng lượng tái tạo, năng lượng thế hệ mới bằng cách lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời tại các cơ sở công cộng như trường học, nhà máy… Đồng thời khuyến khích người dân, DN sử dụng xe điện, phương tiện sử dụng pin nhiên liệu và các thiết bị sạc. Bên cạnh đó là trợ cấp cho các dự án hỗ trợ đưa thiết bị năng lượng tái tạo vào sử dụng trong dân cư; hỗ trợ các dự án lắp đặt thiết bị tiết kiệm năng lượng cho cơ sở kinh doanh.

Ngoài ra, Sakai còn có những sáng kiến đổi mới khác như sử dụng nhiệt dư tại nhà máy xử lý rác thải của thành phố. Ông Hayashi Tomoya lấy ví dụ cụ thể, tại Sakai, hơi nước từ nhà máy Higashi thứ hai sẽ cung cấp cho các cơ sở thế dục thể thao. Điện từ nhà máy Higashi thứ hai và nhà máy Rinkai bán cho các công ty điện lực. “Chỉ tính trong năm 2023, tổng lượng điện bán ra của hai nhà máy này là 73.678 MWh, đạt doanh thu 1,176 tỷ yên (khoảng 8,3 triệu USD).

Chính vì vậy, để đạt trạng thái trung hòa carbon không chỉ là một nghĩa vụ đạo đức mà còn mang cả lợi ích kinh tế. Bằng cách giảm tiêu thụ năng lượng và khí thải, các địa phương như Bà Rịa - Vũng Tàu hay Sakai đều có thể tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả và giảm lãng phí. Tuy nhiên, để đạt được trạng thái trung hòa carbon, các DN, địa phương phải tiếp cận một cách toàn diện bằng cách giảm khí thải tối đa ở mọi khâu trong quy trình sản xuất - hoạt động và bù đắp khí thải.

Bài, ảnh: QUANG VŨ