Khoác áo mới cho môn lịch sử

Trong những ngày mùa thu tháng 9 lịch sử, cô học trò Gen Z Bùi Đào Thiện Mỹ, HS lớp 12 Anh 1, Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn đã cho ra mắt dự án trình bày và hệ thống lại kiến thức của phần “Lịch sử Việt Nam giai đoạn 1945-1954” dưới dạng infographic (đồ họa thông tin). Đây là dự án phi lợi nhuận ra đời từ niềm say mê môn Lịch sử của cô học trò lớp chuyên Anh.

Cô học trò Gen Z Bùi Đào Thiện Mỹ.

Tái hiện lịch sử bằng… đồ hoạ thông tin

Thiện Mỹ chia sẻ: “Như bao người Việt Nam khác, với em, lịch sử là là hồn cốt của dân tộc, vì đó là nguồn cội, là sự bắt đầu cho tất cả. Dưới góc nhìn của một HS, Lịch sử với em là một môn học quan trọng, đặc biệt là trong thời kỳ hội nhập, toàn cầu hoá. Việc gìn giữ truyền thống, bản sắc dân tộc là vô cùng cần thiết để chúng ta có thể hòa nhập nhưng không hoà tan. Thế nhưng, thực tế cho thấy, môn học này đang dần bị xem nhẹ hoặc khiến một số HS cảm thấy mệt mỏi vì khối lượng kiến thức quá nhiều”.

Là một HS vừa đam mê lịch sử vừa yêu thích thiết kế, Thiện Mỹ từng tự đặt câu hỏi: “Sẽ ra sao nếu mình được kết hợp cả hai thứ mình thích cùng một lúc?”. Suy nghĩ nhen nhóm trong em từ chuyến thăm Hà Nội mùa Đông năm 2022. Chuyến đi ấy, Thiện Mỹ được tham quan triển lãm trưng bày chuyên đề “Khúc ca khải hoàn” nhân dịp kỷ niệm 68 năm Ngày Giải phóng Thủ đô tại Di tích nhà tù Hỏa Lò và triển lãm “Từ mặt đất đến bầu trời” nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không tại Hoàng Thành Thăng Long. Ấn tượng bởi cách trình bày độc đáo của triển lãm, cộng với niềm đam mê lịch sử đã “ngấm vào máu”, Thiện Mỹ quyết định bắt tay vào thực hiện dự án.

Dự án của Thiện Mỹ là một cuốn sách lật trực tuyến trình bày và hệ thống lại kiến thức của phần “Lịch sử Việt Nam giai đoạn 1945-1954” dưới dạng infographic. Đây là tập hợp các hình ảnh, biểu đồ và văn bản tối thiểu, mang đến một cái nhìn tổng quan, dễ hiểu về giai đoạn lịch sử đặc biệt này.

Nội dung của “cuốn sách” được Thiện Mỹ tổng hợp từ SGK Lịch sử lớp 12 và sách “Hệ thống kiến thức lịch sử từ cơ bản đến nâng cao” của NXB Thanh Niên, được viết bởi TS. Ngô Thị Lan Hương, TS. Dương Thị Huyền, TS. Nguyễn Thị Nga. Trong đó, có những kiến thức lịch sử trọng tâm như: tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám năm 1945; bước đầu xây dựng chính quyền Cách mạng, giải quyết nạn đói, nạn dốt, khó khăn về tài chính; đấu tranh chống thù trong giặc ngoài; kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp; các chiến dịch lớn như chiến dịch Việt Bắc Thu đông năm 1947, Chiến dịch biên giới Thu Đông năm 1950…

Tất cả những kiến thức tưởng chừng “khó nhằn” ấy được thể hiện một cách độc đáo, súc tích và sinh động bằng đồ hoạ thông tin. Thiện Mỹ đã đăng toàn bộ dự án phi lợi nhuận của mình lên trang cá nhân, các group về học tập, lịch sử… để nhiều người có thể biết đến và tham khảo như một tài liệu bổ trợ.

“Em thực hiện dự án này với hy vọng và mong muốn khơi gợi niềm yêu thích học tập môn Lịch sử ở các bạn HS. Đồng thời cũng giúp các bạn, đặc biệt là HS lớp 12 như em có thể ôn tập bộ môn này hiệu quả hơn để chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT. Dự án cũng là lời tri ân sâu sắc gửi tới thế hệ cha ông đi trước”, Thiện Mỹ bày tỏ.

55 ngày hoàn thiện “đứa con tinh thần”

Chia sẻ về quá trình thực hiện dự án, Thiện Mỹ cho hay: “Mọi người có thể chỉ tốn 5 phút để xem qua dự án, nhưng hơn 55 ngày là thời gian để em hoàn thiện “đứa con tinh thần” này. Đây cũng là dự án cá nhân đầu tay của bản thân em”.

Trước khi bắt tay vào thực hiện dự án, Thiện Mỹ đã chia sẻ ý tưởng của mình và nhận được sự cổ vũ của những người bạn thân thiết. Khi dự án được khởi động, bước đầu tiên, Thiện Mỹ đã tạo ra một moodboard (bảng tâm trạng). “Moodboard trong thiết kế là thứ mà qua đó, em nhận diện được phong cách và “cảm giác” chung em muốn hướng đến. Nhờ có moodboard, em xác định được phong cách thiết kế, lựa chọn được phông chữ, kiểu chữ, cũng như hình dung được tổng thể những gì em sẽ làm”, Thiện Mỹ nói và cho biết thêm, em cũng quyết định lựa chọn hình thức sách lật online, giúp nhiều người có thể tiếp cận hơn mà không tốn chi phí in ấn. Bên cạnh đó, em còn thực hiện các mô hình mẫu để mọi người hình dung rõ hơn về sản phẩm.

Sau khi tổng hợp nội dung từ những nguồn tài liệu đáng tin cậy và tìm kiếm thêm hình ảnh minh hoạ từ những trang báo chính thống, Thiện Mỹ bắt tay vào thiết kế sản phẩm của mình. Từng thi vượt cấp và giành giải Nhất cấp tỉnh, đồng thời là thành viên đội tuyển Quốc gia môn Lịch sử, biết sử dụng các công cụ thiết kế và có một thời gian khá dài làm bộ phận thiết kế tại các dự án phi lợi nhuận là thuận lợi để Thiện Mỹ khi thực hiện dự án.

Bên cạnh những thuận lợi, khó khăn lớn nhất Thiện Mỹ gặp phải là ý tưởng thiết kế cho 70 trang sách. “Em không muốn trang nào cũng giống nhau nên em tốn khá nhiều thời gian để có thể tham khảo từ nhiều nguồn. Kết quả là em đã thành công và tạo ra dấu ấn riêng của bản thân mình”, Thiện Mỹ chia sẻ.

Bài, ảnh: KHÁNH CHI