Tràn lan tình trạng dạy trước chương trình

Với tâm lý chạy theo số đông và mong muốn con đạt thành tích vượt trội, dù chưa bước vào năm học mới, không ít phụ huynh đã hối hả cho con học thêm, học trước chương trình. Có cung ắt có cầu, cộng thêm việc quản lý còn lỏng lẻo, những cơ sở dạy thêm mọc lên như nấm, cùng với đó là hàng loạt vi phạm về dạy thêm, học thêm.

MUÔN HÌNH VẠN TRẠNG

Phụ huynh đưa đón con tại một cơ sở trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, TP. Vũng Tàu. Ảnh: HOÀNG DƯƠNG

Chị N.T.M (phường Thắng Tam, TP. Vũng Tàu) chia sẻ: “Thấy nhiều phụ huynh khác cho con đi học hè nên tôi cũng đăng ký cho cháu học vừa là theo “phong trào” chung, vừa để cháu có thêm kiến thức để vào năm học mới không bị bỡ ngỡ”. Vậy là, dù đang trong thời gian nghỉ hè nhưng cứ 17 giờ thứ Tư và Chủ nhật hàng tuần, chị N.T.M lại chuẩn bị sách vở, chở con gái đến điểm học thêm. Chị M. cho biết, giữa tháng 6, chị đã đăng ký cho bé T., cô con gái sắp vào lớp 6, học thêm tại nhà của một thầy giáo đã về hưu trên đường Hoàng Văn Thụ (TP. Vũng Tàu). Tại đây, bé T. được học trước chương trình lớp 6 của môn Toán và Lý với thời gian 2 buổi/tuần, mỗi buổi 2 giờ, với mức học phí 700 ngàn đồng/2 tháng. Chị M. cho hay, trong hè, lớp dạy thêm này được chia làm 2 ca. Ca 1 từ 17 giờ 30 phút đến 19 giờ 30 phút, ca 2 từ 19 giờ 30 phút đến 21 giờ 30 phút. Khi vào năm học mới, lớp vẫn tiếp tục mở với thời gian 3 buổi/tuần. “Lúc bắt đầu học, tất cả HS đều học lớp của thầy. Sau đó, những bạn nào tiếp thu nhanh thì tiếp tục học tại đây, còn bạn nào học chậm hơn thì được chuyển sang lớp của cô (vợ thầy-PV) để cô kèm cặp kỹ hơn. Hiện tại lớp con đang học có 60 bạn theo học”, bé T. cho biết.

Không chỉ có địa điểm dạy thêm của thầy giáo nói trên, qua khảo sát, chúng tôi nhận thấy có nhan nhản địa điểm dạy trước chương trình, đặc biệt là ở khu vực thành thị. Tại TP. Vũng Tàu, nhiều cơ sở không ngần ngại dán tờ rơi, treo quảng cáo công khai dạy trước chương trình với tất cả các cấp học. Trong vai một phụ huynh có nhu cầu tìm lớp cho con học trước chương trình, chúng tôi tới một trung tâm bồi dưỡng văn hóa trên địa bàn phường 9. Chị T., nhân viên trung tâm cho biết, tại đây có lớp dạy thêm cho tất cả các cấp học, từ TH đến THPT. Trong hè, trung tâm tổ chức dạy 2 buổi, sáng từ 8 giờ tới 11 giờ, chiều từ 2 giờ đến 5 giờ, từ thứ Hai tới thứ Bảy. Đặc biệt, trung tâm còn có lớp cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1. Trẻ theo học lớp này được học trước chương trình Toán, Tiếng Việt, luyện viết chữ đẹp..., mức học phí là 800 ngàn đồng/tháng với lớp1 buổi và 1,1 triệu đồng/tháng với lớp 2 buổi. Ngoài ra, trung tâm còn mở thêm lớp bán trú, với mức phí 780 ngàn đồng/tháng. Chị T. cho biết thêm: “GV dạy tại trung tâm hầu hết đến từ các trường thuộc địa bàn huyện. GV ở khu vực thành phố đa phần đều tự mở lớp chứ không dạy tại trung tâm”.

Liên hệ với một trường MN tư thục trên địa bàn thành phố, chúng tôi cũng nhận được câu trả lời trẻ 5-6 tuổi tại trường trong dịp hè cũng được học trước chương trình lớp 1. Tuy nhiên, đại diện nhà trường không quên nhấn mạnh, “không được gọi là dạy trước chương trình vì Phòng GD-ĐT không cho phép...”.

Tại TP. Bà Rịa, chúng tôi khá bất ngờ khi được một phụ huynh giới thiệu tới một trung tâm Ngoại ngữ-Tin học để tìm lớp học văn hóa. Theo phụ huynh này, “núp bóng” trung tâm Ngoại ngữ-Tin học, hoạt động dạy thêm, học thêm các môn văn hóa diễn ra khá sôi động. GV dạy tại trung tâm là những thầy cô đang giảng dạy tại các trường trên địa bàn TP. Bà Rịa. Liên hệ với bà H. chủ cơ sở, chúng tôi được bà H. xác nhận, năm nay trung tâm có lớp dạy trước chương trình văn hóa cho trẻ từ lớp 2 trở lên. Trước đây, trung tâm còn có lớp dạy trước cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1.

