Từ thủ đô Hà Nội yêu dấu, nhà báo, nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh gửi tặng tôi tập thơ dày dạn hơn 360 trang in, mang tên CHỒI BIẾC (NXB Văn Học, 2/2022). Đây là tập thơ thứ 10 của Nguyễn Hồng Vinh kể từ năm 2010. Tháng 7 năm 2021, đúng lúc đại dịch COVID-19 bùng phát mạnh ở Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh và miền Đông Nam bộ, Nguyễn Hồng Vinh tặng tôi bài thơ anh viết vội lúc đêm khuya, cảm xúc dâng trào, niềm lạc quan vẫn nguyên vẹn, trong 4 câu kết:
Biển Vũng Tàu vẫn hát
Chờ chúng mình không lâu
Và Bãi Trước, Bãi Sau
Sẽ lại vui như hội!
(Vì bình yên mau đến)
Với CHỒI BIẾC, chủ yếu viết từ giữa năm 2021 tới đầu năm 2022, Nguyễn Hồng Vinh có không dưới vài chục bài thơ xúc động ca ngợi các lực lượng tuyến đầu chống đại dịch COVID-19, trong đó có hình ảnh bộ đội Cụ Hồ ra quân chống dịch, bảo vệ cuộc sống an lành cho nhân dân. Quả là sức viết sung mãn đến kỳ lạ của một cây bút sắp bước vào tuổi bát thập. PGS,TS. Nguyễn Hồng Vinh, Ủy viên TW Đảng khóa VIII, khóa IX; đại biểu Quốc hội khóa X, khóa XI; nguyên Tổng Biên tập báo Nhân Dân, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, nguyên Chủ tịch Hội đồng Phê bình Lý luận Văn học Nghệ thuật Trung ương. Chức vụ cao, trọng trách lớn, công việc quản lý lĩnh vực tư tưởng - báo chí - văn nghệ phức tạp và đa dạng nhưng ngòi bút của Nguyễn Hồng Vinh không ngơi nghỉ. Ông viết khỏe, viết nhanh, làm thơ đồng thời là tác giả của hàng trăm bài xã luận, bình luận, nghiên cứu học thuật.
 |
| Phó giáo sư, tiến sĩ, nhà báo, nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh |
 |
| Bìa tập thơ Chồi biếc xuất bản tháng 2/2022. |
Thơ của nhà báo, cây viết chính luận Nguyễn Hồng Vinh bám sát thời cuộc, không hai mặt, chính kiến rõ ràng, truyền đến người yêu thơ thông điệp rành mạch về yêu ghét, phải trái, đúng sai. Làm công tác chính trị - tư tưởng nhưng thơ Nguyễn Hồng Vinh lại rất giàu cảm xúc, thấm đậm tình yêu thiên nhiên, cây cỏ, hoa lá, chim hót, lá vàng rơi, dòng sông quê hương, tình yêu đôi lứa lãng mạn, mượt mà, sự thổn thức của trái tim tuổi đôi mươi. Tôi tâm sự điều khác lạ này trong thơ Nguyễn Hồng Vinh với nhà thơ tài hoa Nguyễn Sỹ Đại, người có những câu thơ hay về âm hưởng tình yêu, ông cười hỏm hỉnh, chân thành: “Hồng Vinh là bậc thầy viết chính luận, nhưng cũng là bậc tài hoa về những câu thơ tình mượt mà”!
CHỒI BIẾC xuất bản tháng 2/2022 là bức thông điệp nghĩa tình đã có gần chục bài luận bàn của các cây bút phê bình lý luận tên tuổi. Kỷ niệm 47 năm ngày Đại thắng mùa Xuân năm 1975, tôi nêu thêm một góc nhìn về chất lính - đồng đội - trái tim người chiến sĩ - Bộ đội Cụ Hồ nơi đảo xa, miền biên ải trong thơ Nguyễn Hồng Vinh. Nhà thơ, tiến sĩ truyền thông Nguyễn Hồng Vinh tâm tình, bày tỏ:
Tuổi thanh xuân ai cũng có cuộc lên đường
Người vượt Trường Sơn vào mặt trận
Người ra Trường Sa giữa bão giông, sóng cuộn
Người lên biên cương vời vợi đồi sim…
Vẫn hăm hở lên đường ra trận.
