Chủ nhà Canada đã công bố các ưu tiên hàng đầu cần giải quyết ngay trước thềm Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Kananaskis, Alberta vào tuần tới, trong đó có vấn đề thương mại đa phương dựa trên luật lệ. Nhưng đây cũng có thể là điều thách thức nhất của cả Nhóm G7 tại hội nghị năm nay do những căng thẳng từ vấn đề thuế quan mà Mỹ đang đặt ra đối với cả đồng minh cũng như đối thủ của họ.
 |
| Cờ của các nước G7 và Liên minh châu Âu tại Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Elmau Castle, Đức. |
Áp lực đối với nước chủ nhà Canada sẽ là rất lớn khi nước này muốn tận dụng Hội nghị thượng đỉnh G7 lần này làm nền tảng để tăng cường mối quan hệ thương mại, cũng như kêu gọi có sự đổi mới đối với thương mại đa phương dựa trên luật lệ.
Một vấn đề nữa cũng là mối quan tâm chung của tất cả các nhà lãnh đạo Nhóm G7 là cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Mặc dù cuộc đối đầu giữa hai siêu cường này đang tạm thời lắng xuống sau cuộc đàm phán ở London của Vương quốc Anh, nhưng vẫn chưa thể có bảo đảm về khả năng nó sẽ leo thang trở lại trong tương lai.
Tương tự như vậy, khả năng các nước trong Nhóm G7 phải chịu thiệt hại về tài sản thế chấp trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cũng là một nguồn gây căng thẳng đối với các nhà lãnh đạo G7 do sự phụ thuộc thương mại của họ vào cả hai quốc gia này.
Theo số liệu thống kê của Tổ chức thương mại thế giới (WTO), Mỹ và Trung Quốc đang chiếm thị phần nhập khẩu khá đồng đều đối với các nước G7, ngoại trừ Canada và Nhật Bản, nhưng Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn hơn của hầu hết các nước này. Việc các nước duy trì mối quan hệ thân thiện với hai siêu cường khi họ bất hòa sẽ là một thách thức. Mỹ là một siêu cường rõ ràng về quân sự và là thành viên NATO cùng với hầu hết các nước G7, trong khi Trung Quốc là nhà sản xuất lớn nhất của thế giới và chế biến hầu hết khoáng sản quan trọng, giúp các họ kiểm soát được các chuỗi cung ứng quan trọng.
Trường hợp của Canada cho thấy rõ rằng các yếu tố ngoài thương mại như quốc phòng và khoáng sản quan trọng cũng đóng vai trò trong mối quan hệ của các nước với Mỹ và Trung Quốc. Canada từng thuận theo chính sách của Mỹ áp dụng thuế phụ thu 100% đối với xe điện của Trung Quốc năm 2024, nên Trung Quốc đã trả đũa vào tháng 3 vừa qua này bằng cách áp dụng thuế quan 100% đối với cải dầu và 25% đối với hải sản và thịt heo. Điều này đã gián tiếp gây thiệt hại cho ngành nông nghiệp thực phẩm của các tỉnh phía Tây của Canada, trong khi các tỉnh phía Đông như Ontario lại quan tâm đến việc giải quyết thuế quan trong ngành ô tô, thép và nhôm với Mỹ.
Tình thế này khiến Canada phải gấp rút đang dạng hóa thương mại và Hội nghị thượng đỉnh G7 này sẽ mang tới cơ hội củng cố các mối quan hệ thương mại mới. Canada hiện có 15 hiệp định thương mại tự do với 51 quốc gia và đang trong tiến trình đàm phán thêm 12 hiệp định thương mại tự do khác. Tại Hội nghị thượng đỉnh G7 năm nay, Canada sẽ có cơ hội đạt được tiến triển mới trong các cuộc đàm phán với Vương quốc Anh cho dù có tranh chấp thương mại về nông nghiệp. Việc sớm có một thỏa thuận sẽ phục vụ lợi ích cho cả hai nước G7 này.
THẢO NGUYÊN