Một chiều đi trên con đường làng quen thuộc, tôi trở về nhà sau những bộn bề lo toan, bỗng khựng lại khi nghe câu hát ầu ơ: “Ví dầu cầu ván đóng đinh. Cầu tre lắc lẻo gập ghềnh khó đi. Khó đi mẹ dắt con đi...”.
Điệu ru hời nghe da diết, khắc khoải, đưa tôi vào miên man những hoài niệm. Tuổi thơ tôi được che chở dưới khoảng trời yên ả hồn quê, vỗ về tâm hồn trong những câu hát ru chứa chan tình yêu thương của mẹ. Tôi như lạc vào miền nhớ xa xăm, chạm tới những xúc cảm rưng rưng của tình mẫu tử.
Mẹ sinh tôi vào một đêm mùa Đông tháng Mười. Tiếng khóc của tôi lẫn vào những vui mừng của cha, hòa cùng giọt nước mắt hạnh phúc nơi khóe mắt mẹ. Mẹ dịu dàng vỗ về, ru tôi vào giấc ngủ ngọt ngào. Đó cũng là ngày mẹ đưa tôi vào khoảng trời ấm áp của những điệu ca dao, câu hát ru yên bình như cổ tích. Trong khoảng trời ấy, cánh cò, cánh vạc chở hoàng hôn mơ màng bay qua tuổi thần tiên, có bông lúa cong mình đánh rơi giọt sương trong vắt, có hương sữa thơm tinh tươm chắt chiu từ tình yêu của mẹ. Theo nhịp võng đong đưa, mẹ ru tôi bằng những câu hò ngọt ngào, điệu ca dao êm đềm da diết, mở ra một bức tranh thôn dã đơn sơ mà thấm đượm nghĩa tình. Tranh thủ lúc con đã ngủ say, mẹ dậy lục đục thổi cơm, quét dọn, giặt giũ… bao vất vả, lo toan đổ dồn trên tấm lưng gầy của mẹ. Nhưng có bao giờ tôi nghe mẹ than vãn một lời.
Tôi lớn lên từng ngày qua những lời ru ấm áp của mẹ. Những lời ru dạy tôi biết yêu hơn quê hương xứ sở, thổi vào tâm hồn làn gió của tình người keo sơn, son sắt. Mẹ ân cần chắp thêm đôi cánh ước mơ cho tôi vững tin bay vào biển đời rộng lớn. Những lời ru không còn là những câu hát, điệu hò, mà chúng đã trở thành lời dạy bảo chân thành, là ánh sáng của niềm tin tưởng và sức mạnh. Để khi rời xa hơi ấm nơi vòng tay mẹ, tôi biết quay đầu mà tìm về quê nhà mơ giấc an yên. Lời ru cũng chính là hiện thân của lòng mẹ nắng mưa thầm lặng, vẫn dằng dặc đợi chờ, ngóng trông đứa con nơi phương trời xa ngái. Giọt nước mắt nóng hổi rơi từ nỗi buồn nhớ con của mẹ, những buổi hoàng hôn hiu hắt mênh mang...
Tôi như cánh chim lạc đường bay về miền nhớ cũ. Bỏ lại bao chộn rộn phố phường, tôi về với cha mẹ nơi quê nhà đơn sơ. Về với những câu hát ru bình dị, đã dung dưỡng ấu thơ bằng mạch nguồn yêu thương ấm áp. Dưới mái hiên nhà hai mùa mưa nắng, tôi thấy lòng mình dạt dào dư vị bình yên. Khóe mắt mẹ đã không còn những khắc khoải âu lo cho đứa con gái xa quê nơi xứ lạ, thương làm sao đôi vai gầy một đời trĩu nặng sương gió. Những lời ru của mẹ thành giấc mơ thơ ấu trong tôi, tựa cánh diều bay bổng đưa tôi vào mênh mang cổ tích.
Khi đã làm mẹ rồi, tôi càng thấy thấu hơn bao yêu thương tha thiết, mà ngày ấy mẹ đã gởi gắm vào những điệu hát ru. Mỗi khi cất lên lời ru ngày xưa cho con trai chìm vào giấc ngủ, tôi hạnh phúc vì đã có tuổi thơ yên bình như thế. Tôi cũng hạnh phúc vì có một khoảng trời dạt dào những điệu ru từ mẹ làm “vốn”, để quên đi bao lo toan thường nhật mà trọn lòng vun vén thương yêu. Lòng tôi nhớ mãi câu thơ: “Con dù lớn vẫn là con của mẹ. Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con...”
TRẦN THỊ THẮM