Mang vẻ đẹp cổ kính, đậm phong cách kiến trúc châu Âu thế kỷ XIX - XX, những công trình kiến trúc Pháp tồn tại hơn 100 năm tại TP. Vũng Tàu, giờ đây đã trở thành di sản, biểu trưng của thành phố biển này.
 |
| Ngọn Hải Đăng đã trở thành biểu tượng của thành phố biển Vũng Tàu. |
Kiến trúc độc đáo
TP.Vũng Tàu hiện vẫn còn gần 20 công trình kiến trúc cổ thời Pháp thuộc, chủ yếu ở dạng biệt thự “PO” (Pavillon des officiers). Trong đó có những công trình nổi bật hiện đang là trụ sở làm việc của UBND TP.Vũng Tàu, Thư viện TP. (trên đường Lý Thường Kiệt), trụ sở Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai TP. Vũng Tàu, Bảo tàng vũ khí cổ (trên đường Trần Hưng Đạo); Trung tâm Văn hoá tỉnh, Công ty Khí PV Gas (trên đường Lê Lợi); khách sạn Grand (đường Nguyễn Du - Quang Trung); Nhà truyền thống cách mạng TP. Vũng Tàu (đường Bacu)…
Kiến trúc sư (KTS) Nguyễn Đức Lập, Chủ tịch Hội KTS tỉnh cho biết, các công trình kiến trúc Pháp được xây dựng ở TP. Vũng Tàu là những công trình khởi đầu cho quá trình đô thị hoá của người Pháp tại Vũng Tàu những năm cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX. Các công trình kiến trúc Pháp cổ có bố cục rõ ràng, tường dày 30 phân; mạch đứng phân vị mạch lạc; thường có vòm cuốn ở các cửa sổ; hành lang rộng và thoáng…
 |
| Nhà truyền thống cách mạng TP. Vũng Tàu hiện là nơi tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thể dục thể thao và du lịch. |
Để phù hợp với khí hậu và văn hóa Việt Nam, các công trình kiến trúc Pháp cổ có điểm chung là sử dụng hệ thống mái có hai lớp, trên mái ngói, dưới có trần, phần mái được thiết kế nhô ra để có thể chống chọi trước những cơn mưa xối xả hay ánh nắng mặt trời gay gắt ở Việt Nam. “Với đặc điểm này, các công trình kiến trúc Pháp về mùa hè thì mát mẻ, mùa đông lại ấm cúng nhưng cũng gần gũi với thiên nhiên, lại có lợi thế chắc và bền”, KTS Nguyễn Đức Lập nói.
Theo KTS Nguyễn Đức Lập, nét độc đáo của kiến trúc Pháp giữa lòng phố biển Vũng Tàu đã tạo nên mối lương duyên hòa hợp, gần gũi và quyến rũ, rất hiếm đô thị biển nào trên thế giới có được.
Nhiều công trình đã thành biểu tượng
Trong số gần 20 công trình kiến trúc Pháp cổ còn lại trên đất TP. Vũng Tàu thì Bạch Dinh, ngọn Hải Đăng, trụ sở Ủy ban Việt Minh nay là Nhà truyền thống cách mạng... còn được xem là biểu tượng của TP. Vũng Tàu hôm nay.
 |
| Nhiều bạn trẻ vẫn chọn Bạch Dinh làm điểm tham quan, chụp hình bởi nhiều góc chụp ấn tượng,cổ kính |
Giữa bức tranh núi non trùng điệp với biển xanh cát trắng nắng vàng, Bạch Dinh hiện lên trong bức tranh của Vũng Tàu bằng nét kiến trúc hoa lệ, cổ kính độc đáo. Bạch Dinh còn là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, lịch sử. Mang phong cách kiến trúc châu Âu cuối thế kỷ XIX, mặt ngoài Bạch Dinh được trang trí những đường hoa văn cổ xưa vùng với những hình vẽ và những bức tượng thể hiện chân dung của các thánh thời cổ Hy Lạp. Tòa nhà cao 19m, dài 25m, rộng 8m, gồm 3 tầng (tầng hầm, tầng trệt, tầng lầu). Toàn bộ ngôi nhà được quét vôi trắng, phía trên lợp ngói đỏ tươi, phía dưới là mảng viền trang trí tinh tế và mỹ thuật.
Trong khi đó, Hải Đăng Vũng Tàu nằm trên đỉnh Núi Nhỏ, toạ lạc trên độ cao 170m so với mực nước biển. Tháp Hải Đăng được nối liền với khu ở của những người vận hành đèn biển bằng một con đường hầm kiên cố với dáng vẻ cổ kính. Khu nhà có lối kiến trúc kiểu Pháp, hai tầng, xây dựng cùng thời với tháp Hải Đăng. Hải Đăng Vũng Tàu có nhiệm vụ chỉ dẫn cho tàu thuyền hàng hải ra vào ra vịnh Gềnh Rái an toàn. Có lẽ vì thế nó cũng trở thành một trong những biểu tượng của thành phố biển Vũng Tàu hôm nay.
Nhà truyền thống cách mạng TP. Vũng Tàu (số 1 Bacu, phường 1), trước đây là trụ sở Ủy ban Việt Minh tại Vũng Tàu. Đó là một ngôi biệt thự xây cất đồ sộ có hai tầng thoáng mát, đủ tiện nghi, nằm sát biển ở Bãi Trước. Năm 1991, trụ sở Ủy ban Việt Minh được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia và đổi tên thành Nhà truyền thống cách mạng TP. Vũng Tàu (số 1 Bacu, TP. Vũng Tàu). Ngày nay, Nhà truyền thống cách mạng vẫn là nơi trưng bày, triển lãm và là nơi tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch của tỉnh.
Bài, ảnh: QUANG VŨ