Sau đây là những thông tin từ các bác sĩ chuyên khoa khuyên cáo cha mẹ, người giám hộ cần nắm trước và sau khi trẻ tiêm vắc xin.
Chuẩn bị câu trả lời để khám tầm soát?
Trẻ có bị dị ứng không? Trẻ đã bị viêm cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim? Trẻ bị sốt? Trẻ có bị rối loạn đông máu? Trẻ bị suy giảm miễn dịch hoặc đang dùng một loại thuốc ảnh hưởng đến hệ miễn dịch hệ thống? Trẻ đã được tiêm vắc xin khác? Trẻ đã từng ngất xỉu liên quan đến tiêm thuốc?
Cha mẹ, người giám hộ cần cho nhân viên y tế biết chính xác về tiền sử tiêm chủng, tiền sử dị ứng của trẻ với các triệu chứng và điều trị cụ thể, tình trạng bệnh lý nền, các loại thuốc điều trị trẻ đang sử dụng.
Thông tin này rất quan trọng để bác sĩ có thể ra quyết định phù hợp trong việc chống chỉ định, chuyển viện hay cẩn trọng khi tiêm, có kế hoạch theo dõi kỹ tiêm.
|
Cần chuẩn bị gì cho trẻ trước khi tiêm?
Để giúp trẻ thoải mái hơn trước, trong và sau tiêm chủng, cha mẹ nên trao đổi với trẻ về tầm quan trọng của tiêm vắc xin phòng COVID-19. Nên cho con ăn uống đầy đủ, tránh bị đói, khát trước khi tiêm...
Trẻ cũng không cần trì hoãn lịch tiêm chủng các loại vắc xin khác, đồng thời không dừng các thuốc trị bệnh mà trẻ đang uống.
Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết theo yêu cầu của điểm tiêm, cha mẹ cũng nên mang theo sổ tiêm chủng của trẻ.
|
Trường hợp nên trì hoãn hay không được tiêm?
Trước khi tiêm chủng, có 3 nhóm trẻ cần phải thận trọng và khám sàng lọc, thực hiện tiêm tại các bệnh viện từ tuyến huyện trở lên. Đó là nhóm trẻ mắc bệnh mạn tính bẩm sinh. Tại thời điểm khám sàng lọc phát hiện trẻ có bất thường về tim, phổi. Trẻ có phản ứng phản vệ với bất kỳ dị nguyên nào trước đó.
Các trường hợp cần thận trọng khi tiêm chủng là trẻ có tiền sử dị ứng với bất kỳ dị nguyên nào. Trẻ có rối loạn về tri giác, gặp hội chứng tâm lý đám đông, tăng động, giảm chú ý,… Nhóm trẻ có tiền sử phản vệ với vắc xin COVID-19 lần trước hoặc các thành phần của vắc xin thuộc đối tượng chống chỉ định tiêm.
Vì thế, các cơ sở tiêm chủng phải nghiên cứu kỹ các thành phần của vắc xin theo khuyến cáo của nhà sản xuất, để nếu phát hiện trẻ có tiền sử phản vệ với bất cứ thành phần nào của vắc xin như: muối, lipid, đường… thì phải xếp vào nhóm chống chỉ định tiêm.
Theo quy định, nhóm trẻ đang mắc bệnh cấp tính, bệnh mạn tính tiển triển hoặc các vấn đề khác, thuộc đối tượng phải trì hoãn tiêm chủng.
Với trẻ đã mắc COVID-19. Sau khi khỏi bệnh ít nhất 3 tháng thì có thể tiêm vắc xin COVID-19 cho trẻ.
|
Đưa trẻ đến viện nếu thấy một trong các dấu hiệu sau
Ở miệng thấy có cảm giác tê quanh môi hoặc lưỡi. Ở da thấy có phát ban hoặc nổi mẩn đỏ hoặc tím tái hoặc đỏ da hoặc chảy máu, xuất huyết dưới da. Ở họng có cảm giác ngứa, căng cứng, nghẹn họng, nói khó.
Về thần kinh có triệu chứng đau đầu kéo dài hoặc dữ dội, li bì; ngủ gà, lú lẫn, hôn mê, co giật. Về tim mạch có dấu hiệu đau tức ngực, hồi hộp đánh trống ngực kéo dài, ngất.
Đường tiêu hóa có dấu hiệu nôn, đau quặn bụng hoặc tiêu chảy. Đường hô hấp có dấu hiệu khó thở, thở rít, khò khè, tím tái.
Chóng mặt, choáng, xây xẩm, cảm giác muốn ngã, mệt bất thường. Đau dữ dội bất thường tại một hay nhiều nơi không do va chạm, sang chấn.
Sốt cao liên tục trên 38,50C mà không đáp ứng thuốc hạ sốt.
|
Theo dõi trẻ sau tiêm?
Sau khi tiêm chủng cho trẻ ở lại điểm tiêm chủng ít nhất 30 phút để xử trí kịp thời các phản ứng nghiêm trọng nếu có... Đồng thời, các gia đình cần theo dõi liên tục sức khỏe của trẻ trong vòng 28 ngày sau tiêm, đặc biệt 48 giờ đầu.
Luôn có người hỗ trợ bên cạnh 24/24 giờ, ít nhất là trong 3 ngày đầu sau tiêm. Không nên uống các chất kích thích ít nhất là trong 3 ngày đầu sau tiêm chủng. Bảo đảm dinh dưỡng đầy đủ.
Nếu thấy sưng, đỏ, đau, nổi cục nhỏ tại vị trí tiêm: tiếp tục theo dõi, nếu sưng to nhanh thì đi khám ngay, không bôi, chườm, đắp bất cứ thứ gì vào chỗ sưng đau.
Thường xuyên đo thân nhiệt, nếu có: Sốt dưới 38,50C: cởi bớt, nới lỏng quần áo, chườm/lau bằng khăn ấm tại trán, hố nách, bẹn, uống đủ nước. Không để nhiễm lạnh. Đo lại nhiệt độ sau 30 phút.
Nếu sốt từ 38,50C trở lên: sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ dẫn của nhân viên y tế. Nếu không cắt được sốt hoặc sốt lại trong vòng 2 giờ cần thông báo ngay cho nhân viên y tế và đến cơ sở y tế gần nhất.
NGỌC CHÂU