Nước Nga và con đường phát triển "in bóng lịch sử"

Cách mạng Tháng Mười Nga là sự kiện có ý nghĩa trọng đại của lịch sử loài người trong thế kỷ XX. Sau khi Liên Xô sụp đổ, trên thế giới và ngay trong nước Nga người ta có cách nhìn khác đi về cuộc cách mạng này. Vì thế, Tổng thống V.Putin, đã chủ trương đưa sự kiện Cách mạng Tháng Mười Nga vào sách giáo khoa phổ thông với sự đánh giá thật đầy đủ và khách quan, chứ không thể làm lu mờ sự kiện này đối với lịch sử nước Nga.

Cách mạng Tháng Mười Nga do Lenin trực tiếp lãnh đạo đã mở ra giai đoạn phát triển mới trong lịch sử nhân loại

Cách mạng Tháng Mười Nga làm nổ tung một mắt xích trọng yếu trong hệ thống tư bản chủ nghĩa, mở ra một kỷ nguyên mới cho loài người, kỷ nguyên các quốc gia đứng lên giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội mới. Với mục tiêu mang ấm no, hạnh phúc đến cho nhân dân, bằng con đường tự chủ, đoàn kết các dân tộc, tiến hành hợp tác hóa và công nghiệp hóa nền kinh tế, phát triển văn hóa giáo dục, khoa học kỹ thuật… đã đưa Liên Xô trở thành một nước XHCN hùng mạnh, vẫy gọi các dân tộc bị áp bức đứng lên giành độc lập dân tộc và đủ sức đánh bại chủ nghĩa phát xít trong Đại chiến thế giới lần thứ II. Hệ thống XHCN ra đời do Liên Xô làm trụ cột ngày càng vững mạnh, khẳng định sự ưu việt của mình. Song do những sai lầm từ chủ quan nội tại, cùng với sự phá hoại của các thế lực bên ngoài dẫn đến sự sụp đổ của Liên Xô, kéo theo sự tan rã của hệ thống XHCN. Những thành quả của Nhà nước Xô viết mang lại không được bảo vệ, thậm chí còn bị xóa bỏ bằng mọi cách không thương tiếc. Nước Nga chìm vào khủng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng, đời sống các tầng lớp nhân dân lâm vào khốn đốn, các tệ nạn và tiêu cực xã hội phát triển đầy rẫy; uy tín quốc tế giảm sút. Từ một cường quốc, nước Nga thành con nợ trên hàng trăm tỷ USD.v.v..

Trước thực tế đó, lịch sử nước Nga lại chứng kiến một bước ngoặt mới. Với truyền thống và sức mạnh tiềm tàng của dân tộc Nga, với chính sách đối nội, đối ngoại linh hoạt trên nền tảng lấy lại vị thế của nước Nga và tinh thần Cách mạng Tháng Mười, chính quyền của Tổng thống V.Putin đã từng bước đưa nước Nga trở lại tầm vóc của nó.

Về chính trị - tư tưởng. Ngay từ đầu, chính quyền của Tổng thống V.Putin đã cho rằng con đường phát triển duy nhất đúng của nước Nga không phải là đoạn tuyệt với quá khứ, mà Nga phải phát triển theo con đường phù hợp với truyền thống, lịch sử, giá trị từng có của mình với tư cách là một cường quốc. Đó là, phát huy truyền thống yêu nước, đoàn kết thống nhất xã hội; xây dựng một “nền dân chủ có kiểm soát”; một nền kinh tế có định hướng xã hội; nâng cao đời sống của nhân dân; đảm bảo an ninh quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ; cải thiện vị thế nước Nga trên trường quốc tế với tư cách là một cường quốc. Có thể nói, triết lý phát triển đất nước như vậy đã kế thừa được truyền thống nước Nga và phần nào đó là của Liên Xô trước đây. Do đó, chỉ trong một thời gian không lâu, nước Nga đã trở lại ổn định về chính trị, ngăn chặn không để xẩy ra “cách mạng sắc màu” và không để cho “cách mạng sắc màu” ở một số nước trong khối XHCN trước đây tác động tiêu cực đến đời sống chính trị của đất nước.

