Nhật báo Financial Times (FT) ngày 9/6 dẫn lời Phó Tổng Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Gita Gopinath kêu gọi Mỹ giảm bớt gánh nặng tài chính đang ngày càng gia tăng của nước này.
 |
| Trụ sở Quỹ Tiền tệ Quốc tế tại Washington, D.C. (Mỹ). |
Theo Phó Tổng Giám đốc IMF, tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế lớn nhất thế giới đã mang lại cho Mỹ đủ cơ sở để kiểm soát chi tiêu và tăng thuế.
Nợ chính phủ Mỹ đã tăng gần 50% kể từ đầu đại dịch COVID-19, làm dấy lên quan ngại cho cả Phố Wall và chính phủ nước này. Hiện khoản nợ của chính phủ liên bang lên tới 34.500 tỷ USD, nhiều hơn khoảng 11.000 tỷ USD so với tháng 3/2020.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) đã công bố những số liệu rất đáng quan ngại. Cơ quan giám sát này ước tính nợ do người dân nắm giữ, hiện tổng cộng 27.400 tỷ USD và không bao gồm nợ chính phủ, sẽ tăng từ mức tương đương 99% GDP hiện tại lên 116% GDP trong thập kỷ tới.
Theo CBO, đây sẽ là “con số lớn hơn bất kỳ thời điểm nào trong lịch sử của quốc gia”. Thâm hụt ngân sách gia tăng đã đẩy nhanh nợ, và CBO dự kiến điều này sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn.
CBO dự báo thâm hụt ngân sách trong năm tài chính 2024 ở mức 1.600 tỷ USD, con số này đã lên tới 855 tỷ USD trong giai đoạn từ tháng 10/2023-4/2024, và sẽ tăng lên 2.600 tỷ USD trong năm 2034. Tỷ lệ thâm hụt trên GDP sẽ tăng từ 5,6% trong năm nay lên 6,1% trong 10 năm.
Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất đã làm phức tạp thêm tình hình nợ. Bắt đầu từ tháng 3/2022 đến tháng 7/2023, Ngân hàng Trung ương đã tăng lãi suất 11 lần, tổng cộng 5,25 điểm phần trăm, chính sách thắt chặt tiền tệ tương ứng với sự gia tăng mạnh của lợi suất trái phiếu chính phủ.
Các báo cáo mới đây cho thấy, kinh tế Mỹ bước vào quý II/2024 với tốc độ chậm lại, thêm bằng chứng về việc nhu cầu đang yếu đi, cho phép Fed có thể hạ lãi suất.
Hoạt động xây dựng mới nhà ở và hoạt động chế tạo tại Mỹ đều ở mức thấp hơn dự kiến. Theo các báo cáo trước đó, doanh số bán lẻ giảm mạnh và lạm phát lần đầu tiên giảm trong 6 tháng.
Trong khi đó, sản lượng công nghiệp đình trệ trong tháng 4/2024. Chế tạo, lĩnh vực chiếm 75% tổng sản lượng công nghiệp, gặp khó khăn lớn hơn, do giá nguyên liệu đầu vào tăng và nhu cầu không đồng đều.
Báo cáo của ADP ngày 5/6 cho hay, tăng trưởng việc làm trong khu vực tư nhân của Mỹ chậm lại trong tháng 5/2024, do hoạt động sản xuất giảm. Đây là một dấu hiệu nữa cho thấy tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể đang “nguội” lại.
NGUYỄN HƯNG