Chúng tôi đến với các gia đình đã trải qua quãng thời gian u ám, nặng nề từ những vụ án rúng động, mà mầm mống của mọi chuyện bắt đầu từ bạo lực gia đình.
 |
| Đại diện Hội LHPN xã Xà Bang, huyện Châu Đức thăm hỏi gia đình bà M. cùng cháu ngoại. |
Ba thế hệ hứng chịu nỗi đau
Căn nhà ở phường Phước Nguyên (TP.Bà Rịa) hầu như chỉ đóng chặt cửa. Đó là nơi Tống Thị Tùng Linh đầu độc cha bằng xyanua gây rúng động dư luận từ 3 năm trước. Chung khoảng sân hẹp lạnh lẽo, đìu hiu là nhà của ông T.V.T, bố của nạn nhân trong vụ án, cũng là ông nội của Tống Thị Tùng Linh.
Linh là con út trong gia đình có hai chị em gái. Hàng ngày, Linh và mẹ thường xuyên bị cha chửi mắng nên nảy sinh ý định sát hại cha. Sau lần chuốc thuốc ngủ hại cha bất thành vào tháng 9/2021, Linh mua xyanua bỏ vào chai nước và để vào ngăn mát tủ lạnh để đầu độc cha.
 |
| Bị cáo Tống Thị Tùng Linh (bìa phải) lãnh án chung thân tại phiên tòa ngày 15/12/2022. |
Ngày 19/1/2022, khi cha uống nước có chứa xyanua và tử vong, Linh giấu xác cha bằng cách xây tường gạch bao quanh và đổ bê tông lên. Lo sợ tội ác của mình bị phát giác, một ngày sau, Linh mua xăng phóng hỏa, tạo dựng hiện trường giả “người lạ đột nhập, giết cha, phóng hỏa”.
Tội ác không thể che giấu, Linh lãnh án chung thân khi đang học những năm cuối đại học.
Ông nội của Linh đau lòng nhớ lại, ngày ra tòa, nghĩ cháu mình trẻ người non dạ, nên khẩn thiết xin tòa án giảm nhẹ hình phạt. “Con trai mất, mẹ của Linh chỉ thỉnh thoảng về nhà nhang khói cho chồng, không ở đó nên căn nhà luôn vắng lặng…”, ông T., đau đớn nói.
Chúng tôi tìm về xã Xà Bang, huyện Châu Đức, nơi sinh sống của bà M. và 3 đứa cháu ngoại. Mẹ của 3 đứa trẻ là chị L.T.T.D nạn nhân trong vụ án mạng do chồng cũ Mai Văn Kha gây ra vào đêm 17/12/2023.
Bà M. buồn bã kể lại, sau khi kết hôn với Kha, con gái bà thường xuyên bị những trận đòn ghen tuông vô cớ từ Kha, dù cả hai đã có 3 con gái. Sau thời gian dài chịu đựng, con gái bà nhất quyết ly hôn vào tháng 11/2023.
Tuy đã ly hôn, Kha vẫn không ngừng ghen tuông. Hắn phát cuồng khi thấy chị D., và anh N., khoác vai nhau sau bữa tiệc karaoke. Hắn lao vào chị D., trong cơn cuồng ghen với con dao thủ sẵn trong người, tấn công chị bằng nhiều nhát đâm chí mạng. Anh N., can ngăn cũng bị Kha đâm vào cổ và đầu.
Với tội ác giết hại 2 người, Kha lãnh án tử hình.
Sau tấn bi kịch gia đình, con gái lớn của chị D., đang học lớp 10 đã nghỉ học, cùng bà ngoại lo toan cuộc sống cho 2 em, trong đó em gái nhỏ nhất đang học lớp 1.
Hội LHPN xã Xà Bang, huyện Châu Đức, các nhà hảo tâm cảm thương hoàn cảnh, luôn quan tâm, hỗ trợ các cháu. Hiện nay, Hội LHPN xã nhận đỡ đầu 2 con gái nhỏ nhất của chị D., mỗi năm hỗ trợ 3 triệu đồng/cháu …
Phần nổi của “tảng băng trôi”
Theo Sở VH-TT-DL, BLGĐ diễn ra âm ỉ, phổ biến ở nhiều địa phương. Tính chất các vụ bạo lực phức tạp, nạn nhân không chỉ là trẻ em, phụ nữ mà còn có nam giới.
Theo một thống kê, năm 2023 và năm 2024, toàn tỉnh xảy ra 25 vụ bạo lực gia đình, chủ yếu là bạo hành thân thể. Trên bình diện cả nước, trong giai đoạn 2009-2023, tổng số vụ BLGĐ các địa phương đã phát hiện là 330.919 vụ. Riêng trong năm 2023, cả nước có 2.677 nam giới có hành vi BLGĐ bị xử lý.
Thống kê cũng chỉ ra, số vụ BLGĐ trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đang được kéo giảm. Cụ thể, giai đoạn 2015-2020 là 259 vụ; giai đoạn từ năm 2021- 2024: 57 vụ. Tuy nhiên, theo cơ quan chức năng, con số thống kê kể trên chỉ là các vụ việc bị tố cáo, được cơ quan chức năng vào cuộc xử lý. Phần còn lại khó có thể đong đếm vì nạn nhân cam chịu, không dám nói ra sự thật.
Trao đổi với phóng viên, ông Khuất Văn Quý, Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình, Bộ VH-TT-DL cho hay, có nhiều nguyên nhân dẫn đến BLGĐ. Trong đó, có bất bình đẳng giới, ảnh hưởng của tệ nạn xã hội (cờ bạc, rượu chè, ma túy, ngoại tình) trực tiếp dẫn tới tình trạng này.
Mặt khác, cũng do hiểu biết hạn chế mà nhiều trường hợp người chồng nghĩ rằng có quyền dạy vợ con bằng đòn roi hoặc các hình thức bạo lực khác. Cũng có nguyên nhân từ những hủ tục lạc hậu. Bên cạnh đó, nhiều vợ chồng trẻ có quan niệm hôn nhân cởi mở, hiện đại nên họ đến với nhau không có tình yêu bền chặt, kết hôn rồi ly hôn rất chóng vánh, ít coi trọng sự thiêng liêng của tình yêu. Gia đình mà không gắn với tình yêu thiêng liêng, quan điểm quá thoáng, nảy sinh tình cảm ngoài luồng đều là nguồn cơn của BLGĐ.
Về hậu quả của BLGĐ, nhiều chuyên gia tâm lý cho rằng, nạn nhân của BLGĐ thường chịu đựng bạo hành trong khoảng thời gian dài, những vết thương về thể chất và tinh thần tích tụ và dồn nén dẫn đến những tổn thương nặng nề về tâm lý. Đáng lo ngại là những tổn thương này không được quan tâm chữa lành. Trầm cảm, dồn nén uất ức trong một thời gian dài…. dẫn đến các suy nghĩ tiêu cực.
Nguy hại hơn, BLGĐ ảnh hưởng rất lớn đến tương lai của con trẻ. Đứa trẻ sinh ra trong gia đình có bạo lực sẽ dẫn đến xu hướng gây bạo lực đến người xung quanh. Bà Lê Phương Linh, Tham vấn tâm lý Hội đồng Trẻ em tỉnh cho rằng, áp lực tâm lý các con phải gánh chịu trong suốt quá trình chứng kiến bạo hành, rất nhiều khả năng đã chuyển thành bệnh lý, từ đó mới dẫn đến hành vi trái pháp luật.
Bài, ảnh: AN NHIÊN