Hai nhà phân tích hàng đầu của Tạp chí Phố Wall cảnh báo suy thoái toàn cầu có thể xảy ra do cuộc xung đột ở Trung Đông, trong bối cảnh khủng hoảng nhân đạo đang làm gia tăng hàng loạt thách thức đối với nền kinh tế thế giới vốn đã bấp bênh.
 |
| Tàu chở dầu đi qua eo biển Hormuz. |
Theo trang The Guardian (Anh), ông Larry Fink, Giám đốc điều hành của Công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới, BlackRock, cho biết sự kết hợp giữa cuộc tấn công của Hamas hôm 7/10, cuộc tấn công của Israel vào Gaza và xung đột Nga - Ukraine đã đẩy thế giới tới một tương lai hoàn toàn mới.
“Rủi ro địa chính trị là yếu tố chính trong việc định hình cuộc sống của chúng ta. Nỗi sợ hãi ngày càng gia tăng trên khắp thế giới, trong khi hy vọng đang lụi dần. Điều này tạo ra hiện tượng giảm tiêu dùng hoặc chi tiêu nhiều hơn. Vì vậy, nỗi sợ hãi sẽ tạo ra tình trạng suy thoái về lâu dài. Nếu chúng ta còn lo sợ, khả năng xảy ra suy thoái ở châu Âu sẽ tăng lên và khả năng xảy ra suy thoái ở Mỹ cũng gia tăng”, ông Fink nhận định.
Ông Jamie Dimon, Chủ tịch JP Morgan - Ngân hàng lớn nhất nước Mỹ, cũng bình luận sự kết hợp giữa cuộc chiến của Israel chống lại lực lượng Hamas và xung đột ở Ukraine là “khá đáng sợ và khó lường”.
“Những gì đang diễn ra trên mặt trận địa chính trị hiện nay là điều quan trọng nhất định hình tương lai của thế giới - tự do, dân chủ, lương thực, năng lượng, nhập cư”, ông cho hay.
Những bình luận trên được đưa ra 3 tuần sau khi ông Dimon có nhận xét mang tính chất tương tự. Ông Dimon là một trong những nhà kinh tế nổi tiếng nhất thế giới. Tháng trước, ông cảnh báo rằng đây là thời điểm nguy hiểm nhất mà thế giới từng chứng kiến trong nhiều thập kỷ. Xung đột leo thang có thể tác động sâu rộng đến giá năng lượng, chi phí lương thực, thương mại quốc tế và quan hệ ngoại giao.
Một trong những lý do khiến cuộc xung đột giữa Israel và lực lượng Hamas được coi là mối đe dọa kinh tế toàn cầu là do thế giới phụ thuộc vào nguồn dầu mỏ của khu vực Trung Đông, vốn chiếm 1/3 thị trường. Các nhà kinh tế lo ngại rằng giá dầu tăng đột biến có thể gây ra suy thoái kinh tế toàn cầu.
Một cơ quan xếp hạng tín dụng hàng đầu cảnh báo nền kinh tế toàn cầu cũng có nguy cơ hứng chịu cú sốc lạm phát mới do cuộc chiến giữa Hamas và Israel, trong bối cảnh giá dầu có khả năng tăng mạnh.
Theo giới chuyên gia, vẫn còn quá sớm để nói rằng cuộc xung đột Hamas-Israel gây ra rủi ro lớn như thế nào đối với nền kinh tế toàn cầu vốn đã mong manh, nhưng những dấu hiệu cảnh báo đã khá rõ ràng.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đang nuôi hy vọng về màn hạ cánh nhẹ nhàng, trong đó nền kinh tế sẽ hoạt động chậm lại, nhưng không sụp đổ dưới sức nặng của đợt tăng lãi suất mạnh nhất trong nhiều thập kỷ. Giới chức cũng không cho rằng có nhiều khả năng giá tài sản sẽ sụt giảm nếu lãi suất duy trì ở mức cao lâu hơn.
Cuộc xung đột ở Trung Đông cũng có khả năng đảo ngược tình trạng lạm phát giảm gần đây, khiến lãi suất của các ngân hàng trung ương tăng cao và tình trạng bán tháo trên thị trường tài chính.
Báo cáo Thương mại và Phát triển tháng trước của Hội nghị LHQ về thương mại và phát triển cho biết ngay cả trước xung đột ở Trung Đông, lãi suất cao đã dẫn đến bất bình đẳng gia tăng và đầu tư thấp hơn.
Thế giới vừa trải qua tháng 9 nóng kỷ lục, xung đột Nga-Ukraine chưa có dấu hiệu kết thúc, COVID-19 và hậu quả của đại dịch này đã khiến số người sống trong cảnh nghèo đói lần đầu tiên gia tăng trong nhiều thập kỷ. Trong khi đó, sự sẵn sàng hợp tác của các quốc gia giải quyết vấn đề vẫn ở mức thấp.
HẢI VÂN