Du khách ví Vũng Tàu là thành phố hoa sứ - hoa sứ nở trắng ngần và hoa sứ màu tím ngát tô thêm vẻ đẹp của núi Nhỏ và núi Lớn chạy dọc đại lộ Trần Phú và Hạ Long, song song với biển, bãi Dâu, bãi Trước, bãi Dứa, bãi Thùy Vân. Đứng từ di tích Bạch Dinh, màu hoa sứ ngút ngàn, lãng mạn và quyến rũ.
Ngày Quốc tế phụ nữ 8 tháng 3 các đấng nam nhi lịch lãm tìm chọn những bông - giỏ hoa đẹp để tặng phái đẹp. Mới thấy hoa thật đáng quý, làm đẹp cho người, cho đời. Người yêu hoa cũng dăm bảy cách. Một nữ doanh nhân xinh đẹp ở BR-VT yêu hoa, rất muốn được nhận hoa tặng, nhưng chị tâm sự: “Em thích ai đó tặng một chậu hoa để rồi cây hoa vẫn được chăm bón, vun trồng, ngày ngày được tưới mát, hoa đẹp mãi quanh năm”. Nữ doanh nhân thành tâm: “Em yêu thành phố hoa Đà Lạt, nhưng hình như ở đó có người chỉ chú trọng trưng bày hoa cho mát mắt, chưa coi trọng sự vun trồng, chăm bón, coi trọng vẻ đẹp thiên nhiên, vĩnh hằng?”. Thật chí lý, thế mới hiểu chơi hoa cũng lắm công phu, ẩn chứa trong đó bao chuyện có thể khám phá.
Tỉnh Lâm Đồng chuẩn bị mở hội Festival hoa lần thứ IX vào tháng 12/2022. Lễ hội hoa dã quỳ ở Tây Nguyên; hoa tam giác mạch ở Hà Giang; hoa lê, hoa mận, hoa ban ở Tây Bắc, hoa phượng – biểu trưng của thành phố cảng Hải Phòng. Nếu không có đại dịch COVID-19, năm 2022 lễ hội hoa anh đào Nhật Bản sẽ thật xôm tụ ở Hà Nội và bên bờ vịnh Hạ Long. Hoa đẹp là sự khẳng định và chiêm nghiệm của văn hóa. Chẳng thế, mỗi dịp xuân về tết đến, các lễ hội hoa tưng bừng khai hội, thu hút triệu triệu lượt du khách yêu hoa. Bài hát “Từ thành phố hoa mai gửi thành phố hoa đào” của nhạc sĩ Phan Long, nguyên Biên Tập viên âm nhạc Đài PT-TH đặc khu Vũng Tàu – Côn Đảo ngày nào lại sống động trong lòng người yêu hoa.
Khoảng chục năm trước, mạng xã hội ồn ào phê phán một vài du khách là chuyên gia văn hóa du lịch bẻ hoa anh đào bên hồ Tuyền Lâm của Đà Lạt, Lâm Đồng. Sau đó, lại có chuyện phản cảm du khách nào đó vặt hoa, dậm đạp hoa anh đào tại lễ hội hoa của Nhật Bản ở Hà Nội và Quảng Ninh; du khách bẻ hoa ban, hoa cúc họa mi ven hồ đẹp Kinh Bắc. Thực hiện “Thích ứng an toàn, linh hoạt, sống chung với đại dịch COVID-19”, du lịch nội địa xuân Nhâm Dần trẩy hội, đơm hoa kết trái, các lễ hội hoa nở rộ nhiều nơi, tô đẹp thêm “Một Việt Nam phong cảnh đẹp – điểm đến an toàn, thân thiện”. Mạng xã hội không quên phê phán những câu chuyện đây đó chơi hoa mà chưa biết yêu hoa, đang tay vặt bẻ hoa (!)
