Một nghiên cứu mới vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature, có tới 25% các loài động vật nước ngọt, từ cá, côn trùng đến giáp xác, đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng cao do những mối đe dọa nghiêm trọng như ô nhiễm nguồn nước, xây đập thủy điện và hoạt động nông nghiệp.
Sông Amazon tại Manaus, bang Amazonas, Brazil. |
Dựa trên đánh giá hơn 23.000 loài động vật nước ngọt, nghiên cứu cho thấy khoảng 24% các loài này có nguy cơ tuyệt chủng. Trong đó, nhóm giáp xác 10 chân (như tôm, cua, tôm càng) bị ảnh hưởng nặng nề nhất với 30% các loài động vật thuộc nhóm này đối mặt nguy cơ tuyệt chủng, tiếp theo là 26% số loài cá, 23% số loài động vật bốn chân (như ếch, bò sát) và 16% số loài chuồn chuồn.
Kể từ năm 1500, đã có 89 loài động vật nước ngọt bị tuyệt chủng và 178 loài khác được cho là đã biến mất. Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo con số thực tế có thể cao hơn nhiều do thiếu hiểu biết về một số loài.
Từ năm 1970 đến 2015, 35% diện tích các vùng đất ngập nước như đầm lầy và hồ đã biến mất, tốc độ nhanh gấp 3 lần so với rừng. Khoảng 1/3 các con sông dài hơn 1.000 km không còn chảy tự do trên toàn bộ chiều dài.
Các tác nhân chính gây ra sự suy thoái này bao gồm ô nhiễm, hoạt động xây dựng đập, khai thác nước, thay đổi mục đích sử dụng đất, sự xâm lấn của các loài ngoại lai, biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan.
TỊNH LÂM