Cách đây 84 năm, ngày 28-3-1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất họp tại Ma Cao (Trung quốc) đã ra “Nghị quyết về Đội tự vệ”. Đây là Nghị quyết đầu tiên của Đảng về tổ chức, chỉ đạo xây dựng, huấn luyện và hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ (DQTV); là khởi đầu của tư tưởng vũ trang toàn dân và tư tưởng chiến tranh nhân dân với phong trào toàn dân đánh giặc.
Sau khi nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời ngày 2-9-1945, Đảng ta đã chủ trương xây dựng và phát triển lực lượng vũ trang (LLVT) ba thứ quân (bộ đội chủ lực; bộ đội địa phương; dân quân, du kích, tự vệ) làm nòng cốt cho toàn dân đánh giặc. Qua 2 cuộc kháng chiến trường kỳ và gian khổ chống thực dân và đế quốc xâm lược, lực lượng DQTV nhanh chóng phát triển và ngày càng lớn mạnh, là LLVT quần chúng từng bước được thống nhất về tổ chức, trở thành một bộ phận trong LLVT nhân dân do các xã đội, huyện đội, tỉnh đội chỉ đạo, chỉ huy và đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của cấp ủy Đảng các cấp. Lực lượng DQTV đã góp phần quan trọng trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc với thắng lợi cuối cùng giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc vào mùa Xuân năm 1975. Đến nay, lực lượng DQTV trên phạm vi cả nước có bước phát triển mới cả về chất lượng, số lượng, tổ chức và hoạt động theo quy định pháp luật.
Tại tỉnh BR-VT, với vai trò tham mưu tích cực của cơ quan quân sự các cấp, thời gian qua, công tác xây dựng lực lượng DQTV đã phát triển rộng khắp địa bàn dân cư, tổ chức đơn vị tự vệ ở các cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội, DN Nhà nước. Đến nay, lực lượng DQTV đạt 1,4% so với dân số toàn tỉnh, trong đó tỷ lệ đảng viên chiếm 26%. Hàng năm, lực lượng cán bộ DQTV các cấp thường xuyên được đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ. Các địa phương tổ chức tập huấn cho cán bộ, huấn luyện chiến sĩ DQTV đúng, đủ nội dung chương trình, thời gian theo quy định. Các địa phương, cơ quan, tổ chức duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, lực lượng DQTV sẵn sàng chiến đấu bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở.
Mặt khác, toàn tỉnh có 25 xã, phường, thị trấn ven biển thuộc TP. Vũng Tàu và các huyện Long Điền, Đất Đỏ, Xuyên Mộc. Đây là các địa bàn đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong xây dựng khu vực phòng thủ hướng biển của Quân khu 7. Xác định tầm quan trọng như vậy, thời gian qua, lực lượng dân quân biển được các cơ quan chức năng xây dựng tổ chức, huấn luyện kỹ năng hoạt động, giao nhiệm vụ phối hợp với các lực lượng khác giữ gìn an ninh trật tự trên biển, bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Hiện lực lượng dân quân biển toàn tỉnh chiếm gần 7% so với tổng số dân quân xã, phường, thị trấn ven biển và được chia thành các trung đội, tiểu đội. Bên cạnh đó, tỉnh cũng chú trọng xây dựng lực lượng tự vệ trong các DN có yếu tố nước ngoài, hiện đã xây dựng được 5 trung đội và 2 tiểu đội tự vệ tại các DN có yếu tố nước ngoài đang hoạt động trên địa bàn tỉnh.
Từ những kết quả trên cho thấy, công tác xây dựng lực lượng DQTV của tỉnh ngày càng phát triển rộng khắp, gắn chặt với xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện ở các vùng đồng bào dân tộc, tôn giáo, trong các tổ chức kinh tế, cơ quan, đơn vị của Đảng, Nhà nước và trên các địa bàn biên giới, biển đảo, nông thôn, đô thị. Lực lượng DQTV ở các địa phương trong tỉnh đã thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự ở cơ sở, góp phần cùng với các lực lượng khác bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, giữ vững ổn định chính trị, củng cố tăng cường quốc phòng - an ninh trên từng địa bàn dân cư và các khu vực phòng thủ của tỉnh.
MINH KHÔI