Cước phí vận tải hàng hóa trên biển đang tăng vọt sau khi các vụ tấn công trên Biển Đỏ khiến nhiều hãng vận tải biển phải điều chỉnh tuyến đường hoạt động hoặc tạm dừng kế hoạch nối lại hoạt động vận chuyển qua tuyến đường huyết mạch dẫn đến Kênh đào Suez.
 |
| Tàu container của hãng Maersk di chuyển gần đảo Sir Abu Nuair hướng tới Dubai (UAE). |
Kênh đào Suez của Ai Cập nối Biển Đỏ với Biển Địa Trung Hải là tuyến đường nhanh nhất để vận chuyển nhiên liệu, thực phẩm và hàng tiêu dùng từ châu Á và Trung Đông đến châu Âu. Các công ty vận tải biển đều sử dụng tuyến đường này để vận chuyển tới 1/3 hàng hóa container toàn cầu, bao gồm đồ chơi, giày thể thao, đồ nội thất và thực phẩm đông lạnh.
Các cuộc tấn công liên tiếp của lực lượng Houthi (Yemen) nhằm vào các tàu hàng di chuyển trên Biển Đỏ từ tháng 11 đến nay đã trì hoãn việc giao hàng của nhiều công ty.
Theo Freightos, một nền tảng đặt chỗ và thanh toán vận tải quốc tế, giá cước từ châu Á đến Bắc Âu đã tăng hơn gấp đôi lên trên 4.000 USD cho mỗi container 40 foot trong tuần này, với giá từ châu Á đến Địa Trung Hải tăng lên 5.175 USD.
Tính đến 3/1, hàng trăm tàu container và các tàu khác đã được chuyển hướng chạy vòng qua Mũi Hảo vọng phía Nam châu Phi để tránh rủi ro bị tấn công, theo đó thời gian di chuyển tăng thêm từ 7 đến 20 ngày.
Theo các giám đốc điều hành logistics, cước phí giao ngay đã cao gấp khoảng đôi so với giá cước cho hàng hóa di chuyển trên thị trường hợp đồng.
Giá cước đến các cảng Bắc Mỹ ít bị ảnh hưởng hơn cũng đang tăng cao.
Khoảng 30% hàng hóa đến bờ Đông của Mỹ đi qua Kênh đào Suez. Các giám đốc điều hành logistics dự kiến một số hàng nhập khẩu đó sẽ được chuyển hướng đến Bờ Tây Mỹ - tuyến đường đi thẳng qua Thái Bình Dương từ Trung Quốc và các nhà xuất khẩu châu Á khác.
Cước phí cho các chuyến hàng từ châu Á đến Bờ Đông Bắc Mỹ tăng 55% lên 3.900 USD/container 40 foot. Cước đến Bờ Tây tăng 63% lên hơn 2.700 USD căn cứ vào xu hướng định tuyến lại tuyến đường vận chuyển hàng hóa liên quan đến Biển Đỏ.
Mặc dù cước phí vận tải đường biển đã tăng vọt, song vẫn thấp hơn nhiều so với mức cao kỷ lục do đại dịch COVID-19 năm 2021, lần lượt ở mức 14.000 USD cho mỗi container 40 foot từ châu Á đến Bắc Âu và Địa Trung Hải và 22.000 USD từ châu Á đến Bờ Đông Bắc Mỹ.
Cùng ngày, Cơ quan hàng hải của LHQ cho biết 18 công ty vận tải biển đang điều chỉnh các tuyến đường vận hành tránh Biển Đỏ.
Người đứng đầu Tổ chức Hàng hải quốc tế Arsenio Dominguez cho biết các công ty vận tải biển đã quyết định chuyển hướng tàu vòng qua Nam Phi để tránh các cuộc tấn công. Theo đó, thời gian di chuyển của các chuyến tàu sẽ dài thêm ít nhất 10 ngày, ảnh hưởng đến thương mại và tăng cước phi.
Trong bối cảnh đó, Mỹ và nhiều nước tham gia liên minh an ninh trên Biển Đỏ do nước này dẫn đầu ngày 3/1 đưa ra tuyên bố chung hối thúc lưc lượng Houthi chấm dứt các cuộc tấn công nhằm vào tàu hàng đi qua vùng biển này, đồng thời cảnh báo hậu quả nếu lực lượng này tiếp tục có những hành động gây bất ổn.
Tuyên bố chung yêu cầu Houthi phóng thích tàu và thuyền viên bị bắt giữ trái pháp luật và chấm dứt ngay lập tức các vụ tấn công đang làm gián đoạn thương mại toàn cầu.
LAN PHƯƠNG