Binh sĩ Nga trong lễ duyệt binh nhân Kỷ niệm 73 năm chiến thắng phát xít

Về kinh tế - xã hội. Có thể nói cho dù phải gánh chịu hàng loạt biện pháp trừng phạt nghiệt ngã của Mỹ và Phương Tây, kinh tế Nga đã vượt qua khó khăn, không lâm vào khủng hoảng, mà còn đạt được những thành tựu đáng kể. Kinh tế phục hồi và phát triển đã tạo điều kiện để thực hiện các chính sách xã hội tích cực như xây dựng, sữa chữa hạ tầng cơ sở, trường học, bệnh viện; tăng lương cho người lao động và người về hưu.., đời sống các mặt của nhân dân lao động Nga được cải thiện rõ rệt. Trong 18 năm cầm quyền của Tổng thống V.Putin thu nhập thực tế của người dân Nga tăng lên 3 lần, tỷ lệ nghèo giảm đi một nửa. Tuổi thọ bình quân tăng thêm gần 7 năm, chỉ số phát triển con người (HDI) từ vị trí 62 lên 55 của thế giới. Đặc biệt đã khơi dậy được lòng yêu nước và niềm tự hào của dân tộc về truyền thống lịch sử vẻ vang của nước Nga. Lòng tin của đông đảo nhân dân Nga vào chính quyền, vào Tổng thống V.Putin nhiều năm nay liên tục tăng cao, mặc dầu đứng trước nhiều thách thức và biến động trong nước cũng như thế giới.

Về quân sự - quốc phòng. Chủ trương hiện đại hóa toàn diện lực lượng vũ trang đã được đề ra và thực thi có hiệu quả, đưa quân đội Nga từ yếu kém, bạc nhược thành lực lượng chính quy, hiện tại có tầm ảnh hưởng lớn trên thế giới. Nga hiện đủ sức ngăn chặn các nguy cơ đe dọa đến an ninh quốc gia, bảo đảm sự ổn định, thế cân bằng chiến lược với vị thế là cường quốc quân sự hùng mạnh. 

Về đối ngoại. Thông qua chính sách ngoại giao đa phương và song phương, các diễn đàn, các tổ chức quốc tế Nga đã tham gia và tích cực góp phần giải quyết các “điểm nóng” cũng như những vấn đề quốc tế quan trọng trên thế giới. Nga lên án mạnh mẽ những động thái gây căng thẳng, sự ngờ vực lẫn nhau trong quốc tế, kiên trì đấu tranh chống lại các ý đồ thiết lập trật tự thế giới đơn cực, một siêu cường hoặc một nhóm nước lớn chi phối, ủng hộ việc xây dựng một trật tự thế giới đa cực, đa trung tâm, công bằng và bình đẳng Nga góp phần đóng góp tích cực và có dấu ấn nổi bật trong cuộc chiến giành thắng lợi ở Syria; có nhiều công lao trong việc các nước P5+1 đạt thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2016, gia tăng rõ rệt vai trò và tầm ảnh hưởng ở Trung Đông. Nga đang ra sức mở rộng ảnh hưởng và sự hiện diện ở Châu Á - Thái Bình Dương, Châu Phi và khu vực Mỹ - La Tinh.

Có thể nói những thành tựu toàn diện mà nước Nga đạt được sau 18 năm cầm quyền của Tổng thống V.Putin là rất to lớn. Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu, thành công không thể phủ nhận thì vẫn còn đó nhiều thách thức và nguy cơ. Đó là sự mất cân đối của cơ cấu một kinh tế đang chủ yếu dựa vào xuất khẩu nguyên liệu thô. Về chính trị còn tiềm ẩn sự bất ổn. Đó là, nạn quan liêu, tham nhũng; chủ nghĩa khủng bố, tư tưởng bài ngoại và chủ nghĩa dân tộc cực đoan; an ninh xã hội chưa được bảo đảm vững chắc khi các phần tử khủng bố và tội phạm vẫn hoạt động mạnh. Sự phân hóa giàu nghèo, sự chia rẽ nội bộ còn là vấn đề nan giải khi mà các chính đảng chính trị ở Nga và cả giới cầm quyền hiện nay chưa phải là những tổ chức, những lực lượng đại diện cho lợi ích đông đảo của quần chúng lao động Nga.

Vẫn biết trước mắt còn nhiều khó khăn cả trong đối nội và những biến động dữ dội của tình hình quốc tế ảnh hưởng trực tiếp đến nước Nga, nhưng với truyền thống vẻ vang của mình, với những kết quả và kinh nghiệm đã đạt được, nước Nga sẽ tiếp tục tạo dựng được những kỳ tích mới trên con đường phát triển đã được xác định rõ, được thể hiện đầy đủ trong bản Sắc lệnh: “Đường lối quốc gia và mục tiêu cho sự phát triển của Liên bang Nga đến năm 2024”, đưa nước Nga trở thành một trong 5 nước mạnh nhất thế giới, có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn mức trung bình thế giới, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, không để lạm phát vượt quá 4%, tăng bình quân tuổi thọ lên 78 tuổi, cải thiện một bước đáng kể đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, đưa nước Nga trở thành nơi đáng sống… Tin tưởng rằng nước Nga sẽ viết tiếp trang sử vẻ vang của Cách mạng Tháng Mười, tiếp tục phát triển bền vững, hùng cường; có vai trò lớn trong việc thiết lập một trật tự thế giới công bằng, dân chủ cho các quốc gia, dân tộc trên thế giới.

HOÀNG DUY