Thế giới có hơn 270 ngàn loài hoa, chia thành nhiều loại, nhóm khác nhau. Một loài hoa có hàng chục màu đua sắc, chưa kể hoa ghép, lai tạo màu sắc vô cùng phong phú. Quốc hoa của Thái Lan là hoa muồng hoàng yến; Lào là hoa cham pa; Campuchia là hoa rumdul; Philippine là hoa nhài; Malaysia là hoa râm bụt. Một dạo ở Việt Nam định chọn hoa sen làm quốc hoa, nhưng đến nay chưa thấy có văn bản nào khẳng định, kể ra cũng là sự thiếu vắng, thiệt thòi cho các loài hoa Việt?
Hơn nửa thế kỷ trước, nhà thơ Nguyễn Bính tài hoa yêu cô thôn nữ đã điểm danh hoa, qua những vần thơ dung dị: Một đi làm nở hoa sen/ Một cười làm rụng hàng nghìn hoa mai/ Hương thơm như thể hoa nhài/ Những môi tô đậm làm phai hoa đào/ Nõn nà như thể hoa cau/ Thân hình yểu điệu ra màu hoa lan. Yêu hoa, mỗi thi sĩ thường gắn thương hiệu với một loài hoa: hoa cỏ may bẽn lẽn của Xuân Quỳnh, hoa sim tím ngát của Hữu Loan, hoa bưởi thì thầm của Phan Thị Thanh Nhàn, hoa gạo đầu làng của Hữu Thỉnh…
Tháng 3 xuân muộn, rét nàng Bân, Út Mũi Né cùng nhóm đồng nghiệp làm một chuyến ngược cao nguyên chiêm ngưỡng “Hoa cà phê phủ tuyết trắng”. Hàng ngàn nam thanh nữ tú tề tựu về vùng đất đỏ ba dan Buôn Mê, nơi đang tổ chức lễ hội chiến thắng, mừng 47 năm giải phóng quê hương. Hoa cà phê nở trắng nương rẫy, đồi rừng, hương thơm dịu ngọt, giữa cao nguyên gió - không khí se lạnh của đại ngàn. Mới hôm qua, rừng cà phê xanh ngắt lá mà chỉ một đêm, màu xanh đã chuyển sang màu trắng tinh khôi đầy quyến rũ. Mỗi bông hoa trắng khi rụng sẽ cho ra một trái cà phê. Hoa cà phê trắng đẹp ngút ngàn nhưng lại chóng tàn, thời gian hoa nở dao động trong khoảng 7-10 ngày.
Trên các miệt vườn miền Đông Nam bộ có loài hoa thanh long – loài cây thuộc họ xương rồng, hoa nở trắng, màu trắng tinh khôi như các cô gái đẹp nõn nà, e ấp bên cầu ao. Hoa chỉ nở trong 1 tuần rồi kết trái cho người nông dân nguồn lợi lớn, loài quả được đưa vào bữa ăn của giới quý tộc Á – Âu – Mỹ. Hoa thanh long hầm xương là món canh bổ dưỡng, thuốc chữa bệnh, thảo dược quý. Vùng cát bỏng Nam Trung bộ còn có loài hoa xương rồng nở trên các trảng cát, nắng như đổ lửa, biểu hiện của sức sống mãnh liệt, kiên trung của cư dân bản địa. Hoa xương rồng nở là báo hiệu trời sắp có mưa, đem đến sự mát mẻ cho cây cỏ và cuộc sống con người. Người ta ví hoa xương rồng có duyên thầm của cô gái vùng thôn dã, ai bắt gặp loài hoa này không thể không ngoái lại, tần ngần trông và nhớ, thảng thốt và bịn rịn bước đi. Hoa thanh long hoặc hoa xương rồng e ấp chẳng khác hoa quỳnh nở về đêm, sự khoe sắc ấm áp, quyễn rũ.
Mùa nào hoa đó, đất nào hoa ấy, chịu khó lượm lặt bao chuyện về hoa, ứng vào các lễ hội hoa khắp mọi miền Tổ quốc. Người là hoa của đất, hoa chẳng phụ ơn người. Hoa ứng với người, với văn hóa các vùng miền.
Yêu hoa là yêu người. Sống hời hợt, nhạt nhòa, bon chen, ích kỷ làm sao nghe được tiếng thầm thì, róc rách như suối chảy của muôn loài hoa đẹp?
QUỐC TOÀN