Để Tổ quốc mình mãi mãi bình yên
(Xanh mãi những cuộc lên đường)
Ca ngợi anh bộ đội một đời chinh chiến, Nguyễn Hồng Vinh viết tặng một đồng nghiệp - người lính bộ đội Cụ Hồ:
Anh lên đường nhập ngũ
Mang theo hình bóng em
Cùng mái trường ẩn hiện
Rèn đúc anh thành danh
Cả một đời chiến chinh…
(Cánh chim không mỏi)
Quảng Trị nơi có giới tuyến tạm thời - vĩ tuyến 17, vùng chiến địa ác liệt của mùa hè đỏ lửa năm 1972, Nguyễn Hồng Vinh xúc động nhớ về những người lính trận, hy sinh quên mình cho độc lập tự do của Tổ quốc:
Tháng Tư về Quảng Trị lại lay thức trong tâm
Những Thành Cổ, Ba Lòng, Gio Linh, Đường Chín
Bao đồng đội tôi đã xanh trong đất
Có anh tôi mãi mãi không về …
(Quảng Trị trong tôi)
Ba Lòng là khu căn cứ kháng chiến nổi tiếng của chiến trường Quảng Trị, Nguyễn Hồng Vinh có bài thơ xúc động về cô gái giao liên dũng cảm ở căn cứ. Gặp nhau chốc lát bên bờ chiến hào rồi lại vội vã chia tay để vào trận mới. Sau này, khi đất nước được giải phóng sạch bóng quân thù, tác giả CHỒI BIẾC trở lại Ba Lòng để tìm kiếm thì được biết em gái giao liên đã mãi mãi đi xa - cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh. Nguyễn Hồng Vinh xúc động, từ chính con tim của mình:
Sông Ba Lòng ngày hạ ấy
Máy bay quần đảo trên đầu
Căn hầm chữ A chật hẹp
Chân chìm trong dòng nước dâng
Pháo từ Ái Tử dập dồn
Chặn đường tiến quân bộ đội
Quả đạn rơi sát miệng hầm
Em lấy thân mình che đạn!
(Cô giao liên ở Ba Lòng)
Chiến tranh đã lùi xa mấy chục năm. Hàng triệu người đã hy sinh trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, nhiều anh hùng liệt sĩ - dù Đảng, Nhà nước, quân đội, những người đang sống, các đồng đội đã hết sức cố gắng nhưng đến nay nhiều người vẫn chưa tìm được mộ chí. Nguyễn Hồng Vinh có người anh trai ra trận và hy sinh ở chiến trường vẫn chưa biết nằm ở nơi nào, món nợ mà chúng ta chưa trả được:
Cả đời anh chưa một ngày thanh thản
Luống cày nối nhau lấp hết tuổi xuân
Một hơi ấm bàn tay, một nụ hôn chưa trải
Bức thư về nhà đầu tiên cũng là bức thư cuối cùng
(Anh ở nơi nao?)
Đứng trên sân ga xe lửa, Nguyễn Hồng Vinh nhớ về những năm tháng tiễn người lính ra trận, vào Nam và cả lúc ngược biên ải phía Bắc, hy sinh tuổi thanh xuân cho độc lập, tự do của Tổ quốc, cho khát vọng hòa bình của nhân dân bất tử:
Ngày xưa cùng sân ga này
Tiễn cha vào Nam cứu nước
Hào khí một thời trai trẻ!
Biên giới ầm vang tiếng súng
Em lại ra ga cùng anh
Hành quân vượt lên phía Bắc
Vị Xuyên đạn bom không ngớt…
(Vẫn sân ga này)
Nguyễn Hồng Vinh là vậy - như nhận xét của nhà thơ Nguyễn Sĩ Đại - Tiếng thương, tiếng yêu của Nguyễn Hồng Vinh cất lên tự đáy lòng. Nguyễn Hồng Vinh nhiều lần đến thành phố biển Vũng Tàu, đến với Long Hải, Long Sơn, Hồ Tràm, Bình Châu, Bến Lội… bằng tấm lòng và nghĩa tình, trách nhiệm. Bởi thế mà ông đã rất yêu vùng biển đẹp, đã cảm nhận và đã viết về biển nói chung, cho biển BR-VT nói riêng:
Biển gọi tên anh trong từng cơn sóng
Thêm một lần cát biển níu chân ta!
Xin được chúc mừng CHỒI BIẾC - đứa con tinh thần về thơ, tác phẩm thứ 10 của ông trong hơn 10 năm ấy. Chúc Nguyễn Hồng Vinh, U.80 vẫn sải bước đi và viết theo sự rung động của trái tim trước cánh rừng Trường Sơn năm nào cũng như hôm nay những con sóng Trường Sa đang “níu chân ta”…
QUỐC TOÀN