CẦN SỰ VÀO CUỘC QUYẾT LIỆT

Phụ huynh đưa con em tới học trước chương trình tại một cơ sở trên đường Hoàng Văn Thụ, TP. Vũng Tàu. Ảnh: HOÀNG DƯƠNG

Việc dạy thêm trước nội dung chương trình giáo dục phổ thông chính khóa là bị nghiêm cấm ở tất cả các bậc học. Riêng đối với bậc TH, UBND tỉnh và ngành giáo dục đã ban hành quy định cấm dạy thêm, học thêm dưới mọi hình thức. Các nhà trường đã tổ chức cho GV ký cam kết không dạy thêm trong và ngoài nhà trường; đồng thời công khai hộp thư điện tử, số điện thoại đường dây nóng để phụ huynh phản ánh những vi phạm về dạy thêm, học thêm. Còn đối với các cấp học còn lại, việc tổ chức dạy thêm học thêm phải được Sở GD-ĐT, Phòng GD-ĐT cấp phép. Nội dung dạy thêm là những chuyên đề, hệ thống kiến thức nhằm củng cố, nâng cao kiến thức, kỹ năng và giáo dục nhân cách cho HS. Không được dùng bất cứ hình thức nào để ép buộc HS học thêm, không cắt giảm những nội dung trong chương trình giáo dục phổ thông chính khóa để đưa vào giờ dạy thêm...

Ngoài ra, theo quy định, những GV vi phạm quy định về dạy thêm, ngoài việc bị xử lý kỷ luật theo các quy định của Chính phủ, Bộ Nội vụ, còn phải nhận hình thức kỷ luật sau: lần thứ nhất, bị kiểm điểm, khiển trách trong tập thể sư phạm nhà trường, không xem xét các danh hiệu thi đua trong năm học đó; lần thứ hai, bị cảnh cáo trong toàn ngành giáo dục, không được công nhận bất kỳ danh hiệu thi đua nào và không được xét thi đua trong 3 năm tiếp theo (kể từ năm vi phạm); lần thứ ba, bị điều chuyển công tác hoặc xem xét cho thôi việc. Về trách nhiệm của Hiệu trưởng và trường có giáo viên vi phạm: Trường có giáo viên vi phạm lần thứ nhất, cơ quan có thẩm quyền xem xét, kiểm điểm trách nhiệm của Hiệu trưởng để xử lý cho phù hợp; Trường có giáo viên vi phạm lần thứ hai hoặc có giáo viên thứ hai vi phạm, Hiệu trưởng và nhà trường không được xét thi đua cuối năm và không được công nhận bất kỳ danh hiệu thi đua nào. Các trung tâm vi phạm sẽ bị thu hồi giấy phép và xử phạt theo quy định.

Một trung tâm bồi dưỡng văn hóa trên địa bàn phường 9 mở lớp dạy trước chương trình. Ảnh: HOÀNG DƯƠNG

Mặc dù quy định về dạy thêm, học thêm rất rõ ràng, hình thức xử lý kỷ luật đối với giáo viên tổ chức dạy thêm trái quy định là rất nghiêm khắc, tuy nhiên, những quy định này vẫn chưa có hiệu quả điều chỉnh mạnh mẽ trong thực tế. Lý giải vấn đề này, ông Nguyễn Ngọc Nguyện, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý Giáo dục tỉnh nhận định: Dù ngành giáo dục và địa phương đã có những quy định nghiêm khắc để chấn chỉnh, thậm chí chấm dứt tình trạng dạy thêm, học thêm. Tuy nhiên, đến nay, nạn dạy thêm, học thêm vẫn tràn lan và phát sinh nhiều biến tướng. Căn nguyên của vấn nạn này một phần là do cơ quan chức năng còn buông lỏng quản lý; mặt khác là do chưa huy động được sự vào cuộc của người dân và cả hệ thống chính trị để giải quyết tình trạng này. Ông Nguyện khẳng định: “Nếu “đơn thương độc mã”, ngành giáo dục không thể giải quyết dứt điểm tình trạng này. Trong khi đó, thầy cô nào, trung tâm nào dạy thêm sai quy định, người dân và chính quyền địa phương đều nắm được. Như vậy, điều quan trọng nhất là phải có sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là chính quyền và nhân dân”.

Bên cạnh đó, bản thân phụ huynh cũng cần xác định việc dạy trước chương trình thực chất là không cần thiết, đặc biệt là đối với trẻ em chưa vào lớp 1. Từ đó, phụ huynh mới không tiếp tay với một bộ phận giáo viên lợi dụng tâm lý của phụ huynh để tổ chức dạy thêm tràn lan.

KHÁNH BÙI